4-mavzu. Boshqarishning tashkiliy strukturasi

Boshqarish strukturasida bo’g’in va bosqichlar soni optimal bo’lishi kerak.
Bo’g’in va bosqichlar sonining asossiz ko’payib ketishi:
Boshqaruv apparatini saqlash xarajatlarining ortib ketishga;
Axborotlarning o’tish yo’li va vaqtining cho’zilib ketishiga;
Boshqarishda paralelizm va takrorlanishlarning vujudga kelishiga;
Boshqarishda mas’uliyatsizlik unsurlarining tug’ilishiga va pirovardda boshqaruv samarasining pasayishiga olib keladi.
4.2. Boshqarish strukturalarining tashkiliy turlari
Boshqarishning quyidagi asosiy tashkiliy strukturalari ma’lum.
Сhiziqli
(pog’onali) struktura
Сhiziqli
shtabli struktura
Funktsional
struktura
Chiziqli funktsional struktura
Dasturli maqsadli struktura
Boshqarishning chiziqli strukturasi.
Chiziqli stukturaning o’ziga xos ijobiy tomonlari va kamchiliklari
Ijobiy tomonlari:
1. bunday struktura bir-biriga zid, chalkash topshiriqlar berilish hollarini kamaytiradi;
2. yakkaboshchilikni va shaxsiy javobgarlikni mustahkamlaydi;
3.bu struktura oddiy, puxta va tejamlidir;
4.bosqichlar soni kam bo’lganda boshqariluvchi ob'ekt ishiga kam kishi aralashadi;
5.vazifalar tezkor hal etiladi butun tizim samarali ishlaydi;
6. xodimlar faqat o’z rahbariga hisobot beradilar, natijada ijrochilik va intizom darajasi ancha oshadi.
Salbiy tomonlari:
1.bunday struktura oddiy, barqaror masalalarni yechishga mo’ljallanganligi sababli uning doirasida kompleks masalalarni hal qilish ancha qiyin kechadi,
2.bunday boshqarishda teng huquqli struktura birliklari negizida gorizontal bog’lanish bo’lmaydi, bunday boshqarish sharoitida buyruqbozlik va rasmiyatchilikning paydo bo’lish xavfi kuchli

Chiziqli-shtabli struktura har bir rahbar huzurida ixtisoslashgan xizmatlar, maslahatchilar kengashi, ya'ni shtablar tuzish orqali tashkil etiladi.

• Chiziqli-shtabli struktura har bir rahbar huzurida ixtisoslashgan xizmatlar, maslahatchilar kengashi, ya'ni shtablar tuzish orqali tashkil etiladi.
• Bu strukturaning afzalligi shundan iboratki, chiziqli rahbarlar o’z diqqatlarini ilmiy-tadqiqot ishlarga emas, balki asosan, korxonaning joriy faoliyatiga qaratadilar. Kamchiligi esa boshqaruv tizimida ortiqcha bo’g’inlarning paydo bo’lishi, boshqarish tezkorligining susayishi, boshqarish harajatlarining o’sishidadir.
• Bu struktura quyidagi ko’rinishga ega: