5-ma’ruza: tayanch harakat apparatining yosh xususiyatlari va gigiyenasi. Reja: 1

Muskul sistemasi.
Skeletning harakat funktsiyasi muskullar qisqarishi tufayli vujudga keladi. Odam organizmida 600 yaqin muskul bor. Skelet muskullarining qisqarishi odamning ixtiyoriga bog`liq. Skelet muskullari qisqarganda muskullardagi retseptorlardan markazga intiluvchi impulslar markaziy nerv sistemasiga keladi. Natijada skelet muskullarining koordinatsiyalashgan harakati vujudga keladi. Organizmdagi barcha muskullar ikki turga: silliq va ko’ndalang targ`il muskullarga bo`linadi.


Ko`ndalang targ`il muskullari.
Skeletni qoplab turgan muskullar ko’ndalang targ`il muskullar deb ataladi. Ularga qo`l, oyoq, gavda, nafas olish muskullari kiradi. Ular tez qisqaradi. Organizmdagi muskullarning qisqaruvchi qismi tanasi va passiv qismi - paylari bor. Skelet muskullari shakliga qarab uzun, kalta, serbar bo`ladi. Uzun muskullar tuk shaklida bo`lib qo`l va oyoqda joylashgan. Serbar muskullar tanada joylashgan. Skelet muskullari organizmga ma'lum shakl berib turadi.