4 Маъруза Кабел линияларини ишлатшда техник хизмат кўрсатиш

4.12-расмда уч толали кабелнинг термик киришишли сўнги муфтаси келтирилган;
4.13-расмда уч толали кабелларни улаш учун термик киришишли муфта кўрсатилган.
4.14-расмда Уч толали кабелларни термик киришишли муфталарда улаш учун асосий операциялар келтирилган.

	4.12-расм. Сўнги термик киришишли муфта: 1 - тақа; 2 - сўнги енг; 3 - бармоқ енг ва тола найчаси; 4 - қўлқоп; 5 - электр майдоннини текислаш учун ростлагич тасма; 6 - белбоғ енги; 7 - ерга заминлагич ўтказгичи.
	4.13-расм. Термик киришишли улаш муфта: 1 - ҳимоя қобиғи; 2 - толалар болтли контакт зуланиши; 3 - уланиш контактларини изоляцияловчи енг; 4 - қўлқоп; 5 - фаза найчаси; 6 - муфталар танасини зичлаш учун енг; 7 - ерга уланиш занжир ўзликсизлигини таъминловчи, ўтказгич.
	4.14-расм. Термик киришишли улаш муфталармонтажи: а) - толалар найчалааринг кириштириш; б) - ростлагич тасмасини ўралиши; в) - қўлқоплар кириштириш; г) -толаларни болтли заминлагичларда бириктириб ва уларни пластинали ростлагичлар билан ўраб бириктириш; д) - қоплама енгини кириштириш; с) - изоляцияловчи енгларни кириштириш; ж) - шлангни кириштириш; з) - ерга заминлагич ўтказгични маҳкамлаш ва экранли тасма билан ўраш; и) - герметик тасмаларниўраш; к) – ҳимоя қобиғини кириштириш.

Сўнги муфталар ерга заминлагич ўтказгичи ва ўтказгич муфталар тўплами билан киритилган улаш муфталарида кавшарланмаган ерга заминлагич тизимлари ёрдамида маҳкамланади, ва ерга заминлагич занжири ўзликсизлигини таъминлайди. Ерга заминлагич сим металлли кабелнинг қобиғи экран билан уланишини зичловчи тасма билан ёпилади, бу уланишни емирилишидан ҳимоя қилади.

Муфтанинг ерга заминлагич симлари қайишқоқ мис симлардан тайёрланади. Бу симлар кесими қуйидагича бўлиши керак:
- кабел толалари кесими 120 мм² гача бўлганида - 16 мм²;
- кабел толалари кесими 240 мм² гача бўлганида - 25 мм².
Термик киришишли муфталарни монтаж қилишда қўрғошинли муфталарни кавшарлаш, муфтани битум билан тўлдиришлардаги экологик заҳарли операциялардан халос бўлиш имконияти яратилади. Термик киришишда экологик xавфли заxар ажралиш газлари йўқ.
Совўқ киришишли муфталар монтажи. Бу муфталар термик киришишли муфталар барча афзалликларига эга. Бундан ташқари, совўқ киришишли муфталар монтажида қизитиш операцияси зарурати йўқ, бу эса термик киришишли муфталар монтажига нисбатан, совўқ киришишли муфта монтаж вақтини тахминан икки мартага қисқартириш имконини беради.
Совўқ киришишли муфта дастлаб монтаж бажарилиши даврида чиқариб ташланадиган спирал устига тортиб қўйилган ЭПДМ-резиналардан ташкил топган. Спирал кўринишидаги ипни (кордани) чиқариб ташлашда муфталарнинг икки томонида махсус қолдирилган муфтанинг бўш ипи осонгина киришишади ва бу кабелни тўла берк зичланишини таъминлайди.
Меxаник таъсирлардан муфтанинг қалин деворлари қўшимча ҳимоя яратади. Бундан ташқари ЭПДМ - резина намлик таъсирига, кислотага, ишқорга ва ултрафиолетли нурланишига бардошли.
4.15-расмда бир толали кабел учун совўқ киришишли улаш муфта кўрсатилган.
4.16-расмда бундай уланиш муфталарининг асосий операциялари кўрсатилган.

	4.15-расм. Совўқ киришишли улаш муфта: 1- экструдирланган икки қатламли силиконли тана; 2- ярим ўтқазгичли пластина; 3- ЭРДМ -резинали умумий ҳимоя қобиқ; 4- электр майдоннини тўғрилаш учун мастика; 5– зич беркишли мастика; 6- уланиш экрани ва мис симли тўр; 7- бириктирувчи гильза.
	4.16-расм. Совўқ киришишли улаш муфталар монтажи: а)-уланадиган кабеллар экранини тайёрлаш; б)- толаларни босимлаб улаш; г)-кабел толалари уланиш жойларни муфта билан ёпилиши; д)-муфтанинг иккала томонидан ҳам спиралли ипни суғўринб олиш; е)- кабелга кучланиш ўзатиш учун тайёр,муфта.

Термик киришишли муфталар ва совўқ киришишли муфталар кабелнинг эгилувчанлигини сақлайди, даврий ҳароратлар ўзгаришларида шикастланмайди ва аралаш тўпроқли ерларда вақт ўтиши билан йиллар давомида бўзилмайди. Муфталарнинг кўндаланг узилиш кучи, ўзиш кучининг 60% ни ташкил қилади. Бундай муфталарнинг тўxтатгичли xусусияти шимдирилган коғоз изоляцияли кабелларнинг трассаларда қўшимча сатҳ баландлигини ошириш кўламини ошириш имконини беради.