4-Ma’ruza: Neft va gaz qazib chiqarishda ShChN larning innovatsion turlarini tarkibi va ishlash prinsipi.(4 soat) Reja

4.4.Tebratma dastgoќlar.
Sanoatda balansirli va balansirsiz tebratma dastgoќlar ishlatiladi.
SHtangali chuqurlik nasoslari uskunalarining asosiy yuritgichi sifatida tebratma dastgoќning induvidal balansirli yuritgichi xizmat qiladi.
Balansirning pastga va yuqoriga ќarakatida elektr yuritgichga to‘ђri keladigan kuchlanishni teng taqsimlash uchun tebratma dastgoќlarda muvozanatlashtirish tizimi mo‘ljallangan. Muvozanatlashtirish yuritgich va dastgoќning ishlash muddatini uzaytiradi. Balansir boshchasiga bir ikkilamchi ќarakat ta’sirida tushadigan kuchlanish suyuqlikdagi shtangalar oђirligidan (R_sht - pastga xarakatda ) suyuqlik va shtanga oђiriliklarigacha (R_sht+ R_suyuk - yuqoriga ќarakatda) o‘zgaradi. Bu kuchlanishlarni muvozanatlashtirish uchun balansirga va krivashipga maќsus posangi o‘rnatiladi.
YUritgichga bir meerida kuchlanish tushishini ta’minlash uchun balansir boshchasiga doimiy ta’sir etuvchi shtangalar oђirligi va suyuqlik oђirligining yarmiga teng miqdorda posangi quyiladi. Posangi yuki quyidagicha ќisoblanadi.

Q = a \ v (R_sht + R_suyuk \ 2);

bu erda: a va v balansirning oldi va orka elkasi. Tezlanish ta’siridagi qo‘shimcha inersion kuchlarni muvozanatlashtirish uchun krivoshipga yuk o‘rnatiladi.

Sanoatda mavjud tebratma dastgoќlar ќar xil konstruksiyali bo‘lib, ulardan namuna sifatida quyidagilarni ko‘rsatish mumkin:
CKN 10 - 4512; SKN 15 - 6010 (bularning yuk ko‘tarish qobiliyati 10,15 tonna plunjerning ќarakat uzunligi 4.5 - 6 metr va balansirning bir minutda tebranish soni 12,10 tagacha etadi).
SK 3 - 1.2 - 630 markali tebratma dastgoxda esa yuk ko‘tarish qobiliyati 3 ЂЂ; maksimal ќarakat uzunligi 1.2 metr, reduktor valida maksimal aylantiruvchi moment 630 kg s.m
Mexanik ќarakatdagi balansirli dastgoќlarning xususiyati shunday ularda tebranuvchi balansir yo‘k . SHtanga kolonnasi arqon orqali krivoship reduktori va shatun erdamida ishga tushiriladi. Dastgoќdagi krivoship V - formaga ega bo‘lib, to‘ђri muvozanatlashtirish imkonini beradi.
Balansirsiz dastgoќlarning ќam asosiy parametrlari shtangalar ulangan nuktadagi maksimal kuchlanish eng katta ќarakat uzunligi va reduktorning maksimal aylanish momentlaridan iborat.
Tebratma dastgoќ turi va suyuqlik olish rejimi A.A.Adonin diagrammasidan tanlanadi. (15.1 - rasm).