4-мавзу. Товар-моддий захиралар ҳисоби

4-МАВЗУ. ТОВАР-МОДДИЙ ЗАХИРАЛАР ҲИСОБИ



4.1. Товар-моддий захиралар (ТМЗ) ҳақида тушунча.
4.2. ТМЗ лар ҳисобининг асосий вазифалари.
4.3. ТМЗ ларнинг туркумланиши.
4.4. ТМЗ ларни баҳолаш усуллари.
4.5. ТМЗ лар ҳаркатини ҳужжатлаштириш.
4.6. ТМЗ ларнинг омбордаги (аналитик) ҳисоби.
4.7. Транспорт-тайёрлов харажатлари ҳисоби.
4.8. ТМЗ ларнинг бухгалтериядаги (синтетик) ҳисоби.
4.9. ТМЗ ларнинг инвентаризация қилиш ва натижаларини бухгалтерия ҳисоби ёзувларида акс эттириш.
4.10. Хўжалик жиҳозлари ва инвентарлари ҳисобининг ўзига ҳусусиятлари.
4.11. Хўжалик жиҳозлари ва инвентарлари ҳисоби.
Таянч иборалар: ТМЗ, ТМЗларни туркумланиши, баҳолаш усуллари, ҳужжатлаштириш, аналитик ва синтетик ҳисоб, инвентаризация, хўжалик жиҳозлари ва инвентарлари.


4.1. Товар-моддий захиралар (ТМЗ) ҳақида тушунча.
Корхоналар ўз ишлаб чиқариш фаолиятларини амалга ошириши учун маълум миқдорда ишлаб чиқариш заҳираларига эга бўлиши керак. Ишлаб чиқариш заҳиралари хўжалик юритувчи субъектнинг ишлаб чиқариш фаолиятини нормал давом этишини таъминлайди. Уларнинг таркибига материаллар, хом-ашё, эҳтиёт қисмлар ва бошқалар киради.

Ишлаб чиқариш заҳиралари, асосий воситалардан фарқли равишда, бир ишлаб чиқариш жараёнида қатнашиб, ўз қийматини ишлаб чиқарилган маҳсулот қийматига шу даврнинг ўзида тўла ўтказади.

Иқтисодиётни модернизациялаш шароитида корхоналарда ишлаб чиқариш заҳираларидан фойдаланиш устидан назоратни кучайтириш, уларнинг оқилона сарфланишига риоя қилиш, маҳсулот таннархида моддий харажатларнинг салмоғини минималлаштириш масалаларига алоҳида эътибор берилади. Энг аввало, материалларни тўғри, тежамли сарфлаш корхона фаолиятини ривожлантиришда ва бу орқали мамлакат иқтисодиётини гуллаб-яшнашида, аҳолининг моддий фаровонлигини оширишда муҳим омил ҳисобланади.