4-Мавзу. Прототиплаш
Прототиплаш - бу келажакдаги маҳсулот / маҳсулотнинг
асосий
функционал имкониятларини тезкор, тахминий амалга ошириш,
тизимнинг
ишлашини тўлиқ таҳлил қилиш. Прототиплаш босқичида озгина куч
сарфланган ҳолда ишлайдиган тизим яратилади (эҳтимол самарасиз, хатолар
билан ва тўлиқ эмас). Прототиплаш жараёнида тизим дизайнининг батафсил
тасвири кўринади.
У машинасозлик ва асбобсозлик, дастурлаш ва бошқа кўплаб
технологиялар соҳаларида қўлланилади; қоида тариқасида, прототип техник
топшириққа илова бўлади. Прототиплаш
мажбурий равишда ишлаб
чиқилаётган тизим билан бир хил технологиялар ёрдамида амалга
оширилмайди.
Прототиплаш баъзи ишлаб чиқувчилар томонидан ривожланишнинг энг
муҳим босқичи деб ҳисобланади. Прототиплаш босқичи якуний маҳсулотни
тизим архитектурасини қайта ишлаш, ишлаб чиқиш, амалга ошириш ва
синовдан ўтказиш босқичларидан иборат.
Прототипларнинг турлари
Прототипларнинг тўртта
асосий тури мавжуд, улар бир-биридан
прототип ишлаб чиқарилаётган модел доирасига қараб фарқланади:
Саноат прототиплари. Одатда улар мастер моделлар деб аталади
(масалан, микроелектроникада - "муҳандислик намунаси").
Шаҳар, уй ёки алоҳида хонанинг меъморий тақдимот моделлари.
Транспорт - ҳар қандай транспорт воситасининг (автомобил, кема,
самолёт ва ҳк) прототиплари.
Маҳсулот прототипи кўргазма ва тақдимот
учун ишлатиладиган
моделдир.
Прототиплаш жараёни
Прототиплаш жараёни тўрт босқичдан иборат:
Дастлабки талабларни аниқлаш.
Прототипнинг биринчи версиясини ишлаб чиқиш (дастурий
таъминотда, масалан, фақат тизимнинг фойдаланувчи интерфейси мавжуд).
Прототипни буюртмачи ва охирги фойдаланувчи томонидан ўрганиш
босқичи. Керакли ўзгартиришлар ва қўшимчалар ҳақида фикрларни қабул
қилиш.
Олинган шарҳлар ва таклифларни ҳисобга олган ҳолда прототипни
қайта лойиҳалаш.
Самарали прототипга эга бўлиши керак бўлган хусусиятлар :
Прототиплаш босқичи узоқ бўлмаслиги керак.
Самарали прототиплар бир боскичли булади. Улар хабарни манфаатдор
томонга етказиш учун мўлжалланган. Фикрни етказгандан сўнг, прототип рад
қилиниши мумкин.
Самарали прототипларга эътибор қаратилган, яъни прототиплашда
қийин қисмларга эътибор бериш керак. Фойдаланиш назариясида узоқ вақтдан
бери маълум бўлган нақшли ўзаро таъсирларни топиш керак.
Маҳсулотингизга фойда келтирадиган ўзаро
таъсир элементларига
эътибор беришингиз керак.
Дастурий маҳсулотлар ва компютер тизимларини прототиплаш
Дастурий таъминот прототипи
"Прототипинг" атамаси компьютер тизимлари саноатида кенг
қўлланилади. Инглиз тилида "Дастур прототипи" атамаси қўлланилади.
Дастурий таъминотни ишлаб чиқишда прототиплаш дастурий таъминот
ҳаётининг муҳим босқичидир.
Прототиплаш учун компьютер (дастурий таъминот) тизимлари юқори
абстракция даражасидаги дастурлаш тиллари (масалан, Жава, Перл, Пйтҳон,
Ҳаскелл) ва прототиплаш учун махсус воситалар ишлатилади.
Прототипни кўриб чиққандан сўнг, ечимнинг якуний бажарилиши
одатда аниқроқ, ҳужжатлаштирилган код билан амалга оширилади ва тизимни
синаш ва диск раскадировка қилиш учун нисбатан катта куч сарфланади.
Прототиплаш босқичида муҳим архитектура хатолари аниқланади,
тизим
модулларининг интерфейсларига тузатишлар киритилади ва функтсионал
имконият тизим модуллари ўртасида қайта тақсимланади.
Ахборот архитектураси ахборот тизимида амалга ошириладиган ташкил
этиш ва навигатция схемаларининг комбинатциясидир.
Ахборот архитектураси одамларга керакли маълумотларни янада
муваффақиятли топишда ва уларга ёрдам
бериш учун ахборотни ташкил
қилиш ва навигация қилиш тамойиллари билан боғлиқ.
Мисоллар
сайтда тақдим этиладиган маълумотларни тузиш;
вазифаларни
бажариш
ва
таркибга
интуитив
киришни
осонлаштирадиган ахборот маконини лойиҳалаш.