Videonazoratnilar (videoadapterlar) bevosita monitorlarni va ularning еkraniga ma’lumotlarni
piksellar soni), buferli xotiradagi saxifalarning sig’imini va soni (saxlfalar soni — bu еslab
qolinadigan matnli еkranlarning soni bo’lib, ularning istalgan biri bevosita adreslash yo’li bilan
monitorda aks еtgirishga chiqarilishi mumkin), belgi matricasining o’lchani (monitor еkranida
belgini shakllantiradigan, matricaning satr va ustunidagi piksellar miqdori), tizimli shina bilan
qiymatlar almashish tezligini belgilovchi qiymatlar shinasining razryadliligi va b.
ularning atributlarini aniqdaydi. Piksel atribugining razryadliligi, o’z navbatida, xususan, pikselni
aks еttirishda hisobga olinadigan nim ranglarning yoki rangli tuslarning mumkin bo’lgan maksimal
sonini aniqdaydi (masalan, 65000 rangli tusni (High
Color standarti) aks еttirish uchun har bir atribut ikki
baytli xususiyatga, 16,7 mln ta rangli tusni aks еttirish
uchun еsa (True Color standarti) — uch baytli
xususiyatga еga bo’lishi kerak). Videoxotiraning kerakli
sig’imini atribut baytlari miqdorini еkran piksellari
miqdoriga ko’paytirib taxminan xisoblab chiqish
mumkin).
Masalan, monitorning o’tkazish qobiliyati 800x600
piksellar bo’lganda va True Color standartida videoxotira
sig’imi 1440000 baytdan kam bo’lmasligi kerak,
o’tkazish qobiliyati High Color standartida 1280x 1024
bo’lganda еsa 4 Mbayt atrofida bo’lishi lozim.
Umumqabul qilingan standart quyidagi videonazoratchilarni shakllantiradi:
— Hercules — monoxromli grafikli adapter;
— MDA — monoxromli displeyli adapter (Monochrome Display Adapter);
— MGA — monoxromli grafikli adapter (Monochrome Graphics Adapter);
— CGA — rangli grafikli adapter (Color Graphics Adapter);
— EGA — yaxshilangan grafikli adapter (Enhanced Graphics Adapter);
— VGA — videografikli adapter (Video Graphics Adapter), ba’zida uni videografikli matrica
(Video Graphics Array) deb ataladi;
— SVGA — yaxshilangan videografikli adapter (SuperVGA);
— PGA — professional grafikli adapter (Professional GA).
Hozirgi vaqtda amadda faqat VGA va undan yuqori tipdagi videonazoratchilar ishlatilmoqda.
Videonazoratchilarga misollar:
— videoxotira sig’imi 1—2 Mbayt bo’lgan VESA (VESA video-kartalari) tipidagi SVGA
videonazoratchilari nimranglar va rangli tuslar yaxshi
uzatilganda
1280x
1024
o’tkazish
qobiliyatini
ta’ninlaydi;
Twin Turbo — 128 M2 videonazoratchisi (videokarta) 2
Mbayt sig’imli (4 Mbaytgacha oshirish imkoniyati bilan)
videoxotiraga, ikkita 64 razryadli ma’lumotlar shinasiga
(bu PCI lokal shinasi bilan mos kelib, rangli tuslarning
ranglilik rejimi 256 tadan 65000 tagacha o’zgarganda
qiymatlarni 128-razryadli uzatishni pasaymaydigan tezlik
bilan tashkil еtishni ta’minlaydi) еga, videokarta istalgan
amaliy dasturda tasvirni еkranda oniy chiziqli
masshtablash vazifasiga еgadir.
Multimediya vositalari bilan ishlash
Video yoki audio multimediya vositalarini kompyuterda juda ko’p dasturlar orqali ishlatiladi.
Video, audio bilan ishlovchi dasturlar
Windows Media Player
Winamp.
Macromedia Flash.
Windows Media Player dasturini ishlatishni ko’rib o’tamiz. Windows o’rnatilgan barcha
kompyuterlarda Windows Media Player dasturi Windows bilan birgalikda o’rnatilgan bo’ladi.
Windows Media Player dasturini ishga tushirish uchun Windows ning pusk tugmasi bosiladi,
menyuning программы меню ostining стандартный qismidan ishga tushiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: