4-maruza. Viruslarning tabiati haqida tushuncha. Reja

Avlod ichida turni differensiasiyalash maqsadida quyidagi mezonlardan foydalaniladi:

• 
  genom nukleotid tarkibidagi o‘xshashlik;
  
• 
  tabiiy xo‘jayini (ekologik makoni);
  
• 
  to‘qima va hujayralarga tropizmi;
  
• 
  patogenlik va sitopatologiya;
  
• 
  infeksiyaning yuqish yo‘li;
  
• 
  virionning fizik-kimyoviy xususiyati;
  
• 
  virus oqsillarining antigenlik xususiyati.
  

Zamonaviy tasnif bo‘yicha odam uchun patogen bo’lgan viruslar 22 ta oilaga kiritiladi (2-rasm; 1-jadval), shulardan 8 tasi DNK-genomli viruslar va 14 tasi RNK-genomli viruslardir. Yaqingacha 19 ta oila hisobga olingan edi. Oxirgi yillarda Astroviridae, Cirsinoviridae va Filoviridae yangi oilalari yaratildi. Papovaviridae oilasi ikkiga: Papillomaviridae va Poliomaviridae larga bo’lindi.
Shunday qilib, viruslar tasnifl toMdirilib va takomillashtirilib boriladi. Odam uchun patogen bo’lgan viruslar orasida faqat odamni zararlaydigan hamda odam va umurtqali hayvonlar uchun patogen bo’lgan viruslar uchraydi.
Ba’zi viruslar filogenetik baryemi yengib o‘tish qobiliyatiga ega bo’lib, faqatgina odam va umurtqali hayvonlar organizmida emas, balki umurtqasizlar (kanalar, chivinlar, iskaptoparlar va boshqalar) organizmida ham ko‘payadi.
Bunday viruslarga:bunya viruslar, togaviruslar, flaviviruslar, rabdoviruslaming ayrim avlodlari, arenoviruslar va reoviruslar kiradi. Bu viruslar uchun bo‘glmoyoqlilar ham tabiiy xo‘jayin, ham infeksiya tashuvchi bo’lib hisoblanadi. Bunday vi ruslar arboviruslaming ekologik guruhini tashkil etadi.