5. bob. Dronlar

---

223 
5. BOB. DRONLAR 
5.1. Dronlarning yaratilish tarixi 
"
DRONLAR
" aslida ikkita toifaga bo'lingan bo`lib, inson aralashuvisiz 
uchib ketadigan to'liq avtonom asbobdir. Boshqalari masofadan turib 
boshqarish bo'yicha ish olib boradi.
Uchuvchi yerda boshqarish va uchuvchi aparatni harakatlarini kuzatish, 
yoki xonada ekrandan maxsus ko'zoynak yordamida kuzatib boorish 
imkoniyatlari mavjud bo`lgan. Har ikkala turdagi turli xil texnologiyalardan 
foydalanilgan va turli xil potensialga ega, biroq ular teng darajada dronlar 
hisoblanadilar.
Dronlar bir asrdan oshiq vaqt mobaynida sodir bo'lgan. Darhaqiqat, bu 
yangi emas: insoniyat uchib ketish uchun juda ko'p yo'llarni kashf etdi, lekin 
aksariyati xavfli bo'lib chiqdi, shuning uchun uchuvchisiz havo vositasi ixtiro 
qilngan.
1898 yilda 
Nikola Tesla 
"Telemechanization" ni taqdim qildi, uning 
yordamida radio chastotalarni ishlatib, kichik bir qayiqqa masofadan turib 
boshqarildi. Dastlabki samolyotning yana bir misoli - Birinchi jahon urushi 
davrida olim 
Charlz Kettering
tomonidan ishlab chiqilgan eksperimental 
uchuvchisiz raketa 
Kettering Beetle sanaladi
.
5.1.1-rasm. Charlz Kettering va uning ixtirosi 

---

224 
Uchish uchun birinchi uchuvchisiz radio boshqariladigan uchish aparati 
Queen Bee 
bed nomlangan va undan ilk bor foydalanishgan
 
5.1.2-rasm. Queen Bee nimli uchuvchisiz uchish moslamasi 
 
5.2. Dronlarning turlari va ularning tasnifi 
 
Xozirgi kunda dronlarning soha 
yo`nalishlari bo’yicha foydalanish 
maqsadlariga qarab bir qancha turlari mavjud b
o’lib, qishloq xo’jaligi, 
agrokimyoviy tadbirla yoki geodeziya va kartografiya sohalari uchun maxsus 
jixozlangan dronlardan foydalanib kelishmoqda.