«Namangan qog‘ozi»
, Yangiyо‗lda
qurilgan
«О‘zbek qog‘ozi»
qо‗shma korxonalari shular jumlasidandar. Respublika
Vazirlar Mahkamasining 2001 yil 20 iyundagi «Respublika qog‗oz sanoatini
boshqarish tuzilmasini takomillashtirish chora – tadbirlari tо‗g‗risida»gi qaroriga
asosan
«О‘zbekqog‘ozsanoat»
uyushmasi tashkil etildi. Uning tarkibiga
«Sanoatqalinqog‘ozsavdo»
,
«О‘zbek qog‘ozi»
ochiq aksiyadorlik jamiyatlari,
Yangiyо‗l selluloza – qog‗oz fabrikasi,
«Namanganqog‘oz»
qо‗shma korxonasi
va boshqalar kiradi.
«О‘zbek qog‘ozi»
korxonasi yiliga 11 ming tonna qog‗oz, 3,5
ming tonna karton, 7,5 mln dona umumiy va 65 millionta о‗quv daftari ishlab
chiqarmoqda. Yangiyо‗l selluloza – qog‗oz fabrikasi yiliga 20 ming tonna paxta
sellulozasi, 12 ming tonna yuqori sifatli yozuv qog‗ozi ishlab chiqarmoqda.
Mamlakatimizda poyabzal mahsulotlari va chinni idishlar, turli xalq iste‘mol
buyumlari ishlab chiqarish jadal rivojlanmoqda. Qurilish materiallari sanoati bazasi
mustahkamlanib, baland binolar, uy – joy qurilishi kengaydi.
Mustaqillik yillarida О‘zbekistonda transport tizimi – temiryо‘li,
avtomobil yо‘li, havo, quvur va suv transporti rivoj topdi.
18
4. Qishloq xoʼjaligidagi islohotlar, uning vazifalari va yoʼnalishlari.
О‗zbekistonda paxtachilik qishloq xо‗jaligining yetakchi tarmog‗i hisoblanadi.
Markaziy Osiyo mamlakatlarida yiliga 2 mln tonna paxta tolasi yetishtirilsa, uning
1,4 mln. tonnasi о‗zbek paxtasi tolasidir. О‗zbekiston paxta tolasi yetishtirish,
undan tayyorlangan mahsulotlarni eksport qilish bо‗yicha etakchi о‗rinda turadi.
Respublikamizda paxta hosildorligi va sifatini yaxshilashga katta e‘tibor
berilmoqda. Shu maqsadda qator suv omborlari va sun‘iy kanallar qurilmoqda,
yerning meleorativ holatini yaxshilash tadbirlari amalga oshirildi. Suv tanqisligi
hisobga olinib, 1998 yildan boshlab paxtachilikda Isroil texnologiyalari asosida
tomchilatib sug‗orish usulidan foydalanilmoqda.
Andijonlik paxtakorlar tashabbusi bilan chigitni plyonka ostiga ekish
texnologiyasi joriy etildi. Bu usul paxtani erta ekish, qisqa muddatlarda undirib
olish, yuqori hosil yetishtirishga mustahkam zamin yaratdi. Paxta ekiladigan yerlar
qisqartirilishiga qaramasdan respublikamizda yiliga 3,5 mln. tonnadan ortiq paxta
xom – ashyosi tayyorlanmoqda. Shuningdek, О‗zbekiston kanop, tamaki
yetishtirish sohasida ham dunyoda yetakchi о‗rinlarda turadi.
Mustaqillik yillarida don mustaqilligiga erishish vazifasi qо‗yildi. Ekin
ekiladigan maydonlarda tarkibiy о‗zgarishlar qilinib, xо‗jaliklar qanday ekin ekish
sohasida mustaqil bо‗ldilar. Sug‗oriladigan yerlarda g‗alla ekish kengaydi.
Umumiy ekin maydonlarida donli ekinlar salmog‗i 1991 yilda 18,8 %ni tashkil
etgan bо‗lsa, 1998 yilda 36 %ga о‗sdi, natijada g‗alla yetishtirish sezilarli darajada
oshdi. Agar 1991 yilda 1,9 mln tonna don, shu jumladan 600 ming tonna bug‗doy
etishtirilgan bо‗lsa, 2002 yilda 5,4 mln tonnaga yaqin don, shu jumladan 5,0 mln
tonnadan ortiq bug‗doy, 2007 yilda 6,25 mln tonna g‗alla yetishtirildi.
Sug‗oriladigan yerlarda о‗rtacha hosildorlik gektariga 48,0 sentnerni tashkil etdi.
Andijon viloyatida esa rekord natijaga erishildi — har gektardan 75 sentnerdan
ortiq xirmon kо‗tarildi.
Shunday qilib, mustaqillik yillarida amalga oshirilgan tadbir tufayli tom
ma‘noda mamlakatimizning g‗alla mustaqilligiga erishildi, mamlakatimiz va
xalqimizni о‗z g‗allamiz, о‗zimizning nonimiz bilan ta‘minlashdek tarixiy vazifa
bajarildi. Bu yutuq qishloq hayotini yangilash, amalga oshirilayotgan agrar
islohotlarning natijasidir.
Qishloq xo‗jaligida ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, texnik va
texnologik jihatdan yangilash mazkur soha tarmoqlarining samaradorligini
oshirishga yordam bermoqda. 2010-yili respublika rahbarining tashabbusi bilan
Ukraina va Polsha davlatlaridan olib kelingan, intensiv texnologiyalar asosida
parvarishlanadigan pakana va yarim pakana olma, nok, olxo‗ri, gilos, shaftoli
ko‗chatlari, asosan Toshkent va Samarqand viloyatlarining fermer xo‗jaliklari
maydonlariga ekildi. Bunday bog‗larni yildan yilga kengaytirish, ularni dehqon
19
fermer xo‗jaliklarida barpo etish maqsadida chora-tadbirlar dasturi ishlab chiqildi.
2017-yil holatiga ko‗ra, Respublikamiz hududida jami 5,5 ming gektardan ortiq
maydonda
mana shunday intensiv bog‗lar barpo qilingan. Hozirda
yetishtirilayotgan mevalar, nafaqat qo‗shni mamlakatlarga, balki Yevropa
mamlakatlariga ham eksport qilinmoqda.
Respublikamizda un va un mahsulotlari, gо‗sht va sut mahsulotlari, shakar
va qand mahsulotlari ishlab chiqarish izchil о‗sib bormoqda. Shuningdek,
sabzavot, meva, uzum etishtirish bо‗yicha ham katta yutuqlarga erishilmoqda.
Yiliga 5 mln. tonnaga yaqin sabzavot – meva mahsulotlari yetishtiriladi.
О‗zbekistan Respublikasi mustaqillikka erishgach, qishloq xо‗jaligida tub
iqtisodiy islohotlarni amalga oshirish jarayonida davlat xо‗jaliklari jamoa, shirkat
xо‗jaliklariga aylantirildi, chorvachilik, aksariyat xо‗jaliklarning qoramolchilik
fermalari xususiylashtirildi, dehqon va chorvachilik yо‗nalishidagi fermer
xо‗jaliklari tashkil etila boshladi.
Chorvachilik sohasini rivojlantirish maqsadida О‗zbekiston Respublikasi
Vazirlar Mahkamasining 1993 yil 15 martda
Do'stlaringiz bilan baham: |