4-variant. – Topshiriq

6.5. Kadrlar tayyorlash tizimini rivojlantirishning asosiy yo'nalishlari
Kadrlar tayyorlash tizimini shakllantirish va rivojlantirish quyidagi ustivor yunalishlarni kamrab oladi:
ta'limning uzluksizligini tahminlash.
ta'limning uz ichiga maktabgacha ta'lim, umumiy urta va urta-maxsus kasb-hunar ta'limini kamrab oluvchi yangi uzluksiz va izchil tizimi barpo etiladi. Aspirantura va doktorantura faoliyati rivojlanib boradi. Kadrlar malakasini oshirish va ularni kayta tayyorlash buyicha rakobatbardosh ta'lim maussasalari vujudga keltiriladi.
pedagog va ilmiy-pedagog kadrlar tayyorlash, kayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish.
Pedagog kadrlarning malakasini oshirish va ularni kayta tayyorlashning zamon talablariga moslashuvchan, ta'limning yukori sifatli va barkaror rivojlanishini kuzlovchi tizimi vujudga keltiriladi. Pedagog kadrlarni ildam kayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish, rakobatbardosh darajada ularning kasb sifatini kullab-kuvvatlash tahminlanadi.
Ta'lim jarayonini mazmunan isloh qilish, maonaviy-axlokiy tarbiya va mahrifiy ishlar, iktidorli bolalar va isteododli yoshlar, ta'lim tizimini boshkarish, kadrlar tayyorlash tizimini rivojlantirishninig asosiy yunalishlarida kasb-hunar ta'limi sifatini nizorat qilish tizimini shakllantirish, ta'lim tizimini moliyalash, moddiy texnika tahminoti, ta'lim tizimining yaxlit axborot makonini vujudga keltirish, ta'lim xizmati kursatish bozorini rivojlantirish, ta'lim sohasida ijtimoiy kafolatlarni tahminlash hamda bu sohani davlat tomonidan qo'llab-quvatlash, fan bilan ta'lim jarayoni alokalarini rivojlantirish, ta'lim va kadrlar tayyorlash sohasidagi xalqaro xamkorlik kabi yo'nalishlar katta rol o'ynaydi.

2. Qizlar maktabi va unda ta’lim mazmuni

Masjid va xonaqohlar qoshida ochilgan maktablarda faqat o’g’il bolalar o’qitlgan. Qiz bolalar o’z davrining o’qimishli ayollari tomonidan uylarida ochilgan maktablarda o’qitlgan. Ayol muallimani o’lkaning turli hududlarida “otnoyi”, “otnbibi”, “bibiotn”, “bibixalifa” deb ataganlar. Qizlar maktabi o’g’il bolalar maktablariga nisbatan ancha kam bo’lgan, ko’p hollarda maktabdorlarning, imomlarning xotnlari maktabdorlik qilgan. Qizlar maktabi haqida K.E.Bendrikov “Turkistonda xalq maorifi tarixidan ocherklar” asarida quyidagilarni yozadi: “Qizlar ishqiy maktublarga berilmasinlar deb, qizlar maktabida yozuvga o’rgatlmagan”. Professor U.Dolimovning fikricha, bu so’zlar haqiqatdan ancha yiroq. O’zbek xalqi – o’tmishda eng ko’p shoiralar etshtrgan xalq, agar yozuvga o’rgatlmaganida edi, podshohlar saroyiga mansub bo’lgan Gulbadanbegim, Zebunisobegim, Nodirabegimlarni qo’ya bering, XIX asrning o’zida Uvaysiy, Mahzuna, Dilshodi Barno, Muazzamxon, Muattarxon, Anbar otn, Qamarniso, Nozimaxon kabi o’nlab mashhur shoiralar qaerdan etshib chiqqan?!

O’rta Osiyoda faoliyat yuritgan qizlar maktabining yirik namoyondalaridan biri – Jahon Otn Uvaysiydir. O’zining butun faoliyat davomida xalqimiz orzu-umidlarini ro’yobga chiqarishga harakat qilgan Jahon otn xalqimizning oqila qizlarini tarbiyalash, go’zal hayotga erishishning birdan-bir yo’li deb o’ylab, o’zining butun umrini yosh qizlarga talim-tarbiya berish bag’ishladi.

O’z maktabida qizlarga boshlang’ich talim berar ekan, Jahon Otn ularning zehnini o’strishga katta ahamiyat beradi. Otn o’z shogirdlariga savod o’rgatbgina qolmay, ular orasidan iqtdorli qizlarni tanlab sharq sheriyat bilan tanishtradi. Qizlarni nazm bo’stoniga etaklaydi.

Atoqli zullisonayn shoira Dilshodi Barno 50 yildan ortq muallimalik qilib, qizlarga xat-savod o’rgatdi, tabi nazm qizlarga sheriyat ilmidan dars berdi.

Dilshod o’z maktabida yosh qizlarni tarbiyalar, ularga xat-savod o’rgatar va ularni chuqur bilim egasi qilib chiqarishga intlar edi. Shu bilan birga, yosh istedodli qizlarga o’zbek, tojik mumtoz adabiyot namoyondalarining asarlarini ham o’rgatar va ularni nafosat ruhida tarbiyalab, o’z zamonasining ilg’or kishilari qilib etshtrishga harakat qilgan.

3. Abdurahmon Jomiyning pedagogik qarashlari