6-Amaliy mashg’ulot Mavzu: ot samaradorligi monitoring

9-Amaliy mashg’ulot. 
Mavzu: OTda xotira bilan ishlash
 
Xotirani boshqarish.
Kompyuter tizimi bosh asosiy masalasi-dasturni 
boshqarishdir. Dasturlar va ularning murojaat qiladigan malumotlari, bajarilish 
jarayonida operativ 
xotirada (xech bo`lmasa qisman) joylashgan bo’lishi shart. 
Operatsion tizimga xotirani, foydalanuvchi jarayonlari va 
ОТ
komponentalari orasida 
taqsimlashga to'g`ri keladi. Operatsion tizimning bu faoliyati xotirani boshqarish 
deyiladi. Shunday qilib, xotira (storage memory) sinchiklab boshqarishni talab 
etadigan resursdir. Yaqin kunlargacha xotira eng qimmat resurs xisoblangan. 
Operatsion tizimning xotirani boshqaradigan qismi xotira menejeri deyiladi. 
Kompyuter xotirasini flzik tuzilishi (tashkil etilishi).
Kompyuterning xotira 
qurilmasi ikki turga: asosiy (bosh xotira. tezkor xotira. fizik xotira) va ikkilamchi 
(ichki xotira) xotiraga bo’linadi. 
Asosiy xotira
bir baytli tartiblangan yacheyka massiviga ega bo’lib. har bir 
yacheyka o’zining adresiga (nomeriga) ega. Protsessor buyruqlami asosiy xotiradan 
oladi, qayta ishlaydi va bajaradi. Buyruqlarni bajarishda asosiy xotiraning bir nechta 
yacheykalariga murojaat qilishga to'gri keladi. Odatda asosiy xotira yarim o’tkazgichli 
texnologiya asosida tayyorlanadi shuning uchun xotiradagi ma'lumotlar elektr 
manbasidan uzilgandan so'ng o'chib ketadi. 
Ikkilamchi xotira
(bu asosan disklardir) bu chiziqli birlik adresga ega bo'lgan 
joy va ularni ketma-ket joylashgan baytlar taslikil qiladi. Ikkilamchi xotiraning tezkor 
xotiradan farqi shundaki, u alohida energiyaga katta hajmga va samarali foydalanish 
imkoniyatiga ega. Har xil ko'rinishdagi xotiralar ierarxiyaga murojaat vaqti kamayib 
borishi, sig`imi oshishi tarzida birlashishi mumkin. 
Ko`p bosqichli sxemalar quyidagicha ishlatiladi. Ma`lumotlar odatda

---

Xotiraning yuuqaori sathlaridan qidiriladi. Agar u yerdan topilmasa, ma`lumotlar 
katta nomerli satxlarda ham saqlanadi. Shu sababli u keying sathdan qidira boshlaydi. 
Agar kearkli ma`lumotni topsa uni yuqori satxga yuboradi.