4-Ma’ruza: Neft va gaz qazib chiqarishda ShChN larning innovatsion turlarini tarkibi va ishlash prinsipi.(4 soat) Reja

Shtangali chuqurlik nasoslarini ishlatishda quyidagi asoratlar uchraydi
1. Neft bilan birga yuqori darajada yo‘ldosh gaz oqib kelishi.
Yo‘ldosh gaz nasos silindrining bir qismini egallash natijasida nasosning to‘ldirigi koeffitsieti pasayadi.
2. Qatlamdan neft bilan birga qum chiqishi.
Bu qum ta’sirida nasos tez tiqilib qoladi. Ba’zan qum quduq tubida yig’ilib qum tikini ќosil qiladi. Ayrim ќollarda esa qum tikini nasos kompressor quvurlarini siqib quyishi ќam mumkin.
3. Nasosda va nasos kompressor quvurlarida parafin va tuzlarning qotib qolishi natijasida quvurning diametri kichrayib, olinadigan maќsulot miqdori kamayadi.
4. Quduq devorining qiyaligi. Bunday quduqlarda nasos shtangasi ќarakati natijasida shtanga va nasos kompressor quvuri orasidagi ishkalanish ta’sirida turli asoratlar yuzaga keladi.
Yuqorida ko‘rsatilgan asoratlar bilan kurashish maqsadida quyidagi tadbirlar bajariladi:
1.Yo‘ldosh gaz va qumning ta’siridan muќofaza etish maqsadida maќsus gaz eki gaz - qum yakorlaridan foydalaniladi. Bu yakorlar nasosning pastida ulanib, suyuqlik tarkibidagi qum ularda cho‘kib qoladi , yo‘ldosh gaz esa maќalliy separatsiya ta’sirida quvur ortki kismiga yo‘naltiriladi.
2. Maќsus qumni kiradigan ilunjerlardan foydalanish.
3. Quvursimon (yani ichi bo‘sh ) shtangalardan foydalanish. Bu shtangalar ishlatilganda nasos maќsuldorligi 1.3 - 1.6 martagacha ortadi.
4. Quvur devorida qotib qolgan parafinni issiqlik usullarini qo‘llab yo‘kotish mumkin.
5. Qiya devorli quduqlardagi shtangalar va nasos - kompressor quvurlari orasidagi ishqalanishni kamaytirish maќsadida maќsus rolikli muftalardan foydalaniladi.
Quduqlarni dinamometrlash.
Shtangali chuqurlik nasoslarining ishini nazorat qilishning eng qulay usuli quduqlarni dinamometrlashdan iborat. Dinamograf balansirga shtanga kolonnasi ulangan joyiga o‘rnatilib uning erdamida balansirning pastga va yuqoriga ќarakati ta’sirida shtanga kolonnasining ulangan nuktasiga tushgan kuchlanish o‘lchanadi.

Normal dinamogramma quyidagi ko‘rinishga ega.(4 -Rasm.)