4-tema. Biznes hám texnologiya

4-tema. BIZNES HÁM TEXNOLOGIYA

Biznesti joybarlaw jańa biznesti shólkemlestiriw jolındaǵı zárúrli buwın esaplanadı. Biznes-joba - bul kárxananıń kelesi iskerligindegi barlıq zárúrli táreplerdi xarakteristikalaytuǵın, dus keliniwi múmkin bolǵan mashqalalardi analiz etiwshi hám bul mashqalalardi sheshiw jolların belgileytuǵın hújjet bolıp tabıladı.

Tuwrı qáliplestirilgen biznes-joba “oylanǵan jumıs qarjı kirgiziwge arzıydıma hám de ol sarplanǵan kúsh hám aqshalardı qaplaytuigin dáramat keltiredime?” degen sorawǵa anıq juwap bolıp tabıladı.
Puqta hám sapalı islep shıǵılǵan biznes-joba isbilermen ushın da, qarjı iyesi ushın da sheshiwshi áhmiyetke iye boladı. Ádetde, bankler hám qarjı iyesi finanslıq támiynlewge arzıytuǵın joybarlardı tańlaw ushın jetilisken biznes-joba talap qıladı. Olardı payda keltiretug’in biznes ideyaǵa isendire alıw ushın isbilermenler biznes-rejeni tayarlawǵa jetkilikli waqıt hám kúsh-ǵayrat jumsawlarına tuwrı keledi. Jetilisken dárejede qáliplestirilgen biznes-joba isbilermenlerge tek ǵana finanslıq resursların tartıwǵa járdem beredi, bálki dáslepki basqıshtay biznesti ámelge asiriwdag’i zárúrli strategiyalıq jónelislerdi anıq belgilep alıw imkaniyatın beredi hám de qaysı usıllar arqalı hám qanday resurslar esabına qoyılǵan maqsetlerge erispekshi ekenligin xarakteristikalaytuǵın ayriqsha “jol kartası” wazıypasın oteydi.
Bunnan tısqarı, tuwrı dúzilgen biznes-joba maqul túsetuǵın biznes ideya islep shıǵılǵanlıǵına jáne onı ámelge asırıw múmkinshiligi ámeldegi ekenligine isenim payda etiw imkaniyatın beredi. Qolaberse, biznes-joba xızmetkerler ushın olardıń keleshektegi wazıypaların túsiniwge járdem beredi.
Sol sebepli, tazadan iskerlik baslap atırǵan isbilermen ushın biznes-joba dúziw rejimin puqta ózlestiriw zárúrli esaplanadı. Álbette, bul ishda máslahátshiler hám qánigeler járdeminen paydalanıw múmkin. Lekin, konsal-ting firmaları sapalı biznes-joba tuzib beriw ushın jaqsıǵana aqsha talap etiwlerin inabatqa alatuǵın bolsaq, bul jumıstı minimal ǵárejetler esabına ózińiz ámelge asırǵa -ningiz maqul emespe? Qolaversa, biznes-rejangizni shaxsan ózińiz islep shıqsańız, kelesi iskerligińizdi modellestiriw imko-niyetine iye bolasız, sonıń menen birge shıdamlılıqngizning bekkemligin hám de ideyangizning miytinligin taǵı bir bar sınaqtan ótkeresiz.
Tómende biznes-joba islep shıǵıwda itibar qaratılıwı kerek bolǵan tiykarǵı tárepler jáne onıń strukturalıq strukturasına tolıq toqtalıp ótemiz.
Biznes-joba joybardıń ózgeshelikinen kelip shıqqan halda ádetde 3-5 jılǵa qaratnıp, ol jaǵdayda kárxananıń tashkil etilishdan turaqlı iskerlik júrgize baslawge shekem bolǵan dáwirdegi turmısı bayanlainishi kerek. Biznes-joba hár bir isbilermenge, finanschi yamasa bank jumısshısına, sheriklerge túsinikli tárzde jazılıwı kerek.
Biznes-joba kólem tárepten qısqa, lekin mazmunan barlıq zárúr maǵlıwmatlardı ózinde sáwlelendirgen bolıwı kerek. Ayırım jaǵdaylarda, mashqalalardıń túpkilikli mánisin ashıp beriw maqsetinde, biznes-rejaning kólemi úlken-lashtirib jiberiledi. Sonday bolsada, “Times New Roman” yamasa “Arial” 12-14 ólshemli shriftinen paydalanǵan (yamasa soǵan uqsas shriftti qollaǵan) halda biznes-rejani 30 -50 bet átirapında dúziw usınıs etiledi. Barlıq qosımsha materiallar, kesteler hám basqa analitik maǵlıwmatlar qosımshada keltirilishi kerek.
Ádetde kópshilik biznes-jobalarda nomerlerge júdá kóp qaǵaz hám waqıt sarplanıp, intalı qarjı iyesi ushın rasında zárúr bolǵan maǵlıwmatlarǵa kem itibar qaratıladı. Sonı esta saqlaw kerek, biznes-joba kelesindegi tabıslı iskerlikti ańlatiwshı “shıraylı” kórsetkishlerden ibarat bolmawi kerek, sebebi qarjı iyesiler bo'rttirilgan kórsetkishlerdi tezlik penen anıqlap aladılar. Sol sebepli, biznes-rejede satıw hám payda (zálel) boyınsha anıq dálil hám analizlerge tiykarlanǵan shın prognozlar keltirilishi kerek. Bazardıń ózgeriwshenligin inabatqa alatuǵın bolsaq, bul ańsat wazıypa emes. Sonnan kelip shıǵıp, tiykarǵı prognoz kórsetkishleri birinshi jıl ushın aylar kesiminde, ekinshi jıl ushın sherekler kesiminde hám úshinshi jıldan baslap jıllar kesiminde kórsetiliwi maqsetke muwapıq. Biznes-joba joybardıń da kúshli, de hálsiz tárepleri boyınsha shın bahoni ańlıwı zárúr.
Biznes-rejaning strukturalıq strukturası iskerlik alıp barılatuǵın tarmaq, jańa kárxana jumısqa túsirilip atırǵanlıǵı yamasa joybardıń qaysı bolıp tabıladı basqıshı ámelge asırılıp atırǵanlıǵına baylanıslı halda parıq etedi. Sonday bolsada, hár qıylı biznes-jobalardıń ulıwma bolǵan bólimleri bar. Kópshilik ádebiyat hám qóllanbalarda biznes-rejede sawleleniwi kerek bolǵan tómendegi tiykarǵı bólimler keltiriledi: rezyume, kárxana xarakteristikası, kárxana strukturası, marketing, usınıs etilayot-gan tovarlar hám xızmetler, islep shıǵarıw procesi, bazar hám báseki, tiykarǵı xızmetkerler, táwekel-chiliklar, islep shıǵarıw kólemi boyınsha prognoz kórsetkishleri, finanslıq kórsetkishler hám basqalar.
Joqarıdagilarni inabatqa alǵan halda, tazadan iskerlik baslap atırǵan isbilermenler tárepinen tashkil atırǵan kárxana ushın biznes-joba dúziwde tómendegi úlgili strukturalıq strukturadan paydalanıw usınıs etiledi:
1. Titul beti
2. Mazmun
3. Rezyume
4. Kárxana xarakteristikası
5. Ónim hám xızmetler
6. Bazar hám básekishiler analizi
7. Marketing jobası
8. Islep shıǵarıw jobası
9. Shólkemlestirilgen struktura hám xızmetkerler
10. Táwekelchiliklar analizi
11. Finanslıq joba
12. Qosımshalar
Álbette, joybardıń baǵdarı hám qásiyetlerinen kelip shıǵıp biznes-rejaning úlgili strukturalıq strukturasına zárúr ózgertiw hám qosımshalar kiritiliwi múmkin.
Endi biznes-rejaning úlgili strukturalıq strukturasın Birma -bir kórip shıǵamız.