Педагогик креативлик - педагогнинг анъанавий педагогик
фикрлашдан фардли равишда таълим ва тарбия жараёнини
самарадорлиги таъминлашга хизмат дилувчи янги гояларни
яратиш, шунингдек, мавжуд педагогик муаммоларни ижобий
хал дилишга булган тайёргарлигини тавсифловчи добилияти
"Креатив педагогика" дуйидаги икки холатни кафолатлай олиши зарур:
удитувчилар томонидан удув фанларини паст узлаштираётган ва уларини урганишни зерикарли деб хисоблаётган талабалар эътиборларини фан асосларини узлаштиришга жалб этиш;
удитувчиларга талабаларда креатив фикрлаш ва ижодий фаолият натижаларини рагбатлантиришга хизмат диладиган стратегия ва воситаларни тавсия этиш дилиш ордали аудиторияда улардан самарали фойдаланишлари учун имконият яратиш.
Педагогнинг креативлик сифатларига эга булмаслиги туфайли талабалар хам дизидарли ва ажойиб гояларга эга булсалар-да, бирод, уларни ифодалашда сусткашликка йул дуяди. Бунинг сабабли таълим жараёнида дулланилаётган методлар талабаларда эркин, мустадил фикрлаш куникмаларини шакллантиришга хизмат дилмаслиги билан белгиланади. Муаллиф томонидан тавсия дилинган восита ва стратегиялар талабаларда креативликни ривожлантиришда удитувчилар учун дул келади хамда талабаларда удув фанларини урганишга булган дизидиш, интилишни ривожлантиради .
Касбий фаолиятда педагогнинг креативлиги турли шаклларда
намоён булаи. Улар дуйидагилардир (51-расм):
Башина Т.Ф., Ильин Е.П. Психология творчества, креативности, одаренности. - СПб.:Питер, 2009. - с.
Drapeau Patti. Sparking student creativity (practical ways to promote innovative thinking andproblem soving). - Alexandria - Virginia, USA: ASCD, 2014. - p. 4.14 Уша асар, 6-бет.
Педагог томонидан ушбу шаклларда касбий фаолиятнинг самарали ташкил этилиши унинг креативлиги дай даражаа эканлигига боглид булади.
Психологияда Э.П.Торренс томонидан шахс креативлигини
анидловчи тест ишлаб чидилган. Муаллифнинг фикрича, шахс креативлиги
узида дуйидаги белгиларни намоён дилади:
1) саволлар, камчиликлар ва бир-бирига зид маълумотларга
эътиборсиз булмаслик; 2) муаммоларни анидлаш учун харакат дилиш, илгари сурилган
Т алабаларда креатив фикрлаш куникмасини шакллантиришдан
олдин синфда дулай мухитни яратиш лозим. Креатив мухитда таълим
олаётган талабаларда аста-секин креатив вазифаларни бажаришга нисбатан
дизидиш ортади, шунингдек, креатив тафаккурга эга удитувчини кузатиш
натижасида креатив фикрлашга мойил булади (Sternberg & Williams, 1996).
Креативлик характеридаги удув-билиш мухити талабаларда таълим
жараёнида катта ахамиятга эга булган тандидий ва кретив фикрлаш
куникмасининг ривожланишига олиб келади (Boykin & Noguera, 2011,
2012; Marks, 2000, as cited in Jensen, 2013). Креатив тафаккурга эга талабалар:
бошда талабаларнинг хаёлига келмаган гояларни билдиради;
узларини ифода этишнинг узига хос услубини танлайди;
баъзан мавзу алодаси йуд ёки гайриоддий саволлар беради;
ечими очид долган вазифалардан завдланади;
гояларни анид далиллар асосида мухокама дилишни афзал куради;
муаммонинг ечимини топишда ноанъанавий ёндашувни танлайди. Шахсга хос креативлик сифатлари дуйидагилар саналади (52-расм):
ифодалайди?
Do'stlaringiz bilan baham: |