4-mavzu. Tijorat banklari passiv operatsiyalari

4.3. QUYIDAGI SO`Z VA IBORALARGA TA’RIF BERING

Passiv-

Deposit-

talab qilib olinguncha deposit-

muddatli deposit-

jamg`arma deposit-

Xalqaro Bazel Qo`mitasi-

depozit sertifikati-

jamg`arma sertifikat-

passiv operatsiyalari-

JAVOBLAR :

1-topshiriq.

1 c 6 d

2 a 7 d

3 b 8 a

4 a 9 a

5 c 10 c
3-topshiriq.

1.Passiv - Majburiyatlarni o'z ichiga oladi.

2.Depozit -Banklarda maqsadlarni amalga oshirish uchun pul mablag‘larini qo‘yilmalarga jalb qilish operatsiyalari- depozit operatsiyalari deyiladi.Depozitlar faqatgina omonatchiga emas, shu bilan birga bankka ham manfaatlidir. Ko‘pgina depozitlar orqali bankning ssuda kapitali shakllanadi, keyinchalik esa bank turli xo‘jalik sohalarini qulay shartlar asosida kreditlaydi.

3 . Talab qilib olinguncha deposit - Talab qilib olunguncha depozitlar yuridik va jismoniy shaxslarning kundalik maqsadlar uchun xoxlagan vaqtda talab qilib olinguncha xisob varaqlardagi mablag‘laridir.Talab qilib olinguncha depozitlar mijozning talabiga ko‘ra shartnomaning oldindan kelishilgan shartlari asosida ushbu mijozning boshqa turdagi depozitlarga o‘tkazilishi mumkin.Talab qilvib olinguncha qadar bo‘lgan depozitlarning ijobiy tomonlari:- Mijozlar uchun bunday depozitlar yuqori likvidli mablag‘lar xisoblanadi.

4 . Muddatli depozit - Tijorat banklari resurslari tarkibida muddatli depozitlar muhim moliyaviy manba hisoblanib, bank resurslari barqarorligi ko’p jihatdan shu manbalarning ulushini yuqoriligiga bog’liq. O’zbekiston tijorat banklari resurslari tarkibida depozit mablag’lari hisobidan shakllantirilayotgan mablag’larining ulushi xalqaro bank amaliyotidagi darajadan ancha past. Odatda, xalqaro bank amaliyotida ushbu ko’rsatkich kamida 60–65 foizni tashkil etadi.

5 . Jamg'arma depozit - Jamg‘arma depozitlari aholi pul jamg‘armalarining to‘planishi uchunxizmat qiladi. Jamg‘arma depozitlarga pul mablag‘larini jamg‘arish yokisaqlash maqsadida shakllantirilgan qo‘yilmalar kiradi.

6 . Xalqaro Bazel Qo'mitasi - 1988 yilda Xalqaro Bazel qo’mitasi tomonidan bank kapitali yetarligigiga doir kelishuv (Bazel I) ishlab chiqildi va unda kapital yetarligigini hisoblash maqsadida regulyativ kapital (umumiy kapital) tushunchasi amaliyotga joriy qilindi.

7. Deposit sertifikati - bu jamg‘armachining bankka qo‘ygan pul mablag‘ini ifodalovchi va muomala muddati to‘gaganidan keyin qo‘ygan pul mablag‘ini hamda foyda sifatida ustama foizini huquq va imkoniyatini beruvchi qimmatli qog‘ozdir. Depozit sertifikati bank tomonidan beriladi.

8 . Jamg'arma sertifikati-bu qimmatli qog'ozlar.

9 . Passiv operatsiyalar-Bank resurslarini shakllantirish bilan bog‘lik bo‘lgan operatsiyalar banklarning- passiv operatsiyalar deyiladi. Passiv operatsiyalar yordamida tijorat banklarining passiv va aktiv-passiv schyotidagi pul mablag‘larining salmog‘i oshib boradi. Banklarning passiv operatsiyalari ularning faoliyatini tashkil qilishda katta rol o‘ynaydi.