5-мавзу. Ўзбекистонда демократик, фуқаролик жамияти асосларининг шаклланиши, амалга оширилган сиёсий ислоҳотлар (2 соат)

Жумладан, Ўзбекистон Республикасининг “Сиёсий партиялар тўғрисидаги”, “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисига сайлов тўғрисидаги”, “Халқ депутатлари вилоят, туман ва шаҳар Кенгашларига сайлов тўғрисидаги”, “Сиёсий партиялар фаолиятини молиялаштириш тўғрисидаги”, “Давлат бошқарувини янгилаш ва янада демократлаштириш ҳамда мамлакатни модернизация қилишда сиёсий партияларнинг ролини кучайтириш тўғрисидаги” қонунларини алоҳида такидлаш лозим.

2002 йилги умумхалқ референдумидан сўнг мамлакат тарихида биринчи марта

марта Қонунчилик палатаси (қуйи палата) ҳамда Сенатдан (юқори палата) иборат бўлган икки палатали парламент тизимига ўтилди. Беш йил ўтиб парламент сиёсий партиялар ролини кучайтиришга қаратилган конституциявий қонунларни қабул қилди. Биринчи марта сиёсий партия фракциялари парламентда мухолифатни шакллантириш ва муқобил қонун лойиҳаларини ҳамда миллий тараққиёт дастурларини илгари суриш имкониятига эга бўлди. 2008 йилда Қонунчилик палатаси аъзолари сони 120 дан 150 тага оширилди ва номзодлар фақат сиёсий партиялар томонидан илгари сурилиши мумкинлиги белгилаб қўйилди.

Шунингдек, амалдаги сиёсий партияларнинг 1994 й, 1999 й, 2004 й, 2009 й. ва 2014 ,2019 йиллардаги Олий Мажлис ва халқ депутатлари маҳаллий кенгашларига бўлиб ўтган сайловларда иштироки ва сайловлар жараёнида орттирилган ўзига хос тажрибаси ҳам Ўзбекистонда кўппартиявийлик тизимининг ривожига ижобий таъсир этади

IJRO ETUVCHI HOKIMIYAT

davlat hokimiyatining qonun chiqaruvchi hokimiyat va sud hokimiyati kabi mustaqil tarmoqlaridan biri. Joriy qonunlar va boshqa me’yoriy hujjatlarga asoslanib, boshqaruv vazifalarini bajaradi (davlat boshlig‘i, hukumat). Qonun chiqaruvchi hokimiyat hujjatlarini ijro etish maqsadida o‘z qaror va farmoyishlarini qabul qiladi, odatda, davlat boshlig‘i (prezident) ning bevosita rahbarligi va nazorati ostida ish ko‘radi. Ijro etuvchi hokimiyat mintaqaviy va mahalliy darajada mahalliy o‘zini-o‘zi boshqarish organlari (hokim, oqsoqol, gubernator, mer, prefekt) tomonidan amalga oshiriladi.