6-mavzu. Iqtisodiy jarayonlarning globallashuvi. Globallashuv va lokallashuv Reja

1 2 3 4

Bog'liq
leksiya

6-mavzu. Iqtisodiy jarayonlarning

globallashuvi. Globallashuv va lokallashuv

Reja:

1. Xalqaro mehnat taqsimoti. Insoniyat ehtiyojlarining o‗sib borishi.

2. Transmilliy korporatsiyalar.

3. Global mehnat bozori.

4. Glokalizatsiyaning ikki yoqlama xarakteri.

5. Globallashuv va lokallashuvning o‗zaro ta‘siri.

Bu, birinchidan milliy xo‗jaliklarning o‗z mamlakatlari chegaralariga sig‗may

boshqa mamlakatlar xo‗jaligi bilan integratsiyaga kirishgani natijasida tovarlar oqimi

tezlashib investitsiyalar kiritishga sharoit qulay bo‗lib, mamlakat rivojlanishi uchun

qo‗shimcha yo‗l ochiladi. Ikkinchidan, savdo ehtiyoji bu jarayonni tezlashtirishga turtki

bo‗ladiki, bu maqsadda hatto Jahon savdo tashkiloti ham ta‘sis etilgan. Uchinchidan,

tabiiy resurslarning notekis joylashganidan zarur xomashyoga ega bo‗lishga undaydi.

To‗rtinchidan, mehnat taqsimoti ustunliklaridan, milliy iqtisodiyotlarni o‗zaro bog‗liqligidan

foydalanib oldinga o‗tib olish mumkin. Beshinchidan, harbiy va boshqa sohalar ehtiyojlari

global aloqaga ega bo‗lishga undaydiki, bu transportni, shuningdek, kommunikatsiyaning

boshqa vositalarini jiddiy rivojlantirishni talab etadi. Oltinchidan, aholi migratsiyasi

jarayonlarini boshqarish zaruruyati yangi qadamlar tashlashni shart etib qo‗yadi va h.k.

Globallashuvning hozirgi bosqichida iqtisodiyot sohasida konkret davlat nazoratidan

xoli faoliyat ko‗rsatadigan transmilliy korporatsiyalarning paydo bo‗lganligini alohida qayd

etmoq lozim. Bularning iqtisodiyotning muayyan sektorini nazorat qilishi konkret hudud, millat

yoki madaniyat doiralari bilan cheklanmagan. Jahon miqyosida faoliyat ko‗rsatadigan xalqaro

valuta jamg‗armasi, xalqaro rekonstruksiya va taraqqiyot banki va boshqalar ishlab

chiqarishni moliyalashtirishga emas, balki pul oqimlarini yo‗naltirishga doir siyosatni

belgilaydi. ular moliyaviy davlat sifatida bir qancha mayda va o‗rtacha mamlakatlar

budjetlaridan ortiq imkoniyatlarga egadir. shuning uchun Jahonga chiqmoqchi bo‗lgan istagan

mamlakat bularning sharti bilan hisoblashishga majbur.

Transmilliy korporatsiyalar, xalqaro valuta jamg‗armasi va boshqa xalqaro

tuzilmalarda ishlash uchun saylanma xodimlar tayyorlanadi. Bu menejerlarning faoliyati

natijasida tegishli tarzda global miqyosda turli qarorlar, shu jumladan, kambag‗al

mamlakatlardan ishchi kuchlarini rivojlangan mamlakatlarning qaysisiga qancha jalb

qilishigacha bo‗lgan qarorlar qabul qilindi.

Iqtisodiy globallashuvda g‗arbdan tashqari qator mintaqalarga kiritilayotgan sarmoya va

texnologiya uchun davlat suverenitetining bir qismidan voz kechishga ham majbur bo‗linadi.

buning oqibatlari esa ko‗pdan ko‗p salbiy jihatlarni keltirib chiqarmasligi mumkin emas.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4