Oyoq yuzining o`rta qismi bilan tepishni bajarish texnikasi ko’p jihatdan oyoq yuzining ichki qismi bilan tepishga o’xshaydi, lekin uni bajarish detallari bir oz farq qiladi.
Yugurib kelish chizig’i, to’p va nishon taxminan bir chiziqda
bo’ladi. Oyoqni orqaga tortish ham, zarba berish harakati ham qafiyan
sagittal (old-orqa) tekislikda bajariladi. Tayanch oyoqning tovoni
to’pning yon tomoniga qo’yiladi - bunda oyoq bilan to’p baravarlashadi.
Tepish harakati davomida to’p tayanch oyoq kafti tomonidan yumalab, uchiga ko’tariladi. To’p bilan tizza bo’g’imini birlashtirib turuvchi shartli o’q zarba paytida qafiyan vertikal bo’ladi. Bu holat surib boorish vaqtida saqlanib qoladi.
Futbol qoidalari
O‘yin oldidan darvoza tanlash va to‘pni o‘yinga kiritish yuzasidan qur’a tashlanadi. To‘p maydon markaziga qo‘yiladi va hakamning ishorasi bilan u o‘yinga kiritiladi.
To‘pni dastlab o‘yinga kiritishda, ikkala jamoa o‘yinchilari o‘z maydonlarida bo‘ladilar. Gol kiritilgandan keyin, to‘p o‘tkazib yuborgan jamoa o‘yinni markazdan boshlaydi. Tanaffusdan keyin jamoalar o‘rin almashadilar. O‘yinni avval boshlamagan jamoa boshlaydi.
„Tortishuvli“ to‘p. Bunda hakam qoidalarda ko‘zda tutilmagan sabab bilan o‘yinni to‘xtatadi. So‘ngra to‘pni ikki o‘yinchi orasida
tepaga otadi.
O‘yindan tashqari holat. Bunda raqib jamoaning hujumchisi to‘pdan avval darvoza oldida paydo bo‘ladi. Buning uchun jarima
sifatida erkin to‘p belgilanadi.
Raqibni ta’qib qilish. Bunda o‘yinchi jo‘rttaga raqib va to‘p orasiga kirib oladi, gavdasi bilan unga xalaqit beradi, shu bilan sherigiga to‘pni egallashiga imkon beradi. Jazo—o‘sha joydan to‘ptepishdir.
Jarima yoki erkin to‘p tepish. Agar o‘yinchi raqibni tepsa, yiqitsa, chalib yiqitsa, unga sakrasa, turtsa, qo‘li bilan ursa yoki urmoqchi bo‘lsa, orqadan itarsa, ushlasa yoki to‘pni qo‘l bilan o‘ynasa, jarima to‘pi belgilanadi. Agar o‘yinchi bunday holatni o‘z jarima maydonida sodir etsa, 11 metrli jarima belgilanadi, boshqa
paytda erkin to‘p tepiladi.
11 metrli zarb. U darvozadan 11 metr naridan tepiladi. Darvozabon va to‘p tepuvchidan tashqari barcha o‘yinchilar chetda
turadilar 9 metr narida. Zarb berilmaguncha darvozabon o‘rnidan jilmaydi. Zarb berayotgan o‘yinchi to‘pni faqat darvozaga tepadi. To‘p darvozabondan qaytadigan bo‘lsa, to‘p tepgan o‘yinchi unitakror tepmaydi.
To‘p tashlash. Bu ish to‘p chetga chiqib ketsa, o‘yinchi uniyon chiziqdan o‘yinga kiritadi. U to‘pni ikki qo‘llab boshi uzra
irg‘itadi. To‘p tashlagan o‘yinchi unga qayta tegmaydi. To‘p o‘z darvozasi tomon tashlansa, burchakdan to‘p tepiladi.
Burchakdan to‘p tepish. Himoyalanayotgan jamoa o‘yinchisi to‘pni chiziqdan chiqarib yuborsa, burchakdan to‘p tepish belgilanadi. Jamoa o‘yinchilari 9 metr uzoqda turadilar. Burchakdan to‘p tepganda u darvozaga kirsa, gol hisoblanadi.
To‘pni darvoza oldidan o‘yinga kiritish. Bunda to‘p hujumchi jamoa o‘yinchisidan tashqariga chiqib ketsa, to‘p darvoza oldidan o‘yinga kiritiladi. O‘yinchilar jarima maydonchasidan tashqarida turadilar.
To‘pga oyoq qo‘yish. Agar to‘p raqibdan noto‘g‘ri va qo‘pol ravishda olinsa, raqib o‘yinchisi himoyachining oyog‘iga qoqilib
yiqilsa, erkin to‘p belgilanadi. O‘yin oidalarida so‘kingan, haqorat qilgan, raqibni oyoq yoki qo‘l bilan urgan o‘yinchilarni jazolash ko‘zda tutiladi. Jazo—ogohlantirish yoki maydondan chiqarib yuborishdan iboratdir.
|
3-bosqich
Yakuniy qism
(5 daqiqa)
|
O’quvchilarni bir qatorga saflantirib nafasni rostlash va organizimni dastlabki holatiga keltirish uchun harakatda yengil mashqlarni bajartiraman Safni to’xtatib o’quvchilarni baholayman .Uyga vazifani berish. O’quvchilar bilan xayirlashaman.
|
Harakatda yengil mashqlar bajaradilar
Uyga vazifani oladilar.
|