5.3.Raqobat ustunligini ximoya qilish uchun mudofaa strategiyalaridan foydalanish. Raqobat bozorlarida barcha firmalar rakobatchilar uyushtiradigan xujumlarning ob’ektlari bulishi mumkin. Xujumlar xuddi eski, amaldagi firmalar tomonidan bulganidek, yangi firmalar tomonidan bulganidek, yangi firmalar tomonidan xam bulishi mumkin. Ximoyaviy strategiyaning maqsadi xujumga uchrash xavfini kamaytirish yoki ularni eng kam yukotish bilan o’tkazib yuborish. Ximoya strategiyasi kompaniyaning raqobat ustunligini kuchaytirmasa xam, rakobat pozitsiyasi atrofida mudofaa inshootlarini tashkil etish va raqobat ustunligini saqlab qolish imkonini beradi.
Raqobat ustunligini ximoya kilishning bir kancha yullari mavjud. Ulardan biri - raqobatchilarning sozlangan xarakatlarni boshlashlari uchun xalal berish. Bunday yondoshuv kuyidagi asosiy kadamlarni kuzda tutadi:
1. Bush bozor uyalarini tuldirish uchun maxsulot nomenklaturasini kengaytirish.
2. Raqobatchilar ega bo’lgan yoki ega bo’lishi mumkin bo’lgan modellar va maxsulotlar sortlarini ishlab chiqish.
3. Pastroq narxlarda raqobatchilarning maxsulotlariga yaqin modellarni taklif etish.
4. Raqobatchilarni vositachi va distribyuterlarning taqsimlash tarmogidan siqib chiqarish uchun ular bilan shartnomalar imzolash.
5. Vositachilar va distribyuterlar boshka ta’minotchilar bilan aloka boglashlariga xalal berish uchun ularga sezilarli skidkalarni kafolatlash.
6. Iste’molchilarni bepul yoki past narxlarda ukitishni taklif etish.
7. O’z maxsulotiga iste’molchilar talabini saqlab kolish uchun choralar ko’rish.
Kreditga sotish xajmlarini oshirish.
Butlovchi qismlar etkazib berish vaktini qisqartirish.
Muqobil texnologiyalarni patentlash.
Xususiy nou-xaularni ximoyalash.
Eng yaxshi ta’minotchilar bilan eksklyuziv kontraktlar imzolash.
Raqobatchilarni yakinlashtirmaslik uchun xom ashyolarni katta xajmlarda sotib olish.
Raqobatchilar bilan ishlaydigan ta’minotchilardan voz kechish.
Tovarlar va rakobatchilar xarakatlarni doimo nazorat kilib turish.
Ximoyaviy strategiyaga bulgan ikkinchi yondoshuv rakobatchilarga ularning xarakatlari javobsiz kolmasligi va kompaniya xujumga tayyor ekanligini etkazib turishdan iborat.
Raqobatchilarning xujumkor xarakatlariga karshilik kursatishning boshka yuli rakobatchilarni uziga jalb etadigan va ularni xujumkor xarakatlarga undaydigan foydani kamaytirishga urinishdan iborat.
Firmaning foydaliligi kanchalar yukori bulsa, bu boshkalar uchun uziga jalb etadigan «xo’rak» vazifasini utaydi va xujumkor xarakatlar kilish istagini tugdiradi. Bunday sharoitda kompaniya xisob mexanizmlari yordamida ximoyalanishi mumkin.