5А310301 «Металлургия» (металл турлари бўйича) Тузувчи: Умиров Ф. Э. – «Металлургия»

5А310301 «Металлургия» (металл турлари бўйича)
Тузувчи: Умиров Ф.Э. – «Металлургия» кафедраси мудири, т.ф.н. доцент
Хўжақулов Н.Б. – “Металлургия” кафедраси катта ўқитувчиси
Тақризчи: Нормуратов Р.И.- НКМК 1-ГМЗ КБ инновацион-техник хизмати бошлиғи
КИРИШ

Ҳар қандай давлатнинг иқтисодий потенциалининг ошиши, ишлаб чиқариш кучини минерал хом ашё базаси, уларни қазиб олиш ва қайта ишлашга боғлиқ.

Республикамиз фойдали қазилмаларнинг заҳиралари бўйича дунёда етакчи ўринларни эгаллайди.
Рангли металл маъданлари технологияси металл ишлаб чиқариш жараёнининг таркибий қисми ҳисобланади. Бу саноатнинг асоси минерал ва техноген хом ашёлар ҳисобланади. Улар моддалар таркиби хилма-хиллиги, улардаги қимматли компонентлар миқдори, ишлаб чиқариш ҳажмлари ва самарадорлиги билан ажралиб туради.
Ҳозирги вақтда рангли металл маъданлари қайта ишланиб, Д.Менделеев даврий жадвалининг 70 дан ортиқ элементлари ажратиб олинади. Қайта ишланаётган маъданлар сифати ва улардаги металлар миқдори узлуксиз камаймоқда. Маъданлар кўпинча бир қанча қимматли минераллар бўлган полиметалл, мажмуа кўринишида бўлади. Уларда қимматли минералларнинг биргаликда бўлиши, уларни дастлаб бойитиш усуллари билан ажратмасдан металлургия жараёнларини қўллашни қийинлаштиради ёки умуман имконияти бўлмайди.
Металлургик жараёнлар техника ва технологиясининг ҳозирги ҳолати рангли ва айниқса ноёб металлар миқдорлари самарадорлик чегарасида бўлган минерал хом ашёларнинг янги турларини ишлаб чиқаришга жалб қилиш имкониятини беради ва энг такомиллашган технологик жараёнлар ва схемалар,жиҳозлар, назорат усуллари қўлланишини талаб қилади. Фойдали қазилмалар ва техноген хом ашёларнингянги турлари ўзлаштирилмоқда, улардан қимматли компонентларнинг ажратиб олиниши ортиб бормоқда.
Бу фанда металлургик жараёнларнинг анъанавий ва ноанъанавий усуллари ҳақида назарий маълумотлар, бу жараёнларда ишлатиладиган дастгоҳларнинг тузилиши, ишлаш тартиби, уларнинг асосий технологик параметрлари, бу жараёнларга таъсир қилувчи омиллар атрофлича талқин қилинган. Металлургик жараёнлари ва дастгоҳларни такомиллаштиришнинг мумкин бўлган йўналишлари кўрсатилади.


“металлургия” (металл турлари бўйича) магистратура мутахассислигига қабул қилиш учун ўтказиладиган кириш синови мавзулари

1.