5. Buxoro xonligida

1.XV asrning 30-yillarida Janubiy Sibir yerlarida Hoji Tarxon xonligi tashkil topdi.1556-yilda Ivan Grozniy tomonidan Xoji Tarxon xonligi bosib olindi.
2. Imomqulixon Toshkent va xonlikning shimoli-g’arbiy chegaralari uchun qozoqlar, jung‘orlarga qarshi muvaffaqiyatli kurash olib bordi. 1613-yilda Toshkentni qozoqlardan ozod etdi .
3. Ubaydulloxon II bir tomondan o‘g‘illariga qarshi, ikkinchi tomondan viloyatlardagi amir va beklaming markaziy hokimiyatdan mustaqil bo‘lish yo'lidagi harakatlariga qarshi kurash olib borishga majbur bo‘ldi.
4. Mehtar xonning yaqin va ishonchli kishisi sanalgan. Ayni paytda, u davlat ichki va tashqi siyosati masalalarida xonning maslahatchisi ham hisoblangan. Zarur bo‘lganda elchilik vazifasini ham bajargan
5. Buxoro xonligida To‘fang (miltiq) bilan qurollantirilgan guruh tofandoz deb atal­gan. Qo‘shinda to‘fangni doimiy ravishda qo‘llash XVII asrning o‘rtalaridan boshlandi. Bu davr to‘fanglarining stvoli temirdan tayyorlangan edi.
6. Buxoro amirligida hukmdor uchun yig'iladigan maxsus soliq-zobitona, harbiy soliq-madadi lashkar deb nomlangan edi.
7. Buxoro xonligining Rossiya bilan munosabati XVI asrning birinchi yarmidan rivojlana bordi. Abdullaxon II Rossiya bilan savdo aloqalarini yaxshilashga harakat qilar ekan, bu orqali o‘z davlatining siyosiy ahvolini mustahkamlashga ham erishmoqchi edi
8. Rossiya 1620-yildan 1675-yilgacha o‘tgan davrda xonliklarga 7 marta elchilarini yubordi. XVII asrda O‘rta Osiyo va Rossiya o‘rtasida savdoda tovar ayirboshlash 100 ming rublni tashkil etdi.
9. Ivan IV Buxoroni siyosiy jihatdan Rossiyaga teng davlat emas deb hisobladi va amalda unga tazyiq o‘tkaza boshladi.
10. F.Beneveni Buxoroda 3,5 yil turib o‘z oldiga qo'yilgan masala- lar bo‘yicha qimmatli ma’lumotlar to‘plashga muvaffaq bo‘ldi va 1725-yilda Maskvaga qaytib ketdi.
11. Ulug’bek madrasasining mudarrisi Muhammad Sharif Buxoriy tarix, fiqh, tilshunoslik, astronomiya va boshqa fanlarga oid 20 dan ortiq asar yozib qoldirgan.
12. Muhammad Solihamg ,,Shayboniynoma“si esa o‘zbek tilida yozilgan asar bo'lib, shayboniylar bilan Eron safaviylari o‘rtasidagi munosabatlar haqida muhim malumotlar beradi.
13. Umaydulloxon she’rlarida, ayniqsa, Samarqand va Buxoro shaharlarini eng ko‘p madh etdi. Chunonchi, bir she’rida Samarqandni jannatga qiyoslaydi, Buxoro shahrini esa Ka’ba darajasida ulug‘ladi.
14. Muhammad Hakimbiy 1747-yilda vafot etgach, Rahimbiy o‘z qo‘shini bilan Buxoroga qaytib keldi va o‘zining muntazam qo‘shinga egaligidan foydalanib, hokimiyatda otasi kabi alohida mavqe uchun da’vogarlik qila boshladi.
15. 1843-yilda Marv viloyati uchun talashayotgan Buxoro va Xiva o‘rtasida urush harakatlari kelib chiqdi. Xiva qo‘shini Xonqa yaqinida Buxoro qo‘shinini mag‘lubiyatga uchratdi