6-мавзу. Инновацион иқтисодиётда инсон омилини фаоллаштириш

18. Инсон салоҳиятини ривожлантириш индекси (ИСРИ)ни аниқлаш

ИСРИни аниқлашда экспертлар томонидан баҳоланадиган БМТнинг миллий статистик маълумотлари ва ҳисоботларидаги комплекс кўрсаткичлардан учтасининг ўртача арифметик қиймати олинади:

• муайян давр учун шкала бўйича 25 дан 85 ёшгача кутилаётган ҳаёт давомийлиги;
• катта ёшдагиларни ўрта таълим олишга имконияти ва мувофиқ ёш гуруҳларидаги ўқувчиларнинг барча даражадаги таълимда иштирок этиш улуши;
• реал ЯИМнинг одам бошига тўғри келадиган миллий валютанинг АҚШ доллари қийматига тўғри келадиган эквиваленти.

19. Инсон омилининг фаоллигини ошириш учун нима қилмоқ керак?

Дунё тажрибаси шуни кўрсатмоқдаки, қайси мамлакатда давлатнинг иқтисодиётга аралашув даражаси кам бўлиб, инсон омилининг фаоллиги юқори бўлса, ушбу мамлакат социал-иқтисодий ҳаётида демократик тамойиллар устуворлик касб этади.

Жамият тараққиётининг асосий тамойилларидан бири демократик ва фуқаролик жамият қуриш жараёнида фуқароларнинг мамлакатда амалга ошадиган янгиланиш ва ислоҳотлардаги фаолиятини таъминлаш учун шарт-шароит яратишдан иборат.

Бу каби омиллар иқтисодий ҳаётда ҳамда давлат ва жамият бошқарувида амалга ошириладиган ислоҳотлар жараёнида ҳам ўзига хос уйғунликни тақазо этади.

20. Инсон омили ва инсоний сифатлар

Ҳар қандай жамият салоҳиятини, унинг имкониятларини намоён этишда, баҳолашда инсон омили муҳим ўрин эгаллайди. Ундан самарали фойдаланишдан жамият ўта манфаатдордир. Инсон омили – мураккаб тизим.

Инсон фақат жисман эмас, руҳияти билан ҳам яшайди. Шунинг учун унинг фаолиятида руҳияти ҳам ҳал этувчи вазифани ўтайди. Инсон фаолиятини фаоллаштириш кўплаб инсоний сифатлар таъсирида юзага келади.

Меҳнат жамоаларининг умумий фаолияти натижаларига эришишида инсон фаолиятига таъсир этувчи инсоний сифатлар тизими ва уларнинг ўлчов мезони йўқлиги кўп имкониятларни бой берилишига олиб келмоқда. Шунинг учун инсоний сифатларнинг хусусиятларини таҳлил этилиб, тизими ва мезонини топпиш жуда долзарб масалалардан бирига айланган.