5-test. 8-sinf. Qon aylanish.(20-21) 60 ta
1. Yuqori kovak venadagi qon bilan pastki kovak venadagi qon nimalariga ko’ra farq qilmaydi?
1) eritrotsitlari soniga ko’ra; 2) tarkibidagi CO2 miqdoriga ko’ra; 3) tarkibidagi lekotsitlari miqdoriga ko’ra; 4) tarkibidagi mochivena miqdoriga ko’ra; 5) tarkibidagi trombotsitlar miqdoriga ko’ra; 6) tarkibidagi oziq moddalar miqdoriga ko’ra; 7) tarkibidagi O2 miqdoriga ko’ra
A) 1,2,3,5,7 B) 3,4,6 C) 1,2,5,7 D) 1,2,3,4,5,6,7
2. Qon aylanish sistemasida chap qorinchaning qisqarishi hisobiga qon tana qismlariga bosim bilan haydaladi va butun tana a’zolariga yetib boradi. Vena qon tomirlari elasitik emas va muskullari ham yaxshi rivojlanmagan. U holda qonni vena tomirlari orqali yurakka oqib kelishiga qaysi omillar yordam beradi?
A) osmatik bosim B) bo’lmachalarning bo’shashishi
C) tana muskullarining bo’shashishi D) kovak venalarda bosimning baland bo’lishi
3. Alkogol yurak va nafas olish organlariga qanday ta’sir qiladi?
A) yurak muskullari qisqarish sonini kamaytiradi, nafas olishni qiyinlashtiradi
B) yurak muskullari qisqarish sonini kamaytirib, qon tomirlar devorini qalinlashib murtlashib qolishiga sabab bo’ladi
C) yurak ishi buzilib organlarni qon bilan ta’minlanishi izdan chiqadi, qon tomirlar devorini qalinlashib mo’rtlashib qolishiga sabab bo’ladi, o’pka saratonini chaqiradi
D) yurak muskullari qisqarish kuchini pasaytirib, nafas olishni qiyinlashtiradi
4. Katta yoshdagi odam organizimi tomirlarida o’rtacha 5 litr qon bo’ladi. Kasalxonada ikkita bemor animiya bilan kasallanib davolanyapti. Birinchi kasalning qonida 12% , ikkinchi kasalning qonida 10% gimoglobin borligi ma’lum bo’di. Ularning qonida qancha ml O2 borligini hisoblab toping.
A) birinchi kasalda 650, ikkinchi kasalda 780
B) birinchi kasalda 780, ikkinchi kasalda 650
C) birinchi kasalda 780, ikkinchi kasalda 700
D) birinchi kasalda 819, ikkinchi kasalda 650
5. OITV kasalligining o’tkir davrida qanday kasallik alomatlari orqali nomoyon bo’ladi?
1) tana haroratining ko’tarilishi va sovqotish; 2) sil; 3) bosh og’rig’i; 4) sitomatit; 5) kandidoz; 6) faringit; 7) eshakmiyadan zaharlanish; 8) limfoma; 9) bosh og’rig’i; 10) gerpes; 11) ko’ngil aynishi; 12) meningit; 13) ich ketish; 14) ensefalit
A) 1,3,4,5,6,7, 9,11,13 B) 1,3,4,6,9,11,13
C) 1,3,4,6,9,11,12,13 D) 1,2,3,4,6,7,9,10,11,13
6. Odam organizimini qaysi qismlarida klapanlar bo’ladi?
A) vena qontomirlarida, yurakning ikki qorinchasi orasida, limfa tomirlarida
B) arteriya qontomirlarida, yurakning ikki qorinchasi orasida, limfa tomirlarida
C) vena qontomirlarida, yurakning ikki bo’lmachasi orasida, limfa tomirlarida, limfa tugunlarida
D) vena qontomirlarida, yurakning bo’lmacha va qorinchalar orasida, limfa tomirlarida
7. Yurak qon tomir sistemasining qaysi qismlari biriktiruvchi to’qimadan iborat?
1) yurak usti xaltasi; 2) yurakning qorincha va bo’lmachalarining ichki qismi; 3) qon tomirining o’rta qavatidagi elastic tolalar; 4 ) suyak usti pardasi; 5) vena qon tomirlarining tashqi yuzasi; 6) muskul to’qimasini tashqi fibroz qavati; 7) kapilyar qon tomir devoir
A) 1,3,5 B) 1,2,4,5,6 C) 1,3,4,5,6 D) 1,3,4,6,7
8. Katta yoshli erkak shikoyat bilan murojat qildi. Uning 1 mm3 qoni tarkibidagi leykositlar-6500 dona, trombasitlar-350000, eritrositlar soni-4,5 million. Maksimal qon bosimi 140, minimal qon bosimi 100 ga teng. Erkakda qanday kasallik alomati mavjud?.
A) gipertoniya bilan kasallangan B) gipotoniya bilan kasallangan
C) leykositoz D) anemiya
9. Bosh qutisining qaysi suyaklari bola o'sgan sari chok yordamida birikadi?
A) peshona, tepa, chakka, ensa B) peshona, tepa, ensa, ponasimon
C) g'alvirsimon, ponasimon, chakka, tepa D) ensa, yanoq, chakka, tepa
10. Mo`ylovsiz bo`g`imoyoqlilarning qaysi azolar soni planariyaning yirik nerv tugunlar soniga teng?
1) jag`; 2) yurishoyoqlar; 3) oyoq paypaslagichlar; 4) yurak devoridagi kiruv teshiklar soni; 5) o`pka; 6) qisqich; 7) so`gal
A.3,5,6 B.5,7 C.1,3,7 D.4,1,5
11. Chap qorincha qon chiqarish(I) va o`ng qorincha qon to`lish(II) fazasidagi holatlarni juftlang.
1.ikki tavaqali klapan berk holatda bo`ladi 2.bo`lmachadagi muskullar bo`shashadi 3.qorinchalarga qon o`tadi 4.chap qorincha va aorta o`rtasidagi klapan berkiladi 5.bo`lmachalar qonga to`ladi 6.chap bo`lmachaga vena qoni quyiladi 7.aortaga qon shiddat bilan chiqadi 8.o`ng bo`lmachadagi vena qoni qorinchaga o`tadi 9.uch tavaqali klapan ochiq holda bo`ladi 10.qorinchani o`rta qavatidagi muskullar bo`shashadi 11.o`pka arteriyasidagi qon chap bo`lmachaga quyiladi
A.I-4,2,9; II-10,3,8 B.I-1,10,7,9; II-2,8,3,
C.I-7,5,1,10; II-2,8,3,9 D.I-1,5,7,2; II-10,3,8,9
12. Maksimal bosim yuzaga kegan paytda ……
1.chap qorincha qon chiqarish fazasiga o`tgan bo`ladi 2.ikki tavaqli klapan ochiq holda bo`ladi 3.o`ng bo`lmacha muskullari bo`shashgan bo`ladi 4.chap bo`lmacha sistola holda bo`ladi 5.aortaga qon chiqish joyidagi kalapanlar ochiq holda bo`ladi 6.o`pka arteriyasiga qon chiqqan bo`ladi 7.bo`lmachalar qon chiqarish fazasiga o`tgan bo`ladi 8.uch tavaqali klapan berk holda bo`ladi 9.qorinchadan qon chiqish joyidagi klapanlar ochiq holda bo`ladi 10.qorinchaga qon o`tish joyidagi klapanlar berk holda bo`ladi 11.bo`lmachalardan qon chiqish joyidagi klapanlar berk holda bo`ladi 12.chap bo`lmacha qon to`lish fazasida bo`ladi 13. qorinchaga qon o`tish joyidagi klapanlar ochiq holda bo`ladi
A.11,5,6,3,12,8 B.3,11,6,5,7,13 C.1,3,6,12,7,5,8 D.1,4,2,7,9,12,11
13. Botirning yurak qorinchasi qisqargan vaqtda tonometr ko’rsatkichi 95 mm, bo’shashgan vaqtda esa 55 mm ga teng.
Unda qanday kasalligi mavjud?
A) gipertoniya B) gipotoniya C) ishemik kasallik D) ateroskleroz
14. Quyidagi qaysi klapanlar karbonat angidridga to’yingan qonni bir tomonlama harakatini ta’minlaydi?
1) ikki tavaqali; 2) chap qorincha va aorta o’rtasidagi yarim oysimon; 3) uch tavaqali; 4) o’ng qorincha va o’pka arteriyasi o’rtasidagi yarim oysimon; 5) pastki vena klapanlari
A) 3,4,5 B) 1,4 C) 1,3 D) 1,2
15. Salamandra (a) va kutora (b) qon aylanish tizimining qaysi qismlarida kislorodga to'yingan qon uchraydi?
1) yurak chap bo’lmachasi; 2) yurak chap qorinchasi; 3) arteriyalar; 4) yurak o'ng bo’lmachasi; 5) o'pka venasi; 6) aorta.
A) a-1; b-5 B) a-1.3.6; b-1.2.6 C) a-1.6; b-3.6 D) a-3,4; b-1.2.6
16. Odamning qaysi organlarida askaridaning lichinkasi (a) va tuxumi (b) rivojlanishi mumkin?
A) a-ichak, yurak; b-jigar, ichak B) a-jigar, o’pka; b-ichak
C) a-miya, jigar; b-yurak D) a-ichak; b-og’iz, o’pka, yurak
17. Qaysi organlardan boshlanuvchi venalar dastlab jigarga boradi?
1) taloq; 2) me’da; 3) buyrak; 4) oshqozon osti bezi;
5) ichaklar; 6) o’pkalar
A) 1,2,5 B) 1,3,4 C) 2,4,5 D) 3,4,6
18. Keltirilgan ma’lumotlardan qaysilari odamdagi og’izning aylana mushagi uchun to’g’ri hisoblanadi?
1) motoneyronlar tomonidan boshqariladi; 2) ontogenez jarayonida mezodermadan rivojlanadi; 3) qo’zg’aluvchanlik va qisqaruvchanlik xossasiga ega emas; 4) ruhiy holatlarni ifodalashda ishtirok etadi; 5) tashqi tomondan fassiya – qoplovchi to’qima bilan o’ralgan; 6) qisqaruvchi oqsil miozin sintezlaydi.
A) 1,2,6 B) 1,3,4 C) 2,3,4 D) 4,6,5
19. To'rt kamerali yurakka ega bo'lgan hayvonlarni ko'rsating.
1) itbaliq; 2) triton; 3) alligator; 4) gavial; 5) kojan; 6) kaputsin; 7) gekkon
A) 1, 2, 6, 7 B) 1, 4, 5, 7 C) 2, 7 D) 3, 4, 5, 6
20. Yashash muhiti har xil nafas olish organi esa bir xil (I) yashash muhit bir xil nafas olish oragni esa har xil(II) bo`lgan organizmlarni aniqlang.
A.I-kasatka,kanna; II-krap,delfin
B.I-kunlik,chigirtka; II-tok shillig`i,Kalmar
C.I-ko`k kit, olabug’a; II-zorka,norka D.I-kalmar,delfin;II- kunlik,chigirtka
21. Yassi(a), taroqsimon(b), ilmoqsimon(c), tirnoqli hayvonlarni juftlab ko`rsating?
1.biy; 2.miqqiy; 3.martishka; 4.gibbon; 5.butli o`rgimchak; 6.ilvirs; 7.silovsin; 8.shimpanze; 9.jo`rchi; 10.kaputsin.
A.a-3,4,8; b-2,9; c-1,5 B.a-3,4,8,10; b-1,5; c-2,6,7,9
C.a-1,5; b-3,4,8,10; c-2,6,7,9 D.a-3,4,8,10,1,5; b-2,9; c-6,7
22. Ikki kamerali yurakdan uch kamerali yurakka o`tishi embrional(a) va postembrional(b) davrida sodir bo`ladigan hayvonlarni aniqlang.
1.koral aspidi 2.kvaksha 3.agama 4.shinshila 5.triton 6.sargan 7.gavial
A.a-5,1; b-2 B.a-1,4; b-5 C.a-3,7; b-4,2 D.a-3,1; b-5,2
23. Sarvarda nofaol immunitet hosil qilish
1) antitanalar Sarvar hujayrasidagi ribosomalarda sintezlanadi; 2) patogen mikrob yuborib hosil qilinadi; 3) gammaglobulin yuboriladi; 4) antitanalar boshqa odam qon hujayralari ribosomasi hisobiga sintez qilinadi; 5) yuqumli kasallik bilan kasallanib tuzaladi; 6) bemorga donor qonini quyish orqali.
A) 1, 2, 5 B) 3, 4, 6 C) 2, 4, 5 D) 1, 3, 6
24. Arteriya tuzilishi va funksiyasiga xos bo’lgan xususiyatlarni aniqlang
1) kichik qon aylanish doirasi arteriyalarida kislorodga to’yingan qon oqadi; 2) katta qon aylanish doirasi arteriyalari o’pkani kislorod bilan taminlaydi; 3) o’rta qavati qalin silliq muskulli; 4) yurak chap qorinchasidan boshlanadi; 5) bir qavat tuzilishga ega bo’lib, muskuli bir yadroli.
A) 3, 4, 5 B) 1, 2, 3 C) 2, 3, 4 D) 1, 5
25. Salamandrani katta qon aylanish doirasi haqida to`g`ri fikrni aniqlang.
1.o`pka arteriyasi orqali o`tadi 2.to`qimalarda CO
2 bilan to`yinadi 3.o`ng bo`lmachaga qon olib keladi 4.chap bo`lmachaga qon olib keladi 5.o`pka venalari orqali o`tadi 6.qorinchadan boshlanadi
A) 4,5,6 B)1,4,5 C)1,3,5 D) 2,3,6
26. Ko`rgalakni arterial qon harakatlanadigan organlarini ko`rsating.
1.o`ng bo`lmacha 2.chap qorincha 3.o`pka arteriyasi 4.o`pka venasi 5.aorta qon tomiri 6.o`ng qochincha
A)3,4 B)2,5 C)3,5 D)1,2
27. Qon aylanishiga xos bo`lgan to`g`ri javoblarni aniqlang.
1.o`pka venasidan kelayotgan qon yurakka quyilyotganida 2 tavaqali klapan ochiq 2.chap qorincha sistola holatida yarim oysimon klapan ochiq 3.qon o`pka arteriyasiga harakatlanayotda 3 tavaqali klapan yopiq bo`ladi 4.o`ng qorincha diastola holatida 3 tavaqali klapan yopiq
A) 1,3 B)2,4 C) 2,3 D)1,4
28. Qon aylanishiga xos noto`g`ri javoblarni aniqlang.
1.o`pka venasidan kelayotgan qon yurakka quyilyotganida chap qorincha sistola holatida 2.chap qorincha sistola holatida yarim oysimon klapan yopiq 3.qon o`pka arteriyasiga harakatlanayotda yarim oysimon klapan yopiq bo`ladi 4.o`ng qorincha diastola holatida 3 tavaqali klapan ochiq
A)2,3 B)2,4 C)1,3 D)1,4
29. Odamda qonning yo‘nalishi noto‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang.
A) O’ng qorincha diastola holatda bo’lganda, venoz qon o’pka arteriyasiga o’tadi.
B) O’ng bo‘lmacha diastola holatida , venos qon ikkita vena qon tomiri orqali bo’lmamachaga o’tadi.
C) Chap qorinchalar sistola holatida, arterial qon yarim oysimon klapan orqali aortaga o’tadi.
D) Chap bo‘lmacha diastola holatida, arterial qon to’rtta qon tomir orqali bo’lmachaga o’tadi.
30. To`rt kamerali yurak, to`rt bo`lmali oshqozonga ega bo`lgan organizmlarni aniqlang.
1.bushuyev 2.zagorsk 3.shortgorn 4.simmental 5.plimatrok 6.pervomaysk
A) 2,3,6 B)2,5,6 C)1,2,5 D 1,3,4
31. To`rt kamerali yurak, ikki bo`lmali oshqozonga ega bo`lgan organizmlarni aniqlang.
1.Ramonov 2.Lekgorn 3.Pekin 4.Merinos 5.Nyugempshir 6.Gereford
A) 1,5,6 B)1,4,6 C) 2,3,5 D)2,3,6
32. Eritrotsitlarida agglyutinogenning faqat B si bo`lmagan qonni qaysi qon guruhlarga quyish mumkin?
A.1,2,4 B.2,4 C.3,4 D.1,2
33. I qon guruhli rezus manfiy odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar boiadi?
1) gemoglobin; 2) agglutinogen A; 3) agglyutinogen B; 4) agglyutinin a, b; 5) rezus omil
A) 1 B) 2,3,4 C) 1,2,5 D) 1, 2
34. Odam uchun qaysi eritma gipertonik hisoblanadi?
A) osh tuzining 0,9 % li B) organik moddalarning 0,9 % li
C) osh tuzining 0,9 % dan yuqori bo'lgan
D) osh tuzining 0,9 % dan past bo'lgan
35. Itning koker zoti junining qora rangi dominant noallel A va B genlarga bog’liq. Faqat A genining dominant holatda bo’lishi junning malla, B genining dominant holatda bo’lishi junning jigarrang, dominant genlarning uchramasligi junning oq rangda bo’lishini ta’minlasa, digeterozigota genotipli organizmlar o’zaro chatishtirilgandan olingan avlodning necha foizini fenotip va genotip jihatdan ota-onadan o’xshash organizmlar tashkil qiladi?
A) 31,25 B) 37,5 C) 25 D) 75
36. Qaysi tomirlar orqali qon yurakning o'ng (1) va chap (2) bo'lmachasiga quyiladi?
a) kovak venalar; b) o'pka venalari; c) aorta; d) o'pka arteriyasi
A) la; 2b B) la; 2d C) lc; 2d D) lc;2b
37.Qon tomirlarining o'rta qavati tarkibiga nimalar kiradi?
A) silliq va ko'ndalang muskullar B) ko'ndalang muskul va elastik tolalar
C) silliq muskul, elastik tolalai, tig'iz biriktiruvchi tolqima
D) silliq muskul va elastik tolalar
38. Avtomatizm odamning qaysi organi uchun xos?
A) yurak B) miya C) ovqat hazm qilish sistemasi D) jigar
39. Qonning qaysi qismida rezus omil aniqlangan?
A) trombotsit B) piazma C) leykotsit D) eritrotsit
40. Agar ma`lum bir issiqqonli hayvon yuragini sistolik hajmi o`rtacha 80 ml tashkil etsa, bir minutda yuragi o`rtacha 60 marta ursa u holda bir kunda o`ng o`pkasiga boradigan qoni aniqlang(l)
A.3456 B.2880 C.5760 D.4000
41. Qaysi hayvon nerv sistemasi halqumni o`rab turadigan nerv halqasi va undan oldingi va keying tomonga ketgan nervlardan iborat?
A.krab B.bo`rtma nematoda C.suvarak D.qizil chuvalchang
42. III qon guruhiga ega rezus musbat, sog’lom o’g’il bolaning katta qon aylanish doirasi arteriyalardagi qon plazmasida qanday moddalar bo’ladi?
A) antitanalar, insulin, agglyutinin ɑ, gemoglabin, glyukoza, fermentlar
B) gormonlar, vitaminlar, antitanalar, glyukoza, agglyutinogen B
C) antigemofil omil, agglyutinin β, gormonlar, vitaminlar, rezus omil
D) aminokislota, mochevina, kreatinin, tiamin, agglyutinin
43. Odam organizmidagi anatomik(a) va biokimyoviy(b) belgilarni aniqlang.
1.eritrositlar ichida gemoglobin oqsili bo`ladi 2.ichaklar qorin bo`shlig`ida joylashgan 3.muskullar takibidagi aktin va miozin oqsillari muskulni qisqarishini taminlaydi 4.yurak to`sh suyagining orqa qismida joylashgan 5.burun bo`shlig`ida tuksimon epiteliy joylashgan 6.diafragma muskuli joylashivuga ko`ra qorin muskulariga kiradi
A)a-2,4 b-1,3 B)a-2,6 b-1,5 C)a-4,6 b-3,5 D)a-4,5 b-1,2
44. Plaunlar yuksak o‘simliklar bo‘lib, ular . . . .
1) nafas olganda kislorod yutib, karbonat angidrid chiqaradi; 2) fotosintezda organik modda hosil qilib, atmosferaga kislorod ajratadi; 3) hujayrasida xloroplastlari bor; 4) qo‘sh urug‘lanish yo‘li bilan ko‘payadi; 5) ekosistemada konsument vazifasini bajaradi; 6) ekosistemada produtsent hisoblanadi
A) 1, 4, 5 B) 2, 3, 5 C) 1, 3, 4 D) 2, 3, 6
45. Sog’lom odamda katta qon aylanish doirasining qaysi qismidan arterial qon o’tadi.
A) 2 tavaqali klapan
B) chap qorincha va aorta o’rtasidagi yarim oysimon klapan
C) o’pka venasi klapan D) 3 tavaqali klapan
46. Shinshilla (I), boltayutar (II) yuragidan chiquvchi qon tomirlarini to’g’ri ko’rsating.
1) o’ng bo’lmacha 2) chap bo’lmacha 3) chap qorincha 4) o’ng qorincha
a-o’pka venasi; b-o’ngga yo’naluvchi aorta; c-buyrak arteriyasi; d-o’pka arteriyasi; e-pastki kovak vena; f-chapga yo’naluvchi aorta
A) I-3-b, 4-d; II-3-f, 4-b B) I-3-f, 4-d; II-3-b, 4-d
C) I-1-e, 2-a; II-1-e, 2-a D) I-3-f, 4-d; II-3-f, 4-d
47. Sog’lom odamda kichik qon aylanish doirasining qaysi qismidan arterial qon o’tadi.
A) 2 tavaqali klapan
B) chap qorincha va aorta o’rtasidagi yarim oysimon klapan
C) o’pka venasida D) 3 tavaqali klapan
48Erkak asalarilarga mos kelmaydigan belgilarni ko‘rsating.
1) qishda nobud bo’ladi; 2) nashtari yo‘q; 3) ishchilarga
nisbatan yirik; 4) ishchilarga nisbatan kichik; 5) mo‘ylovi
yaxshi rivojlanmagan; 6) urug‘lanmagan tuxum hujayradan rivojlanadi; 7) orqa oyog’idagi savatchada gul changini yig‘adi; 8) og‘zi kemiruvchi- so’ruvchi; 9) og‘iz organi yaxshi rivojlanmagan; 10) mumdan katak yasaydi; 11) urug’langan tuxum hujayradan rivojlanadi; 12) ko'zi
yaxshi rivojlangan; 13) nashtari bor.
A) 2, 4, 5, 7, 9, 10, 11, 12 B) 4, 5, 7, 8, 10, 11, 13
C) 1, 2, 3, 6, 9, 12 . D) 3, 5, 7, 9, 10, 12, 13
49. Nerv sisternasi halqumusti va halqumosti nerv tuguni va qorin nerv zanjiridan iborat bo'1gan hayvonlarni aniqlang?
1) nereida: 2) appalon 3) nematoda; 4) langust 5) exinokokk: 6) gijja 7) qoraqurt 8) midiya; 9) bo'ka: 10) meduza.
A.1,3,4,7 B.2,3,5,8 C.1,2,3,4 D.1,4,7,9
50. Tabobatda ichni yumshatuvchi dori sifatida foydalanadigan o’simlikning bargi qanday tuzilgan?
A.Murakkab panjasimon uzun badli B.Oddiy panjasimon uzun bandli
C.Murakkab, uzun bandli, 5-7 ga bo’linadi
D.Oddiy, 5-7ga bo’lingan, qisqa bandli
51. Qachon qovoq va lablar pirpirab, qo'llar qaltiraydi, ya’ni tutqanoq sodir boladi.
52. yrtim qovurg’alar qayerga birikadi?
53. Butli o’rgimchakning oshqozoni tanasining qaysi bo’limida?
54. Qon plazmasida agglyutinin α va β bo‘lgan qonda eritrotsitlarida qaysi oqsil bo’lmaydi?
55. Trombotsitlar kattaligi qancha?
56. Qonning qizil rangi nimaga bog’liq.
57. Kislorodni to'qimalarga tashiydigan qonning shaklli elementi necha qismga bo’linadi
58. . Eritrotsitlarning o’rtasi ikki tomondan yupqalashgan disk shaklda bo’lishini qanday ahamiyati bor?
59. Qon gruppalarining qaysi biri retsessiv holda irsiylanadi?
60. OITS virusi ko’roq qaysi organlarda uchraydi?