5-amaliy ish

man buyrug’idan foydalanishni o’rganing va (pdp-ls, cut, sort, grep, tail) buyruqlarning maqsadini aniqlang;

grep buyrug'i yordamida va /etc katalogining yaxlitlik darajasi "Высокий" bo'lgan fayl va katalog nomlari ro'yxatini olish buyrug'ini bajaring;

/etc/passwd faylining yaxlitlik darajasini aniqlang;

/etc/passwd faylini matn tahrirlovchilari yordamida unga yangi yozuvlar qo'shib o'zgartirishga harakat qiling.

1. 
   user foydalanuvchi hisob qaydnomasi bilan OTga grafik rejimda kiring
   

(kirish darajasi - 0, ierarxik bo'lmagan toifalar - yo'q, yaxlitlik darajasi -
"Высокий").

2. 
   Asosiy boshqaruv menyusining "Панель управления", "Безопасность" menyusi orqali " Политика безопасности" grafik yordamchi dasturini ishga tushiring.
   
3. 
   Kirishni boshqarishning mandatli parametrlarini o'zgartiring. Buning uchun quyidagi bosqichlarni bajaring:
   

• 
  "Мандатные атрибуты", "Уровни конфиденциальности" bo'limini oching va quyidagilarni tanlang: "3:Уровень_3" va bu kirish darajasining nomini o'zgartiring: "Уровень_Макс";
  
• 
  qiymatni 4 ga o'rnatish orqali "Уровень_4" nomli kirish darajasini yarating;
  
• 
  natijani va xatolar yo'qligining sababini tahlil qilish.
  

1. user foydalanuvchi hisobining parametrlarini o'zgartiring:

• 
  "Пользователи", "user" bo'limini oching va "МРД" yorlig'ini tanlang;
  
• 
  user foydalanuvchi hisobining minimal kirish darajasini o'zgartirishga harakat qiling;
  
• 
  user foydalanuvchi hisobi foydalanuvchisining maksimal kirish darajasini o'zgartiring: " Уровень_2", " Категория_1" toifasi;
  
• 
  "Политика безопасности" grafik yordam dasturidan chiqing.
  

1. Fly terminalini ishga tushiring va turli xil mandatli yaxlitlik darajasida konsol rejimida ishlashning xususiyatlarini aniqlash uchun quyidagi buyruqlarni bajaring:

• 
  joriy sessiyaning mandatli atributlarini olish uchun buyruqni bajaring (pdpid buyrug'i yordamida) va faqat joriy yaxlitlik darajasini ko'rsating;
  

• 
  shunga o'xshash buyruqni ps buyrug'i yordamida bajaring;
  

• 
  man va awk, pdpl-ps, ps buyruqlari yordamida ishlatilgan buyruqlar maqsadini o'rganing.
  

1. OTni boshqarishda "Высокий" yaxlitlik darajasining yetarliligini aniqlash uchun quyidagi buyruqlarni bajaring:

• 
  /etc/passwd faylining mazmunini ko'rsating va uni o'zgartirishga harakat qiling: ixtiyoriy foydalanuvchi hisobi uchun standart Shell «по-умолчанию» ni o'zgartiring;
  
• 
  /etc/shadow faylining mazmunini terminlada ko'rsating.
  

1. OT administratori foydalanuvchisi uchun sudo buyrug'idan foydalanib va foydalanmagan holda "Высокий" yaxlitlik darajasi bilan dastur ishlashining o'ziga xos xususiyatlarini o'rnating:

• 
  sudo buyrug'i yordamida Fly terminalini ishga tushiring;
  
• 
  sudo rejimi va sudo rejimisiz /etc katalogi uchun pdp-ls buyrug'ining chiqishini solishtiring (mandatli teglarni ko'rsatish uchun variantdan foydalaning);
  
• 
  /etc/passwd faylining tarkibini ko'rsatish va o'zgartirishni amalga oshirish: user foydalanuvchi hisobi uchun «по-умолчанию» ya’ni standart Shell ni o'zgartiring.
  

1. OTni qayta sozlash natijalarini tekshiring:

• 
  grafik va konsol rejimlarida 2-darajali kirish hisobidagi user foydalanuvchi hisobi nomidan OT tizimiga kiring;
  
• 
  tegishli kirishni amalga oshirgandan so'ng, pdp-id buyrug'i yordamida joriy mandatli kirish va yaxlitlik darajasini ko'rsating.
  

1. OTda kirishni mandatli boshqarish va yaxlitlikni mandatli nazorat qilish parametrlarini saqlash tartibini aniqlang. Buning uchun /etc/parsec katalogining tarkibini tahlil qiling:

• 
  kontekstli qidiruvdan foydalanib, OTda mandatli yaxlitlik va kirish darajalari nomlari va qiymatlarini o'z ichiga olgan fayllarni tanlang (masalan, "Высокий" darajasini o'z ichiga olgan fayllar);
  
• 
  user foydalanuvchi hisobini yarating, minimal kirish darajasini 1, maksimal - 2, maksimal toifalarni "Категория_1" va "Категория_2" ni belgilang;
  
• 
  foydalanuvchi hisoblariga kirishni mandatli boshqarish parametrlarini o'z ichiga olgan fayllarni aniqlang (buning uchun /etc katalogidan foydalanuvchi identifikatoriga teng nomdagi fayllarni qidiring);
  
• 
  topilgan fayl tarkibini tahrir qilib, yaratilgan foydalanuvchi hisobining maksimal mandatli kirish darajasini "Уровень_4" ga mustaqil ravishda o'zgartiring;
  
• 
  "Политика безопасности" grafik yordamchi dasturi yordamida o'zgarish natijasini tekshiring;
  
• 
  OTga grafik rejimda yaratilgan foydalanuvchi hisobi bilan kirish imkoniyatini tekshiring (kirish darajasi - 4, ierarxik bo'lmagan toifalar - yo'q, yaxlitlik darajasi -
  

"Низкий");

• 
  yaratilgan foydalanuvchi hisobining maksimal mandatli yaxlitlik darajasi parametrlarini saqlash uchun ishlatiladigan faylni aniqlang;
  
• 
  amaliy mashg’ulot tugagandan so'ng, OTni dastlabki sozlamalarga qaytaring(yaratilgan majburiy kirish darajasini o'chirish va hk).