6-боб. Операциядан олдинги тайёргарлик (беморни оптимизациялаш)

Қачон оптимизациялаш етарли бўлади?

Юқорида кўрсатиб ўтилган оптимизациялаш қадамлари юз берган физиологик бузилишларни имкон қадар изга солиш учун зарур ҳисобланади, аммо бир шарт бор: операция муддатини кечиктириб юбормаслик керак. Ушбу мувозанатга эришиш учун ҳеч қандай ғайритабиий формулага ҳожат йўқ: касаллик жараёнининг ўзи операциядан олдинги тайёргарлик муддатини аниқлаб беради. Касалликларнинг узун рўйхатидан фақат давом этаётган фаол қон кетишигина тўлақонли бўлмаган оптимизациялаш билан ёки умуман тайёргарликсиз шошилинч операцияга муҳтож бўладилар. Рўйхатнинг нариги бошида эса бир неча кун мобайнида ривожланиб келган ичак тутилиши туради. Ушбу патологияда операциядан олдинги даврда тўлақонли инфузион даво ўтказиш талаб этилади. Ҳаётдаги бошқа ҳолатлар каби, шошилинч жарроҳликдаги оптимизациялашда ҳам ҳақиқат қаердадир ўртароқда бўлади: деярли барча касалликлар мана шу иккала қирра ўртасида бўлиб, операциядан олдинги тайёргарлик тахминан 3 соатча вақтни олади. Ўтказаётган даво муолажалари 6 соат давомида ҳам кор қилмаган беморларга яна ушбу муолажаларни давом эттириш акс самара бериши мумкин. Шунинг учун сиз ҳам, раҳбарингиз ҳам уйида ўтириб, кеча соат 3 да келган беморга тонг отгунча инфузион давони буюриб, бемалол ўтириши керак эмас.

Аммо тўхтанг: балким, беморингиз операцияга муҳтож эмасдир? Жарроҳликдаги энг доно атамалардан бири Франсис Моор (1913-2001) томонидан айтиб қлдирилган:
Ҳеч қачон аҳволи жуда тез яхшиланаётган ёки жуда тез ёмонлашаётган беморни операцияга олманг.


Хулоса


Шошилинч жарроҳлик беморини оптимизациялашнинг калити бўлиб қонни кислород билан тўйинтириш ва суюқлик ўрнини вена ичига криссталлоидлар юбориш йўли билан тўлдириш ҳисобланади. Ушбу суюқлик ўрнини тўлдиришдан мақсад мутаносиб тўқима қон айланишини тиклаш ва бўғилиб қолаётган митохондрияларга кислород етказиб беришдан иборат. Операция вақтидаги ва операциядан кейинги даврдаги асоратларнинг олдини олиш мақсадида уни жадаллик, керак бўлса, маълум бир важохат билан бажаринг.

Ушбу қариялар нозик тизимларини қоғоздан қурилган уйларга ўхшаб йиқилмасдан олдин анчайин яхши сақлаб туришганди.

Ҳар бир операция – бу физиологиядаги тажрибадир (Тид Коммер).