6-Amaliy mashg’ulot Mavzu: ot samaradorligi monitoringi

 
 
 

---

7-Amaliy mashg’ulot. 
Mavzu:
 OTda ko’p protsessorli simmetrik qayta ishlash
Simmetrik multiprotsessorlar 
Simmetrik ko'p protsessor (SMP) ko'p protsessorli tizimning eng ommabop shakli bo'lib, u 
faqat ikkita protsessorga ega bo'lgan arzon fayl serverlaridan tortib 36 tagacha protsessorni o'z 
ichiga olgan Silicon Graphics's Power Challenge kabi yuqori unumli grafik tizimlargacha. Ko'pgina 
SMP mashinalarida barcha protsessorlar umumiy orqa panelga ulangan. SMP ning xarakteristikalari 
quyidagilardan iborat (Patterson va Hennessy, 1998): 

Ikki yoki undan ortiq o'xshash (yoki ko'pincha bir xil) protsessorlar mustaqil tizimda 
qo'llaniladi. 

Barcha protsessorlar bir xil xotira va kirish/chiqarish qurilmalarini bir yoki bir nechta 
umumiy shinalar orqali bir xil kirish vaqtiga ega. 

Barcha protsessorlar bir xil funktsiyalarni bajarishga qodir. 

Protsessorlar o'rtasida ish yukini taqsimlash operatsion tizim tomonidan shunday amalga 
oshiriladiki, bir nechta mustaqil yoki bog'liq vazifalar protsessorlar o'rtasida amaliy dasturda 
alohida e'tiborga olinmasdan taqsimlanadi. 
Tarqatish ish yukining xarakteristikasi SMP ning tijorat mahsulotlarida keng qo'llanilishining 
sabablaridan biridir. MS-WindowsNT, Linux va Solaris kabi zamonaviy operatsion tizimlarning 
aksariyati SMP mashinalarini qo'llab-quvvatlaydi. Foydalanuvchilar endi SMP unumdorligidan 
foydalanish uchun maxsus parallel dasturlash ko'nikmalarini o'rganishlari shart emas. Biroq, 
foydalanuvchilar bir vazifada SMP ning parallel qobiliyatidan foydalanish uchun ko'p bosqichli 
ilovalarni yozishni ham tanlashlari mumkin. 
2.1-rasmda Pentium-ga asoslangan fayl serverida bo'lishi mumkin bo'lgan odatiy SMP 
mashinasining blok diagrammasi ko'rsatilgan. Umumiy vaqtli avtobus protsessorlarni bir-biriga 
ulashning eng sodda va tejamkor usulini ta'minlaydi. Shu bilan birga, u ishlatilishi mumkin bo'lgan 
protsessorlar sonini cheklaydi. Barcha xotira va kiritish-chiqarish moslamalari umumiy avtobus 
orqali o'tganligi sababli, tizimning ishlashi ushbu avtobusning maksimal tarmoqli kengligi bilan 
cheklanadi. Umumiy avtobus muammolarini bartaraf etishning bir usuli bu kesh xotirasidan keng 
foydalanishdir. Aksariyat SMP tizimlari 2.1-rasmda ko'rsatilganidek, kamida ikki darajadagi kesh 
xotiraga ega. Odatda 1-darajali kesh protsessor bilan bir xil chipda joylashgan va 2-darajali kesh 
protsessor uchun ichki bo'lishi yoki bo'lmasligi mumkin. 

---

Ko'p protsessorli tizimda kesh xotirasidan foydalanish kesh kogerentligi muammosini keltirib 
chiqaradi: ma'lum bir keshdagi ma'lumotlar o'zgartirilganda, bu o'zgarish boshqa keshlarda va 
asosiy xotirada aks etishiga qanday kafolat berish kerak. Keshni saqlash muammosi 2.3-bo'limda 
batafsil ko'rib chiqiladi. 2.1-jadvalda 1999 yilda mavjud bo'lgan ba'zi SMP tizimlarining asosiy 
spetsifikatsiyalari jamlangan.Ko'p protsessorli tizimda kesh xotirasidan foydalanish kesh 
kogerentligi muammosini keltirib chiqaradi: ma'lum bir keshdagi ma'lumotlar o'zgartirilganda, bu 
o'zgarish boshqa keshlarda va asosiy xotirada aks etishiga qanday kafolat berish kerak. Keshni 
saqlash muammosi 2.3-bo'limda batafsil ko'rib chiqiladi. 2.1-jadvalda 1999 yilda mavjud bo'lgan 
ba'zi SMP tizimlarining asosiy spetsifikatsiyalari jamlangan.