4-maruza. Energiyaning saqlanish va aylanish qonuni reja


TERMODINAMIK JARAYONDA ISH VA ISSIQLIK MIQDORI



Download 231,29 Kb.
bet2/6
Sana13.12.2022
Hajmi231,29 Kb.
#884560
1   2   3   4   5   6
TERMODINAMIK JARAYONDA ISH VA ISSIQLIK MIQDORI.

Ishchi jismga tashqi ta’sir (siqish, kengayish, qizdirish va hokazo) ko’rsatil- ganda uning holat ko’rsatkichlari o’zgaradi. Ishchi jism holat ko’rsatkichlarining har qanday o’zgarishda termodinamik jarayon deyiladi.


Muvazanat holatdagi jism deb,uning har bir nuqtasida v, R, T va boshqa fizik xususiyatlar bir xil bo’ladigan holatga aytiladi.
Agar silindrdagi gaz porshen yordamida siqilganda yoki kengaytirilganda ishchi jism silindr hajmining har qanday nuqtasida T va P har xil bo’ladi – bu holat nomuvazonat holat deyiladi. Termodinamik jarayonlarda jismlar bir-birlari bilan energiya almashadi, buning natijasida bir jismning energiyasi ko‘payadi, boshqasida kamayadi. Jarayonlarda jism energiyasi ikki xil usulda bir jismdan ikkinchi jismga o‘tishi mumkin.
Birinchi usul: Bunda issiq jismdan unga nisbatan sovuq bo‘lgan jismga energiya o‘tadi. Bu usuldagi energiyaning miqdori issiqlik miqdori deyiladi va o‘tish usuli – energiyaning issiqlik formasida uzatilishi deb ataladi. Issiqlik Q harfi bilan belgilanadi, Joulda o‘lchanadi.
Ikkinchi usul: Tashqi bosim ta’sirida jism o‘zining hajmini o‘zgartiradi. Bu usul energiyaning ish formasida uzatilishi deyiladi va uzatiladigan energiyaning miqdori ish deb ataladi. Ish L bilan belgilanadi, Joulda o‘lchanadi.
Umumiy hollarda energiya bir paytda ham issiqlik formasida ham ish formasida uzatiladi.
1 kg ishchi jismning ishi – bilan belgilanadi, ; issiqlik miqdori – q bilan belgilanadi, .
Gazning bajargan ishini hisoblash:
Ishning ifodasini ko‘rib chiqish uchun 1-2 jarayonda gaz hajmini o‘zgarishini ko‘rib chiqamiz (2-rasm).
Hajmni cheksiz kichik o‘zgarishi pv da cheksiz kichik ish 1k g gaz uchun:
dℓ = pdv (1)
Gazning v1 dan v2 gacha hajm o‘zgarishida bajarilgan ish
ℓ = , (2)




Download 231,29 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish