a
) m
2
larda ifodalang: 8 ga; 6 ga 7 ar; 49 ar;
b
) gektarlarda ifodalang: 280000 m
2
; 45 km
2
; 8 km
2
17 gа;
d
) km
2
larda ifodalang: 35 ga; 17 ga 13 ar; 77600 m
2
; 5 km
2
17 ga 6 ar.
25. Tenglamalarni yeching:
a
)
0, 2
1, 7
0, 54
0, 2 2
3, 8
t
t
b
)
42
54
12
24
7, 5
36
7 2
55
55
55
x
26. 26 ta sonning o‘rta arifmetigi 12,5 ga teng. Agar bu sonlarga yana bir son qo‘shilsa, bu
sonning o‘rta arifmetigi 13,5 ga teng bo‘ladi. Qanday son qo‘shilgan?
27. To‘g‘ri burchakli parallelepiped shaklidagi akvariumning o‘lchamlari 1,44m, 75 sm, 0,58
m. Suv sathi akvarium tubidan 0,5 m balandlikda bo‘lishi uchun nechta suv to‘la uch litrli
bankalar kerak bo‘ladi?
28. Rebusni yeching:
29. Uzunligi 62 sm bo‘lgan kesma uchta kesmaga bo‘lingan. Chetki kesmalar o‘rtalari orasidagi
masofa 23 sm bo‘lsa o‘rtadagi kesmaning uzunligini toping.
30. Katerning daryo oqimi bo‘yicha tezligi 20,6 km/soat,oqimga qarshi tezligi esa 14,2 km/soat.
Katerning turg‘un suvdagi tezligi va daryo oqimining tezligini toping.
31. Otabekda 40 ta yong‘oq bor edi. U yong‘oqlarning yarimini opasi Moxiraga, qolganlarining
yarimini ukasi Umidga berdi. Otabekda nechta yong‘oq qoldi. Undagi yong‘oqlar jami
yong‘oqlarning qanday ulishini tashkil etadi.
32. Uchbutchakning bir tomoni uzunligi 12,4 dm ikkinchi tomoni uzunligi unga qaraganda 75
% ga qisqa. Agar uning uchinchi tomoni natural sonlarda ifodalansa, u qanday qiymatlar qabul
qilishi mumkin?
Bahodir Kamolov, Ne’matjon Kamalov
Matematikadan bilimlar bellashuvi va olimpiada masalalari
33. Amallarni bajaring: (82049+17951-4560:5)·3-(41583-31583):1250
34. Uzunligi 200 m bo‘lgan poyezd simyog‘och yonidan 50 sekundda o‘tib ketdi. Uzunligi 520
m bo‘lgan ko‘prikdan shu poyezd o‘sha tezlikda necha minutda o‘tib ketadi?
35. Tenglamani yeching:
6,534 9,537
9,3
87, 39
31, 83 40,05
x
36.
2007
2008
2008
2009
yig‘indi qanday raqam bilan tugaydi?
37. G‘ola to‘g‘ri burchakli parallelepiped shaklida bo‘lib, ko‘ndalang kesimining bo‘yi va eni
20 sm dan, uzunligi 5 m. 10 m
3
taxta tayyorlash uchun shunday g‘o‘lalarning nechtasini
tildirish kerak?
38. Uchta sonning yig‘indisi 141,8913. Agar ularning birida vergul o‘ng tomonga bir xona
surilsa, ikkinchi son, ikki xona o‘ngga surilsa, uchinchi son hosil bo‘ladi. Shu sonlarni toping?
39. To‘g‘ri burchakli paralilipeped shaklidagi bo‘yi 21 m eni 13 m va chuqurligi 3 m bo‘lgan
o‘ra qazish kerak. Buning uchun qancha hajimda turpoq qazib chiqarish kerak?
40. Uchta kesmaning uzinliklari yig‘indisi 243 sm birinchi kesma uzunligi
y
sm bo‘lib ikkinchi
kesmadan 13 sm ga uzun ,uchinchi kesmadan 65 sm ga qisqa birinchi kesmaning uzunligini
toping.
41. Tenglamani yeching:
1
1
1
1
1
1
2013
2014
2015
2014
2015
2016
2014
2015
2016
x
42. Alisher va Azizda 15 ta yong‘oq, Aziz va Abrorda 16 ta yong‘oq hamda Abror va Alisherda
17 ta yong‘oq bor. Qani topingchi, ularning har birida necha donadan yong‘oq bor?
43. Ikki xonali son bilan uning raqamlari o‘rinlari almashtirishdan hosil bo‘lgan son ayirmasi 9
ga qoldiqsiz bo‘linishini ko‘rsating?
44. To‘g‘ri to‘rtburchak tomonlarining uzunliklari 16 sm va 8 sm. Perimetri shu to‘g‘ri
to‘rtburchakning perimetriga teng bo‘lgan kvadratning yuzini toping?
45. To‘g‘ri to‘rtburchak shaklidagi panerning bo‘yi 120 dm, eni 8 m. Panerdan tomonlari 4 sm
li kvadratchalar kesib olindi. Nechta kvadratcha kesib olish mumkin?
Bahodir Kamolov, Ne’matjon Kamalov
Matematikadan bilimlar bellashuvi va olimpiada masalalari
46. Ota o‘gliga bor pulining
7
25
qismiga, qiziga
5
26
qismiga sovg‘a oldi. Agar o‘g‘liga qiziga
nisbatan 4000 so‘m ortiq pul sariflagan bo‘lsa, otada qancha pul bo‘lgan.
47. Ikki ishchi birgalikda ishlab 2016 ta detal yasashdi. Agar 1-ishchi 1 soatda 16 ta, 2-ishchi
12 ta detal yasay olsa, har bir ishchi nechadan detal yasagan.
48. Tenglamani yeching:
5
9
11
13
15
17
14
20
28
36
44
52
99
19
29
39
49
59
69
19
29
39
49
59
69
100
x
49. Ifodaning qiymatini qulay usulda hisoblang:
9,9 9,7 9,5 9,3 ... 0,7 0,5 0, 3 0,1 0,3 7,05
50. Akvariumning bo‘yi 70 sm, eni 40 sm, balandlgi esa 30 sm. Akvariumning suv sathi 10 sm
balandlikda bo‘lsa, uni to‘ldirish uchun necha litr suv quyish kerak?
Do'stlaringiz bilan baham: |