42-Mavzu: Vositachi tanlash va ular bilan ishlashning eng maqbul shaklini aniqlash

Sotuv shaxobchalari – (filiallari) iste’molchiga yaqin bo‘lgan joylarda savdoni tashkil qilish bilan shug‘ullanuvchi yirik korxona tomonidan shakllantiriladi. Savdo shaxobchalarining asosiy foydasi iste’molchilarga tovarlarni tez yetkazb berish va bozor konyunkturasini o‘rganishdan iborat.
Savdo–vositachilik ishlarining yana bir turi - komission faoliyatdir. Komissioner, deb ataladigan bir tomonning komitent, deb ataladigan ikkinchi tomon topshirig‘i bilan ikkinchi tomon hisobidan, ammo o‘z nomidan bitimlarni amalga oshirishdan iborat faoliyat turi. Komitent bilan komissioner o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlar komissiya shartnomasi bilan tartibga solinadi.
Savdo sindikatlari – bunday tashkiliy firmalar bir turdagi mahsulotlar ishlab chiqaruvchi korxonalar tarmoqlarida (yoqilg‘i, sement, metall, o‘g‘itlar) va qattiq raqobat sharoitida faoliyat ko‘rsatadi. Ishlab chiqaruvchi korxona marketing tadqiqotlari asosida mumkin bo‘lgan tarqatish kanallari strukturasini aniqlaydi va mavjud resurslar orqali hamda o‘z shaxsiy ta’minotchilari bilan sotuv faoliyatini amalga oshiradi. Ishlab chiqaruvchi firmalar uchun mustaqil ravishda tovar va xizmatlarni tarqatish samarasiz bo‘lsa, ular boshqa samaraliroq tarqatish kanallaridan foydalanib ish ko‘radi.