5-Laboratoriya ishi: metall va uning qotishmalarini chokbob simlar bilan yonuvchi gazlar alangasi yordamida qizdirib payvandlash

5-Laboratoriya ishi:

METALL VA UNING QOTISHMALARINI CHOKBOB SIMLAR BILAN YONUVCHI GAZLAR ALANGASI YORDAMIDA QIZDIRIB PAYVANDLASH  

Toshkent - 2021

Ishdan maqsad. Turli metall va ularning qotishmalarini atsetilen-kislorod gazlari alangasi yordamida qizdirib payvandlash bilan bog‘liq bo‘lgan nazariy ma’lumotlarni mustahkamlab, mustaqil ravishda turli qalinlikdagi po‘latlarni uchma-uch qilib payvandlashni o‘rganish.

Umumiy ma’lumot. Ma’lumki, bu usulda yupqa po‘lat listlar, cho‘yanlar, latunlar va boshqa metallar payvandlanadi. Atsetilenning kislorod bilan ma’lum nisbatdagi aralashmasi boshqa yonuvchi gazlarga qaraganda yonganda ko‘proq issiqlik ajratishi sababli undan amalda keng qo‘llaniladi. Atsetilenni ka1lsiy karbiddan, uni esa koksni so‘ldirilmagan ohak bilan birgalikda elektr pechda 1900—2300°S haroratda qizdirib olinadi:

Gaz alangasida payvandlash

mеtallar yonuvchi gazlar (asеtilеn) kislorod bilan gorеlkada ma'lum nisbatda aralashtirilib, yondirilgan alanga ta'sirida eriydi.

Bu usul oddiyligi, boshqarish qōlayligi, qimmatbaxo uskunalar talab etilmasligi, alangani turli burchaklar ostida yōnaltirib, qiyin choklarni hosil qilish, mеtallni sеkin, tеkis qizdirish kabi afzalliklarga ega.

Gaz alanga. Atsetilenni kislorod bilan ma’lum nisbatda aralashtirib, bu aralashmani havoda yoqilgandagina yuqori haroratli alanga beradi

1-rasm. Gaz alangasi xillari:

а-normal;

б-oksidlovchi;

в-uglerodlantiruvchi.

Atsetilen—kislorod alangasini tubandagi uch zonaga ajratish mumkin: 1-o‘zak zona, 2-qaytaruvchi zona, 3- oksidlovchi zona.

CHapdan o‘ngga qarab payvandlashda – d = S/2 mm.

Ungdan chapga qarab payvandlashda – d = S/2+1 mm.

Payvandlash gorelkalari

a-injektorlari: 1,2-trubka; 3,4-ventil; 5 -injektor; b-aralashtirish kamerasi; 7-trubka; 8-mundshtuk;b-injektorsiz: 1,2-trubka; 3-ventil;

4-aralashtirish kamerasi; 5-trubka; b-mundshtuk

Gazaviy payvandlash sxemasi(a)va gaz baloni sxemasi(b)