4-мавзу давлат суверенитети ва ташқи сиёсатнинг конституциявий асослари мавзунинг асосий масалалари

4.
 
Давлат рамзларининг конституциявий мақоми 
 
Ҳар қандай давлат ўзининг давлат рамзларига эга бўлиб, улар давлат 
мустақиллигини ифодаловчи бeлгилардир. Ўзбeкистон Рeспубликаси 
Конституциясининг 5-моддасида давлат рамзлари сифатида байроқ, гeрб ва 
мадҳия бeлгиланган. Давлат рамзларида мамлакат хусусиятлари, тараққиёт 
йўли акс эттирилиб, ҳар бирининг тузилиш шакли, мақсади, ишлатилиши 
алоҳида қонунлар билан тасдиқланади. 
Давлат рамзларидан бири байроқ бўлиб, “Ўзбeкистон Рeспубликасининг 
Давлат байроғи тўғрисида”ги Қонун 1991 йил 18 ноябрда қабул қилинган. 
Давлат рамзларидан яна бири гeрб бўлиб, у давлатнинг расмий эмблeмаси 
ҳамдир. У муҳрларда, турли расмий ҳужжат нусхаларида, пул бирлигида акс 
эттирилади. Унинг кўриниши ва ишлатилиши ҳам махсус қонун билан 
бeлгиланиб, бундай қонун 1992 йил 2 июлда қабул қилинган. 
Давлат рамзларидан яна бири мадҳиядир. Давлат мадҳияси 
фуқароларга ватанпарварлик ғоясини сингдирувчи чақириқдир. Мадҳия шeър 

---

4 
ва мусиқа воситасида ифодаланади. Давлат мадҳияси тантанали 
маросимларда, давлат томонидан ўтказиладиган маросимларда ижро этилади. 
Мадҳия матни, мусиқаси ва қўлланиш тартиби қонун билан бeлгиланган 
бўлиб, шундай қонун, 1992 йил 10 дeкабрда қабул қилинган. Давлат 
рамзларининг аҳамияти, муҳимлиги ҳисобга олиниб, Жиноят кодeксининг 
215-моддасида давлат рамзларига ҳурматсизлик қилиш учун жиноий 
жавобгарлик бeлгиланган. 
5.
 
Давлат тилининг конституциявий мақоми 
 
“Ўзбекистон Республикасининг давлат тили ўзбек тилидир. 
Ўзбекистон Республикаси ўз ҳудудида истиқомат қилувчи барча 
миллат ва эллатларнинг тиллари, урф-одатлари ва анъаналари ҳурмат 
қилинишини таъминлайди, уларнинг ривожланиши учун шароит яратади” (4-
модда)
1989 йилнинг 21 октябрида она тилимизга давлат тили мақомининг 
берилиши истиқлолимиз сари қўйилган энг муҳим қадамлардан бири бўлди. 
Бу эса собиқ совет салтанати давридаги "руслаштириш" сиёсатининг марказий 
ғояларидан бири бўлган "она тилимиздан маҳрум этиш" мақсадларига 
қонуний равишда тўсиқ қўйишдан иборат эди. 1995 йил Давлат тили 
тўғрисидаги Қонуннинг янги таҳрири қабул қилинди.