5-sinf adabiyot Kirish, xalq og`zaki ijodi, nazariy ma`lumot
1. Olam ahli bilingiz,ish emas dushmanlig`,
Yor o`ling bir-biringizgaki, erur ish. Ushbu bayt muallifi kim?
A) Navoiy, B) Ogahiy ,C) Bobur , D) Lutfiy
2. “Odisseya” ,”Iliada” kabi dostonlar muallifi kim?
A) Esxil, B) Sofokl ,C) Evripid, D) Gomer
3. Katta-kichik she`rlar, she`riy masallar, ballada, dostonlar
adabiyotning qaysi turiga kiradi?
she`riyat, B) nasr C) dramaturgiya D) poyema
4. Ertaklar, hikoya ,ocherk, qissa , romanlar adabiyotnig qaysi turiga kiradi? A) she`riyat, B) nasr, C) dramaturgiya D) nazm
5. Dramatik turga qaysi janrlar kiradi?
1) intermediya 2) ballada 3)komediya 4) tragediya 5) masal 6) drama
A) 1,2,3,4,5 B) 3,2,6 C) 1,3,4,6 D) 2,3,5
6. Adabiyotning she`riyat turiga mansub jarlarni aniqlang?
1) katta-kichik she`rlar 2) she`riy masallar 3) ballada 4) doston
A)1,2,4 B) 1,3,4 C) 1,2,3,4 D) 1,4
7. Nolon kunim yupatgan sen,
Yuzing bosib yuzumga. Ushbu misralar kimga tegishli?
A. Oripov B) Sh.Rahmon C) M.Yusuf D) E. Vohidov
8. “ Uch og`a-ini botirlar” ertagida o`g`ilariga safar oldidan aytgan uch o`giti bilan o`g`illaridan nimani kutadi?
A) vatanparvarlik B) mukammal bo`lish C) kasbga sodiqlik D) kamtar
9.Qaysi ertakda it emib katta bo`lgan qo`zichoq,odam isi kelib turgan shinni, shohning asli nonvoy ekanligi haqidagi voqealar yoritilgan?
A) “Susambil” B) “ Guliqahqah” C) “Ozodachehra” D) “Uch og`a-ini botirlar”
10. “ …va`da ulug`, muqaddas narsa ,uni buzush yaramaydi,va`dani buzish og`ir gunoh “ degan hikmatli gapni qaysi obraz aytgan?
A) to`ti B) o`rtancha botir C) vazir D)shoh
11. “Uch og`a-ini botirlar “ertagida aka-ukalar necha yilda safardan qaytishadi?
A) 4 B) 5 C) 2 D) 3
12.” Elimiz bir bo`lsa ham , tarbiyamiz boshqa” degan fikrni to`ng`ich botir kimga aytadi? A) vazirga B) shohga C) bog`bonga D) qaroqchilarga
13. “ Susambil “ ertagida bo`rilar nimani go`rkov deyishadi?
A) ho`kiz B) ari C) kalamush D) xo`roz e) eshak
14.”Susambil “ ertagida bo`rilar necha tog` nariga qochib ketishadi?
A) 3 B) 15 C) 7 D) 10
15.”otnig bo`lig`I, suvning tinig`I,..” deya qayer e`tirof etilgan ?
A) Susambil B) Jambil C) Jurjon D) Chambil
16. “Susambil” ertagi qahramonlarini toring?
A) ari, xo`roz, kalamush ,bo`ri, eshak,ho`kiz
B) ari, eshak ,qo`y, tulki,bo`ri
C) tulki ,bo`ri, sher, ho`kiz ,qoy
D) eshak , kalamush ,bo`ri , ho`kiz ,tulki
17. Bo`rilar qaysi hayvonni “munkarnakr”deb ta`riflaydi?
A) eshak B) xo`roz C) ho`kiz D) ari
18. bo`rilar qaysi hayvonni “ azroil” deyishadi?
A) arilar B) eshak C) xo`roz D) ho`kiz
19. “Susambil” ertagida qaysi hayvon “so`fi” deyilgan ?
A) eshak B) xo`roz C) ho`kiz D) arilar
20. “ eshon” deb ta`riflangan hayvon qaysi?
A) xo`roz B) eshak C) arilar D) ho`kiz
21. “ Uch og`a-ini botirlar “ertagida to`ti haqidagi rivoyatni kim aytib beradi? A) kenja botir B) to`ng`ich botir C) o`rtancha botir
22. “ …bizning joyda bir daraxtning mevasi bor,har kim bir donasini yesa ,qari chol bo`lsa ,yigit bo`lur.” Ushbu maslahat qaysi qaysi obrazga tegishli? A) podshoning to`tisi B) ona to`ti C) ota to`ti D) vazir
23. To`ti qaysi yurtdan edi? A) Kashmir B) Hindiston C) Arabiston
24. Podshohni ilon chaqmoqchi bo`lganda , ilonni kim o`ldiradi?
A) kencha botir B) to`ng`ich botir C) o`rtancha botir
25. O`rtancha botir ikkinchi kuni nimani o`ldiradi?
A) bo`ri B) sher C) ajdaho D) yo`lbars
26. Qaroqchilarni kim o`ldirdi?
A) vazir B) kenja botir C) o`rtancha botir D) to`ng`ich botir
27. To`ng`ich botir nimani o`ldiradi?
A) sher B) ajdaho C) bo`ri D) yo`lbars
28. Botirlarni chol nima uchun o`qitadi?
A) baxtsizlik bo`lib qolmasligi uchun
B) buyuk ishlar qilishlari uchun
C)olim bo`lishlari uchun
D) saroyda qolishlari uchun
29. “ Podsho it go`shtidan ham qaytmaydi” degan fikr kimga tegishli?
A) kencha botir B) o`rtancha botir C) to`ng`ich botir D) chol
30. …nonni taxlagan odam nonvoyning o`g`li ekanligini kim aytgan?
A) chol B) to`ng`ich botir C) o`rtancha botir D) kencha botir
31. “ …Lekin yomonning qoni bo`lsa –ku,mayli,begunohning qoni bo`lmasin”. Ushbu fikr kimga tegishli?
A) to`ng`ich botir B) ortancha botir C) chol D) kenja botir
32. “Sizning davlatingiz qo`l podsholik bilan topilgan , biz qo`l kuchi bilan tarbiyat topganmiz” deb podshoga kim aytgan?
A) kenja botir B) to`ng`ich botir C) o`rtancha botir D) chol
32. Podsho qaysi botirni yaxshi ko`rar edi?
A) o`rtanch botirni B) kenja botirni C) to`ng`ich botirni
33. Botirlarga kimning adovati bor edi?
A) vazirni B) podshohni C) xazinabonning
34. Podshoh uchun ona to`ti o`g`liga nechta olma olib borishni aytadi?
A) 2 B) 5 C) 4 D) 3
35. Podsho yashartiruvchi olmadan nechtasini o`z ayoliga beradi?
A) 2 B) 3 C) 1 D) 4
36. Qaysi ertakda xalqimizning adolat va farovonlik hukm suradigan zamonlar haqidagi orzulari aks etgan?
A) “ Susambil” B) “Guliqahqah” C) “ Malikayi Husnobod” D) “Egriboy va To`g`riboy”
37. Ikki dona olmaga kim zahar qo`shadi?
A) malika B) vazir C) saroy a`yonlari
38. “ Uch og`a- ini “ botirlar qanday ertaklar sirasiga kiradi?
A) sehirli B) hayotiy-maishiy C) hajviy D) hayvonlar haqidagi
39. Xiyonatkor vazir nima maqsadda to`ti olib kelgan olmalarni yemaslikka ko`ndiradi? A) hasad qilgani uchun B) o`zi yeyish uchun
C) to`tining ishiga hasad qilgani uchun D) mevaning zaharlangani
40. Podsho to`tini necha yil qafasda saqlaydi?
A) 4 B) 3 C) 2 D) 1
41. Podsho bilan to`tining kelishuvi nima edi?
A) to`tini ozod qilish haqida B) mavqeini ko`tarish C) oltin qafasga ko`cherish D) o`z yurtiga qaytish
42. Ota vasiyatiga ko`ra botirlar baxtli hayot kechirishi uchun nimalarga amal qilishlari kerak edi?
A) zakot berish , salomberish B) yaxshi bo`lish , iymonli bo`lish
C) to`g`ri bo`lish ,maqtanchoq bo`lmaslik, dangasalik qilmaslik
43. Bo`ri nimaning ramzi? A) munofiqlik B) ayyorlik C) chaqimchilik D) qonxo`rlik
44. Tulki nimaning ramzi ? A) munofiqlik B) go`llik C) qonxo`rlik
45. Ayiq nimaning ramzi? A) go`llik B) ayyorlik C) qonxo`rlik
46. Podsho olmaning nechtasini piolaga solib qo`ygan edi?
A) 3 B) 2 C) 4 D) 1
47. “ O`tgan zamonda bir boyning eshagi va ho`kizi bor ekan “ degan jumla qaysi ertakdan olingan? A) “Susambil” B) “ Ochildasturxon”
C) “ Guliqahqah” D) “ Bulbul”
48. “ Susambil “ qanday ertak? A) sehirli B) maishiy C) hayoliy D) hajviy
49. Chaqimchilik ramzi bo`lgan nima? A) tulki B) bo`ri C) chumchiq
50. Qaysi folklor janri Farg`onada metal , Buxoroda ushuk , Xorazmda varsaqi, Toshkentda cho`pchak atamasi bilan yuritiladi? A) ertak ,B) rivoyat , C) naql D) afsona
51.ertak o`ziga xos qurilishga ko`ra qaysi qismlardan tashkil topadi?
A) kirish, voqealar rivoji B) kirish , voqealar rivoji,tugallanma
C) voqealar rivoji ,tugallanma
52. Ertakning paydo bo`lishida nimalar muhim o`rin tutgan?
1) qadimiy urf- odatlar 2) qadimgi marosimlar 3) tabiat hodisalari
4) jonivorlar A) 1,2,3,4 B) 1,2,3 C) 2,3,4, D) 1,2,4
52. Ertak atamasi dastlab qaysi asarda uchraydi?
A) “ Qutadg`u bilig “ B) “Yatimat at- dahr” C) “ Devoni lug`atit turk” D) ” Qissasi Rabg`uziy”
53. ertak atamasi Buxoroda nima deb aytilgan? A) ushuk B) varsaqi C) chopchak D) metal
54. Ertak Xorazmda nima deb aytilgan ? A) varsaqi B) ushuk C) metal
D) cho`pchak
55. Ertak Toshkentda qanday aytiladi? A) ushuk B) varsaqi C) metal
D) cho`pchak
56. Ertak Surxondaryo , Samarqand, Farg`onada nima deb aytilgan?
A) ushuk B) chopchak C) metal D) varsaqi
57. Ertakda asosiy o`rinni egallaydigan narsalar nima?
A) xayoliy uydirmalar B) hayotiy hodisalar C) tarixiy uushlar
D) biror joining paydo bo`lishi haqida
58. “…qizil ekan ,quyrug`I uzun ekan …” deb t a`riflangan qush?
A) qirg`ovul B) qarg`a C) g`oz D) o`rdak
59. Karnaychi debt a`riflangan qush?
A) qirg`ovul B) g`oz C) o`rdak D) qarg`a
60. Qozonchi deb t a`riflangan qush?
A) qirg`ovul B) ola qarg`a C) g`oz D) qora qarg`a
61. Qaysi qush azonchi deb ta`riflangan?
A) qirg`avul B) ola qarg`a C) g`oz D) qora qarg`a
62. Chaqimchi deb ta`riflangan qush? A) chumchuq B) g`oz C) o`rdak D) qirg`ovul
63. qaysi qush to`qimchi deb t a`riflangan ? A) qirg`ovul B) g`oz
C) to`rg`ay D) qarg`a
64. Qaysi hayvon bakovul deb ta`riflangan? A) bo`ri B) tulki C) ayiq
D) ilon
65. Yasovul deb t a`riflangan hayvon? A) tulki B) bo`ri C) ilon
D) ilon
66. Qaysi janrdagi asarlar “ murod –maqsadiga yetibdi…” kabi tugallanma bilan yakunlanadi?
A) ertak B) masal D) afsona C) doston
67.Uch oga –ini botirlarni tarbiyalashda 3 narsaga amal qiladi. U nima?
1) Sog`lom qilib tarbiyalash 2) mehmondo`st qilib o`stirish
3) qurol –yarog` bilan tanitish 4) qo`rqitmay o`stirish
A) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 1,3,4 D) 2,3,4
68. Qaysi asar “ Turkiy so`zlar lug`ati” ma`nosini anglatadi?
A) “ Devoni lug`atit turk” B) “ Qutadg`u biling”
C) “Hibat ul- haqoiq” D) “ Devoni hikmat”
69. M. Qashg`ariyning “ Devoni lug`otit –turk “ asarida “ biror voqeani og`zaki hikoya qilish” ma`nosini bildiruvchi janr qaysi? A) ertak B) naql C) rivoyat D) afsona
70. Og`zaki so`z san`ati qaysi atamalar bilan yuritiladi? A) folklor
B) xalq og`zaki poetic ijodi C) folklorshunoslik D) a, b
71. Folklor atamasi kim tomonidan qachon fanga kiritilgan?
A) V.Tomson 1846-y B) V. Girm 1856-y
D) V.Radlov 1989-y C) J. Rodari 1846-y
72. Falklor atamasi qanday ma`noni bildiradi? A) xalq bilimi B) xalq donaligi C) xalq donishmandligi D) barchasi
73. Folklor qaysi adabiy turlarni o`z ichiga oladi? 1) epik 2) lirik 3) maxsus 4) dramatik A) 1,3,4 B) 2,3,4 C) 1,2,3,4 D) 1,4
74. Maxsus turga qaysi janrlar kiradi? A) maqol, ertak, naql B) masal. Naql. Rivoyat C) maqol , metal , topishmoq D) ertak . naql, masal
75. Epik turga qaysi janrlar kiradi? 1) afsona 2) mif 3) maqol 4) drama
5) rivoyat 6) ertak 7) naql 8) latifa 9) qo`g`rchoqbozlik 10) lof 11) latifa 12) doston A) 1,2,5.6,7,8,12 B) 1,2,5,6,7,8,10,11,12
C) 1,2,4,5,6,7,8,10,12 D) 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12
76. Marosim qo`shiqlari , ashula kabilar qaysi turga kiradi?
A) lirik tur B) epik tur C) dramatic tur D) maxsus tur
77. Askiya, xalq teatrlari,og`zaki drama,qo`g`irchoq o`yinlari qaysi turga kiradi? A) lirik tur B) epik tur C) dramatic tur D) maxsus tur
78. Qaysi janr “jumboq”, “topmacha”, “metal”deb atashadi? A) maqol
B) naql C) topishmoq
79. Islomda nima Qur`ondan keyin yuruvchi ikkinchi manba sanaladi?
A) hadis B) oyat C) sura D) namoz
80. …majoziy xarakterda bo`lib, nasriy yoki she`riy shaklda yoziladigan janr qaysi? A) matal B) masal D) naql C) rivoyat
81. Ertaklar mavzu mundariyjasiga ko`ra nechta turga bo`linadi?
A) 2 B) 4 C) 3 D) 5
82. Hadis bilan shug`ullanuvchilarga nima deyiladi?
A) xalifa B) roviy C) muhaddis D) sahoba
83. Mumtoz adabiyotda topishmoq nima deb yuritiladi?
A) lug`uz B) chiston C) muammo D) masnaviy
84. Ilk masalchi kim? A) Fedr B) Babriy C) Ezop D) Defo
85. Roviylar ro`yixati nima? A) musnad B) sahih C) sunad D) nosahih
86. Imom Buxoriyning hadis ilmiga oid asari? A) “ Aljomi as-sahih”
B) “ Al ta`rix” C) “ Sahih Buxoriy” D) “ Al adab”
87. Maqollarga xos xususiyatlarini belgilang? 1) sozlar ko`chma ma`noda bo`ladi 2) ichki qofiyadan tashkil topadi 3) nasriy va sheriy s
4) mavzular xilma-xil 5) ibratli fikr hukm shaklida
A) 1,2,3,4,5 B) 1,3,4,5 C) 2,3,4 D) 1,2,3
88. Topishmoq qatnashadigan ertaklar qaysi turlarga ajraladi?
A) topishmoqli ertak B) ertak-topishmoq C) ertak-doston D) a,b
89.Grek masalchilardan kimlar Ezop davomchilari sanaladi?
A) Fedr, Babriy B) Lessing , Gellert C) Ezop ,Krilov D) Fedr, Krilov
90. Ezop masallarini she`riy yo`l bilan lotin tiliga tarjima qilgan masalnavis kim? A) Fedr B) Babriy C) Krilov D) Gellert
91. XVII asrda ijod etgan masalchi kim? A) Krilov B) Gellert D) Gyugo C) Lafonten
92. XVIII asrda ijod etgan masalchilar kim? A) Lessing, Gellert
B) Fedr ,Babriy C)Gyote,Krilov D) Lafonten,Geyne
93. XVIII-XIX asrda ijod etgan Rossiyalik masalchi kim?
A) Rushkin B) Lermontov C) Krilov D) Tolstoy
94. Majoziy xarakterdagi hikoyalar Navoiyning qaysi asarida uchraydi?
A)” Farhod va Shirin” B) “Layli va Majnun “ C) “Hayrat ul- abror” ,
“ Lison ut- tayr” D)” Saddi Islandariy”
95. XX asrda masal janrida ijod etgan o`zbek masalchilari kimlar?
1) A.Avloniy 2) Hamza 3) Y.Qurbon 4) S.Abduqahhor 5) Muxtor Xudoyqulov A) 1,2,3,4,5, B)2,3,4, C) 1,3,5 D) 2,4,5
96. Qaysi janr ko`ngilochar o`yinlarga o`xshab ketadi?
A) metal B) askiya C) topishmoq D) maqol
97.O`zbek folklorida nechta tur mavjud? A) 5 B) 4 C) 3 D) 2
98. Maqollar qaysi xususiyatiga ko`ra topishmoqqa o`xshab ketadi?
A)qofiyali bo`lishi B) inson nutqini bezashi C) ibratli fikr aytilishi
D) axloq –odobni o`rgatishi
99.Qaysi janrda “bulbul chamanni sevar” , “ arslon izidan qaytmas” kabi qoliblashtirish qo`llaniladi? A) ertak B) maqol C) masal D) topishmoq
100. Ohang jihatidan ma`lum bir tartibga solingan,his-tuyg`u ifodasi bo`lgan nutq … A) nazm B) nasr D) maqol C) masal
101.Qoziq ustida qor turmas. Janrini toping. A) maqol B) metal C) naql D) topishmoq
102. Erkin she`r qaysi xalqaro atama bilan yuritiladi? A) sochma B) verlibr D) mansuralar C) oq she`r
103.”Uch og`a –ini botirlar” qaysi ertak sirasiga kiradi?
A) maishiy B) sehrli C) hajviy D) adabiy
104.Ertaklar mavzusiga ko`ra qaysi turlarga ajraladi? 1) hayotiy 2) sehrli 3) hajviy 4) hayvonlar A) 1,2,3,4 B) 3,4 C) 1,4 D) 3,4
105.” Yalmog`iz”,”Devbachcha” , “Ochildasturxon”,”Semurg” ertaklari qanday ertaklar sirasiga kiradi? A) sehrli B) hayvonlar haqidagi
C) maishiy D) hajviy
106.”Zumrad va Qimmat” , “ Oygul bilan Baxtiyor”, “Ziyod botir”,
“Semurg`”.ertaklari qanday ertaklar sanaladi? A) sehirli ,B) maishiy , C) hajviy , D) fantastik
107. Hazaj bahrining axrab va axram tarmog`ida yoziladigan lirik janr qaysi? A) ruboiy B) tuyuq C) qit`a D) g`azal
108. Buyuk rus tanqidchisi Dobrolyubov she`r uchun 3 xususiyat shartligini ta`kidlaydi. Ular nimalar? A) ezgulik B) donolik C) go`zallik D) a,b,s, e) a,s
109. Hadislarni sahih , nosahihga ajratish uslubini joriy qilgan muhaddis kim? A) I. Termiziy B) Motrudiy C) I. Buxoriy D) barchasi
110. Nasriy she`r yana qanday atamalar bilan yuritiladi?
1) nasrdagi nazm 2) Mansur she`rlar 3) mansuralar 4) sochmalar 5)
5) oq she`r A) 1,2,3,4,5 B) 1,3,5 C) 1,2,3,4 D) 1,2,4
111. Qaysi janr savol- javob shakliga qurilgan ? A) qit`a B) ruboiy
C) muammo D) chiston
112…To`rtovlon tugal bo`lsa, Tepadagini undirar. Maqol nima haqida?
A) baxillik B) hurmat C) birlik D) saxiylik
113. Ozida sayohat xotiralari va ular bilan bog`liq tafsilotlarni aks ettiradigan nasriy va sheriy asar nima deyiladi? A) qasida B) masnaviy
C) munozara D) sayohatnoma
114. Qaysi janrda narsa- hodisalar majoziy tarzda tasvirlanadi?
A) qit`a B) fard C) rivoyat D) chiston
115. “Sayohatnoma” janrining o`zbek mumtoz adabiyotidagi dastlabgi namunalari qaysi ijodkorlarda uchraydi? A) Y. X. Hojib B) Lutfiy, Ogahiy C) Navoiy , Bobur D) Sakkokiy , Munis
116. Adabiy an`ana tusiga kirgan sayohatnoma janrning asoschisi kim?
A) Furqat B) Munis C) Muqumiy D) Bobur
117. Muqumiydan keyin yana kimlar ijod etdilar? 1) Furqat 2) Komil
3) Zavqiy 4) Avaz 5) Tajalli A) 1,2,3 B) 1,3,5 C) 1,4,5 D) 1,3
118. “ Sayohatnoma” janridagi asarlar badiiy nutqning qaysi shaklida
Yaratilgan ? A) nasriy B) she`riy C) nasriy va she`riy D) saj
119. Ruboiy janrida fors -tojik adabiyotida shuhrat topgan shoirlar kim?
A) U.Xayyom , Bedil B) Sa`diy, Hofiz C) U.Xayyom ,Sa`diy
D) Hofiz , Bedil
120. Qaysi adabiy atama shuur degan so`zdan olingan? A) drama B) nasr C) she`r D) sochmalar
121. Qaysi folklor janr “ otalar so`zi” deb ham ataladi?
A) metal B) maqol C) topishmoq D) naql
122. Boshdan oxirigacha maqol bilan yozilgan asarni aniqlang?
A) “Zarbulmasal” B) “Guliston” C) “Bo`ston” D) “ Qobusnoma”
123. “So`z” ma`nosini anglatuvchi janr qaysi?
A) maqol B) metal C) masal D) chiston
124. “Zarbulmasal” asarida qancha maqol keltirilgan?
A) 500 B) 300 C) 444 D) 400
125. “Zabulmasal”da kimlarnig quad-andachiligi tasvirlangan ?
A) Qarg`a bilan Kabutar B) Yapoloqqush bilan Boyo`g`li
C) Ko`rqush bilan Kardon D) Malik Shohin bilan Shoranul
126. Maqollarga xos xususiyatlarni belgilang?
1)ota-bobolarimizning uzoq yillar davomida ko`rgan –kechirganlari .tajribalari asosidagi so`zlar
2)Maqolda fikr aniq, xulosa tugal ,ifoda lo`nda bo`lishi lozim
3) Maqolda biror predmet yashirin holda beriladi
4) Maqolda ibratli fikr aytilishi talab etiladi
5) Maqolda ibratli fikr hukm shaklida bo`lishi kerak
6) Maqollar ba`zan “ topmacha”, “metal” deb aytishgan
7) Maqol she`riy shaklda ham bo`lishi mumkin
A)1,2,4,5,7 B) 1,3,4,5,7 C) 1,2,4,5,6,7 D) barchasi to`g`ri
127.Nutqning she`r bo`lishi uchun nima zarur? A) she`riy mazmun
B) she`riy shakl C) a,b D) ohang
128. She`r tuzilishining asosini nima tashkil etadi? A) bo`g`in B) hijo
C) ritmik o`lchov D) o`lchov , hijo, bo`g`in
129. Shakliga ko`ra she`rning qanday vaznlari mavjud? A) aruz, barmoq
B) aruz, barmoq, erkin, nasriy she`r C) aruz ,sarbast D) sarbast ,barmoq
130.O`zbek mumtoz she`riyatini asosan qaysi vaznda yozilgan she`rlar tashkil etadi? A) aruz B) barmoq C) sarbast D) barmoq va aruz
131.Qaysi vaznda yozilgan she`rlarda ohangdorlik kuchli bo`ladi?
A) barmoq B) aruz C) erkin D) nasriy she`r
132.Qaysi vazn bo`g`inlar miqdorining tengligiga asoslanadi? A) erkin
B) nasriy she`r C) barmoq D) aruz
133. G`azal, ruboiy, murabba`, musaddaslar qaysi vaznda yaratiladi?
A) erkin B) nasriy she`r C) aruz D) barmoq
134. Qaysi vazn hijolarning cho`ziq-qisqaligiga asoslanadi? A) aruz
B) sarbast C) barmoq D) nasriy she`r
135. Qanday she`rda qofiya bo`lmaydi? A) oq she`r B) sochmalar
C) erkin she`rda D) nasriy she`rda
136. She`rda misralarning o`zi ichki bo`linishlar asosida o`ziga xos ohangdorlikni tashkil etadi.Bu nima deyiladi? A) hijo B) turoq
C) bo`g`in D) mansura
137. Oq she`rda nima talab etilmaydi? A) qofiya B) vazn C) o`lchov
D) bo`g`in
138. Oq she`rda yozilgan asarlarni belgilang? 1) “ Mirzo Ulug`bek”
2) “Muqanna” 3) “SHoh Edip” 4) “Otello” 5) Yevgeniy Onegin “
6) “Demon “ 7) Gamlet” 8) “Jalloladdin Manguberdi” 9) “Qirol LIr”
10) “ Boqchasaroy fontani” Romeo va Julyetta” A) 1,3,4,6,7,8,10
B ) barchasi C) 1,2,3,4,7,9,10,11 D) 5,6,7,8,9,10,11
139. M. Shayxzodaning oq she`rda yozilgan asarini belgilang ?
A) “Mirzo Ulug`bek” B) “ Kapitan Gastello” C) “Toshkentnoma”
D) “Jalloliddin Manguberdi”
140. Shekspirning oq she`rda yozilgan asarini aniqlang?1) “ Otello”
2) “ Gamlet” 3) “Qirol lir” 4) “Romeo va Julyetta”
A) barchasi B) 3,4 C) 2,3,4 D) 1,3,4
141.Qanday she`rda she`r g`oyasi ijodkor xohlagandek ,satrlarga chiqarilishi mumkin? A) erkin she`r B) verlibr C) sarbast D) a,b,s
142. Erkin she`rda ijod etgan kimlar? 1) Cho`lpon 2) Mirtemir
3) U.Nosir 4) M.SHayxzoda 5)G`.G`ulom 6) H.OLimjon
A) 1,2,3,4,5,6 B) 1,3,5,6 C) 1,2,3,4 D) 1,2,3,4,5
143. Qanday she`rda ham she`rga,ham nasrga xos xususiyatlar bo`ladi?
A) sarbast B) nasriy she`r D) oq she`r D) erkin she`r
144. Nasriy she`rning asosiy belgilari qaysilar?
1) bo`g`inlar miqdorining tengligi 2) his-hayajonning balandligi
3) ma`lum vazn va izchil qofiyaga ega emasligi
4) vazn saqlansa-da,qofiyalar bo`lmasligi
5) Ramziy-tasvir uslubining ustunligi va fikriy umumlashmaning kuchliligi 6) hijolarning cho`ziq-qisqaligi 7) o`ziga xos ritmik tuzulish va pauzalarning ko`pligi 8) ritorik qaytariqning ko`pligi
A) 2,4,5,6,8, B) barchasi C) 2,4,5,6,7,8 D) 1,2,4,5,7,8
145. Nasriy she`rda nimaga xos xususiyatlar mavjud bo`ladi? A) she`r
B) nasr C) drama D) she`r va nasr
146.Nasriy she`rlar kimlar ijodida uchraydi? 1) Fitrat 2) Oybek
3) A. Oripov 4) E. Vohidov 5) O. Muxtor 6) O. Matjon 7) H. Olimjon
8) I. G`afurov A) barchasi B) 1,2,5,6,8 C) 1,2,3,5,6,7,8 D) 1,5,6,7
147. Verlibr ma`nosi nima? A) burulish B) sirli c) echki qo`shig`i
D) erkin she`r
148. Miralardagi cho`ziq-qisqa hijolarning mos ravishda takrorlanib kelishi nimani ta`minlaydi? A) ritm B) musiqiylik C) obrazlilik D) ramz
149. Nimaga ko`ra she`rning aruz, barmoq , erkin , nasriy she`r deb ajratamiz? A) mazmunga ko`ra B) shaklga ko`ra C) turoqqa ko`ra
D) a,b.
150 . Ertak-dostonlar qaysi jihatdan ertakka yaqin turadi? A) shakl
B) ritm C) mazmun D) pafos
151. Sh. Perro qaysi xalq ertaknavisi? A) ispan B) fransuz C) ingliz
D) nemis
152. Ertak-dostonlar mazmunan nimaga yaqin turadi? A) doston B) ertak
C) qasida D) masnaviy
153.Ertak-dostonda voqealar nimalardan tashkil topadi? A) kirish, tugallanma B) boshlanma, voqealar rivoji , tugallanma
C) kirish, vaqealar bayoni
154. Ertak-dostonlar ba`zan qanday nomlanadi? A) poema B) xalq dostonlari C) she`riy ertak
155. Jahon adabiyotida ertak-dostonlarning namunalarini yaratgan kimlar? A) U. Zakoniy , Tolstoy , Pushkin ,Chukoviskiy ,Marshak
B) Sh. Perro, Marshak, M.Hodiy , Tolstoy
C) V,Grimm, O.Uayld , Y. Grimm
156.Ertak aytuvchilarni qadimda nima deyishgan? A) xalifalar
B) baxshilar C) olimlar D) shoirlar
157. O.Uayld qaysi xalq ertakchisi ? A) ispan B) ingliz C) nemis
D) fransuz
158. Nemis ertaknavislar kimlar? A) A.Gofman ,O.Uayld , Sharl Perro
C) Y. Grimm, H.K. Andersen,V.K.Grimm B) barchasi
159. Rus ertakchilari kimlar? 1) Pushkin, 2)Tolstoy, 3)Bunin 4)Ushinskiy 5) Lermontov A) 1,2,3,4,5 B) 1,2,3 C) 1,2,5 D) 1,2,4,5
160. Danyalik buyuk ertakchi kim? A) H.K.Andersen , B) V.Grimm
C) Y. Grimm D) Sh. Perro
161. Ijodining 10 yilini bolalarga bag`ishlagan rus adibi kim? A) Bunin
B) Pushkin C) Tolstoy D) Ushinskiy
162.Jadid adiblaridan kimlar maktab darsligi uchun ertak yozganlar?
A) Behbudiy ,Fitrat ,Avloniy 4) M.Abdurashidxonov 5) A.Avloniy
6) K.Kamiy 7) Hamza 8) S. Ajziy 9) S.Saidazizov
A) barchasi B) 1,2,4,5,7,8, C) 1,2,3,4,6,7, D) 1,2,4,5,6,7,8
163. “ Zangori gilam “ ertagining muallifi kim? A) Sh.Sa`dulla B) S.Jora
C) A. Obidjon D) T.Adashboyev
164. Sh. Sa`dulla qalamiga mansub ertakni belgilang? 1) “ Ayyor chumchuq”, 2) “Semurg`” 3) “ No`xat polvon” 4) “ Laqma it” 5) “Noshud bola” A) 1,2,3,4,5 B) 1,3,5 C) 1,3,4 D) 1,2,4,5
165. “ Kachal polvon “ ertak-qissasi muallifi kim? A) H.Olimjon
B) S. Jora C) O`. Imonberdiyev D) Sh. Sa`dulla
166. “ Yoriltosh”, “ Afsona yaratgan qiz” ertak-pyesalari muallifi kim?
A) S.Jo`ra B) H. Olimjon C) O`. Imonberdiyev D) Sh. Sa`dulla
167. O`zbek ertaknavislari kimlar? 1) H.Olimjon 2) S.Jo`ra 3)SH.Sa`dulla 4) X. To`xtaboyev 5) A. Obidjon 6) T. Adashboyev
7) O`Imonberdiyev A) barchasi B) 1,3,4,6,7 C) 1,3,5,7 D) 1,2,5
168. “ Kachal polvon “ qaysi janrda yozilgan? A) ertak-pyesa B) ertak-qissa C) she`riy ertak D) ertak- doston
169. Sh. Sa`dullaning “ Yoriltosh”, “ Afsona yaratgan qiz” asarlari qaysi janrga mansub? A) ertak- qissa B) ertak- pyesa C) ertak-doston
D) she`riy-ertak
170. Sh. Sa`dullaning “ Ayyor chumchuq” , “ No`xat polvon “ , “ Laqma it” asarlari qaysi janrga mansub?
A) ertak-pyesa B) she`riy rivoyat C) ertak-qissa D) she`riy-ertak
171. Hayotiy-maishiy ertaklarni toping?
A) “ Ozadachehra”, “Bo`ri va tulki”, ”Yalmog`iz” B)“ Devbachcha”, “ Ziyod botir”,” Ochko`z bo`ri” C)” Oygul bilan Baxtiyor”,” Tohir va Zuhra” “ Uch og`a-ini botirlar” D) barchasi
172. Hayvonlar haqidagi ertaklarni belgilang?
A) “ Bo`ri va tulki”
B) “ Ayiq polvon “ , “ Ochko`z bo`ri”
C) “ Yalmog`iz”, “ Tohir va Zuhra” ,” Devbachcha”
D) “ Ozodachehra”, “Ochil dasturxon”
173. ” Ur to`qmoq”, “ Devbachcha”, “ Ochil dasturxon” kabi ertaklar qaysi ertak sirasiga kiradi? A) sehirli ertak B) hayvonlar haqidagi ertak
C) maishiy ertak D) hajviy ertaklar
174. Topishmoqlar xalq og`zaki ijodining qaysi janrlari ichida uchraydi?
A) afsona va rivoyat B) ertak va doston C) ertak va rivoyat D) doston va rivoyat
175. Doston ,ertak qahramonlari bir-birlarning aql-farosatini nimalar orqali sinaydilar?
A) maqollar B) matallar c)topishmoqlar D) naqllar
176. Topishmoqlar yaratilish davriga ko`ra qanday ajratiladi?
A) nasriy va she`riy B) bir yoki bir necha topishmoqlar C) ertak-topishmoqlar va topishmoq-ertaklar D) an`anaviy va zamonaviy topishmoq
177. Masalnavis ijodkorlarni belgilang? 1) Ezop 2) Sofokl 3) Gomer
4) Babriy 5) Fedr 6) Tolstoy 7) Lafonten 8) Aristofan 9) Lessing
10 .Gellert 11. Pushkin 12) Krilov A) barchasi B) 1,2,4,5,6, c) 1,2,4,5,7,9,10,12 D) 1,4,5,7,9,10,12
178. Fedr Ezop masallarini qaysi tilga tarjima qilgan ? A) nemis B) fransuz C) lotin D) ingliz
179. “ Panchatantra”, “ Kalila va Dimna “ kabi asarlar qaysi xalq adabiyotining nodir namunasi sanaladi? A) arab B) xitoy C) turkey D) hind
180. XVIIIasr oxiri- XIX asr boshlarida yashab ijod etgan buyuk o`zbek masalchisi kim? A) Gulxaniy B) Maxmur C) Amiriy D) Huvaydo
181. Hadislar tuzilishiga ko`ra qaysi qismlardan iborat bo`ladi? A) sunnat va sanad B) hadisning mazmuni va sahihi C) mazmun va sanad
182. Hadis ilmi rivojiga katta hissa qo`shgan allomalar kimlar?
A) I. Buxoriy B) A.Termiziy C) A. Samarqandiy D) barchasi
183. Insonni mantiqiy topqirlikka ,fikrlashga undaydigan janr qaysi?
A) maqol B) matal C) topishmoq D) naql
184.Nimalarda topishmoq ertak ichida keladi? A) ertak-topishmoq
B) topishmoqli ertak C) dostonlarda D) naqllarda
185. Nimaga ko`ra topishmoqlar bir va bir necha misrali bo`ladi?
A) yaratilish davriga ko`ra B) mazmuniga ko`ra
C) badiiy tasvir vositalari qo`llanilishiga ko`ra D) yashiringan predmetga
miqdoriga ko`ra
186. Topishmoqlar tuzilishiga ko`ra qandayajraladi? A) nasriy va she`riy B) ertak topishmoq C) an`anaviy va zamonaviy
187.Topishmoqlarda qaysi tasvir vositalari keng ishlatiladi? A) o`xshatish , kichraytirish B) sifatlash , mubolag`a C) metofora ,jonlantirish
188. Hikoyachilikda katta shuhrat qazongan kimlar? 1) Pushkin 2) P.Merimi 3) G.de Mopassan 4) A.Dyuma 5) O. Genri 6) A.P. Chexov 7) V. Gyugo 8) J.London 9) I.Bunin 10) F.Dostoyevskiy 11) S.Sveyg 12) D.Djoys 13) L.Tolstoy 14) A.Morua
A) 2,3,5,6,8,9,11,12,14, B) barchasi C) 1,2,3,5,6,8,11,12,14 D) 2,3,5,6,8,9,10,11,12,13,14
189. Ruboiy so`zining ma`nosini belgilang? A) shodlik B) to`rtlik C) qalb D) go`zal
190. Ozbek adabiyotidagi hikoyanavislar kimlar?
1) A.Qahhor 2) S.Ahmad 3)O.Yoqubov 4) O`.Hoshimov 5) E. A`zamov 6) Xolmirzayev
A) barchasi B) 1,3,45.6 C)1,2,4,5 D) 1,2,4,5,6
191.Yozuvch tomonidan idrok etilgan ibratli voqea va hodisalarni ixcham shaklda badiiy ifoda etuvchi nasriy asar qanday ataladi?
A) qissa B) hikoya C) roman D) esse
192. Misralar oxiridagi ohangdosh so`zlar nima deb ataladi?
A) qofiya B) hojib C) radif D) hojo
193.Misralar oxirida takrorlanuvchi bir xil so`zlar nima deyiladi?
A) qofiya B) hojib C) radif D) vasl
194. Ruboiy qanday qofiyalanish tarziga ega? A) a-a-b-a, B) a-b-a-b
C) a-a-a-a D) a,c
195.Ruboiy ko`p hollarda qanday qofiyalanadi? A) a-a-b-a B) a-b-a-b
C) a-a-a-a D) a-b-d-b
196. Ruboiy ba`zan qanday qofiyalanadi? A) a-a-b-a B)a-b-a-b C)a-a-a-a D) a-b-d-b
197.O`zbek adabiyotida qaysi adiblarning ruboiylari mashhur bo`lgan?
A) Mashrab,Turdi B) Atoiy, Sakkokiy C) Navoiy, Bobur D) Uvaysiy,Bobur
198. Maqollarda so`zlar qanday ma`nolarda bo`ladi? A) ko`chma B) asl C) o`z D)bosh ma`noda
199. Chiston qaysi shakllarda yaratiladi? A) fard , gazal ,bayt B) bayt, fard,qit`a,ruboiy, g`azal C) fard ,qit`a ,ruboiy, D) bayt, fard, qit`a, g`azal
200. Chiston qanday janr ? A) katta B) o`rta C) kichik D) to`g`ri j.y.
201. Sayohatnoma yozdan shoirlar qaysilar? 1) Navoiy 2) Bobur ) Turdi 4) Ogahiy 5) Muqumiy A) barchasi B) 1,2,3,4, C) 1,2,5
202. “Sayohatnoma”larning ichki tuzilishi qanday bo`ladi? 1) kirish, sayohatga chiqish ehtiyoji,sabablari aytiladi 2) yo`l xotiralari batasil aytiladi 3) sayohatlardan muayyan xulosalar aytiladi
A) 1,2,3 B) 1,3 C) 2,3 D) 1,2
203. XVIII asr oxiri-XIX asrning 1-yarmida yashab ijod etgan qaysi shoirning sayohatnoma yozganligi ma’lum. A)Muqimiy B)Zavqiy C)Tajalli D) Maxmur
204. Muqimiy o’zbek adabiyotida qaysi janrning asoschsi sifatida tanilgan.
A)g’azal B) qasida C) sayohatnoma D) tuyuq
205.Voqealarni ma’lum bir sujet asosida bayon qilib beruvchi yirik she’riy asarlar qanday ataladi? A)ertak B) doston C) tarjiband D) tarix
206. Dostonlar yaratilishiga ko’ra qaysi turlarga bo’linadi.A)xalq dostonlari va adabiy dostonlar B)ramantik va realistic dostonlar C)tarxiy va zomonaviy dostonlar D)b,s
207.Qanday dostonlar baxshilar tomonidan kuylanadi.A)adabiy dostonlar B)xalq dostonlari C)a,b,d.D) ertak-doston
208. Adabiy ertaklar kimlar tomonidan ijod qilinadi.A)olimlar B)baxshilar C)shoirlar D) xalfalar
209. Hayvonlar haqidagi ertaklarda asosiy mazmun qanday ma’noga ega?
A)ko’chma ma’no B)majoziy ma’no C) asl ma’no
Do'stlaringiz bilan baham: |