5-maruza. O’simlikning noqulay omillarni tasiri



Download 101,78 Kb.
bet4/7
Sana28.06.2022
Hajmi101,78 Kb.
#716865
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
5 maruza

Radiatsiyaning bilvosita ta’siri suv orqali bo‘ladi yani suv radiolizi mahsulotlari molekulalarni, membranalarni, organoidlarni zararlab, oxir oqibatda hujayralarni shikastlanishi ro‘y beradi. Suvning radioliz mahsulotlari hujayrada haddan tashqari ko‘p bo‘ladi.

  • Radiatsiyaning bilvosita ta’siri suv orqali bo‘ladi yani suv radiolizi mahsulotlari molekulalarni, membranalarni, organoidlarni zararlab, oxir oqibatda hujayralarni shikastlanishi ro‘y beradi. Suvning radioliz mahsulotlari hujayrada haddan tashqari ko‘p bo‘ladi.
  • Nurlanishning zaryadlangan zarrachalari suv molekulari bilan o‘zaro ta’sir etib, uni ionizatsiyasini keltirib chiqaradi.
  • Ionlantiruvchi nurlanish γ— H2O — H2O+ + e–
  • Bu elektron boshqa bir suv molekulasiga ta’sir qilib uni manfiy zaryadlaydi.
  • e-— H2O — H2O-
  • Ammo hosil bo‘lgan suv ionlari (H2O+ va H2O-) juda beqarordir va shu bilan ular H+ va OH- ionlari dan farq qiladi.
  • Suv ionlari o‘zlarining mavjudlik davrida juda qisqa vaqtda (10-15-10- soniya) kimyoviy faol erkin radikallar va peroksidlar hosil qilish qobliyatiga ega:
  • H2O+ — H++ OH
  • H2O– — H· + OH
  • Bu erda hosil bo‘lgan H+ va OH+ erkin radikallardir.

Agar suvda erigan kislorod bo‘lsa, ionlantiruvchi nur quyidagicha ta’sir qiladi.

  • Agar suvda erigan kislorod bo‘lsa, ionlantiruvchi nur quyidagicha ta’sir qiladi.
  • ionlantiruvchi nur H2O — O2 — HO2 + OH-
  • yoki H2O — H+ + O2 — HO2
  • Bular yangi peroksidlarni hosil qiladi
  • HO2 + H—H2O2
  • OH + OH —H2O2
  • Binobarin suvdagi erigan kislorod hisobiga kuchli oksidlovchi HO2 (H+ + O2 — HO2), shuningdek peroksidlar (HO2 + H — H2O2) hosil bo‘ladi. Bu kuchli oksidlovchilar 10-6-10-5 soniya ichida (hayot davrida) muhim biologik molekulalarga (oqsil-fermentlar, nuklein kislotalar, membrana lipidlarini) ta’sir etib ularning tabiiy tuzilishini buzishi mumkin. Suv radikallari organik moddalar bilan kislorodli muhitda organik peroksidlarni hosil qiladi, bular ham molekula va hujayra tuzilmalarini radiatsion zararlashi mumkin.

Download 101,78 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish