4-mavzu: Jahon iqtisodiyotni globallashuv muammolari va ularning guruhlanishi

Global oziq-ovqat muammosi

• Oziq-ovqat turli mamlakatlarda taqsimlanmagan. Yuqori sifatli oziq-ovqat mahsulotlariga boy bo'lgan va bugungi kunda aholining asosiy qismi eng zarur oziq-ovqat mahsulotlariga ega bo'lmagan davlatlar mavjud. Birinchi guruhga rivojlangan mamlakatlar, ikkinchisiga qashshoq rivojlanayotgan davlatlar kiradi. FAO hisob-kitoblariga ko'ra, ochlik va to'yib ovqatlanmaslik bilan og'rigan odamlarning umumiy soni 1 milliarddan oshadi.
• Muhim ozuqa moddalarining etishmasligi odamlarning sog'lig'iga salbiy ta'sir qiladi va bu ishchi kuchining sifatini pasaytiradi va natijada yuqori iqtisodiy o'sishga erishishga imkon bermaydi

Harbiy xarajatlar muammosi

• Ikkinchi Jahon urushi tugaganidan so'ng, dunyo hamjamiyati tinchlik va qurolsizlanishni saqlash uchun katta kuchlarni sarflamoqda. Biroq, insoniyat qurol uchun hali ham katta miqdordagi pul sarflamoqda. Harbiy xarajatlar iqtisodiy va texnologik taraqqiyotga to'sqinlik qiladi, byudjet taqchilligini oshiradi, inflyatsiyaga hissa qo'shadi, inson va tabiiy resurslarni dolzarb ijtimoiy muammolarni hal qilishdan chalg'itadi , tashqi qarzni ko'paytiradi va xalqaro munosabatlar va ularning barqarorligiga salbiy ta'sir qiladi.
• Harbiy xarajatlarning mamlakat iqtisodiy rivojlanishiga salbiy ta'siri uzoq davom etishi mumkin. O'tgan yillardagi haddan tashqari harbiy xarajatlar jahon iqtisodiyotining hozirgi bosqichida ko'plab rivojlanayotgan mamlakatlar qatoriga kiradigan iqtisodiy rivojlanish darajasi past bo'lgan davlatlarga og'ir yuklarni yuklamoqda.

Insoniyatning global maqsadlari

Insoniyatning ustuvor global maqsadlari quyidagilardan iborat:

• siyosiy sohada - harbiy mojarolarning ehtimolini va kelajakda butunlay yo'q qilinishini kamaytirish, xalqaro munosabatlardagi zo'ravonlikning oldini olish;
• iqtisodiy va ekologik sohalarda - resurs va energiya tejaydigan texnologiyalarni ishlab chiqish va joriy etish, noan'anaviy energiya manbalariga o'tish, ekologik texnologiyalarni rivojlantirish va keng qo'llash;
• ijtimoiy sohada - turmush darajasini oshirish, odamlar sog'lig'ini saqlash bo'yicha global harakatlar, oziq-ovqat ta'minoti global tizimini yaratish;
• madaniy va ma'naviy sohada - ommaviy axloqiy ongni bugungi voqelikka muvofiq ravishda qayta qurish .