4-maruza. Energiyaning saqlanish va aylanish qonuni reja



Download 231,29 Kb.
bet1/6
Sana13.12.2022
Hajmi231,29 Kb.
#884560
  1   2   3   4   5   6

4-MARUZA. ENERGIYANING SAQLANISH VA AYLANISH QONUNI
Reja:

  1. Energiyaning saqlanish va aylanish qonuni.

  2. Termodinamik jarayonda ish va issiqlik miqdori.

  3. Ichki energiya. Gazning kengayishda bajargan ishi. Termodinamikaning birinchi qonunining analitik ifodasi va ta’rifi

  4. Gazlar entropiyasi va entalpiyasi. Termodinamikaning 1 – qonunining entalpiya orqali ifodalanishi

Tayanch iboralar. Energiya, termodinamik jarayon, issiqlik miqdori,entropiya, ichki energiya, bajarilgan ish, entalpiya.
Energiyaning saqlanish va aylanish qonuni tabiatning umumiy tavsifga ega bo‘lgan fundamental qonunidir. Bu qonun quyidagicha ta’riflanadi: energiya bordan yo‘q bo‘lmaydi va qaytadan paydo bo‘lmaydi, u faqat turli fizikaviy hamda kimyoviy jarayonlarda bir turdan boshqa turga o‘tadi. Boshqacha qilib aytganda, izolyatsiyalangan har qanday tizimda shu tizim ichida energiya o‘zgarmasdan saqlanib turadi.
Energiyaning saqlanish qonuni mexanikada ko‘pdan beri mexanikaviy (kinetik va potentsial) energiyaga tatbiqan ma’lum bo‘lgan. M.V. Lomonosov (1745-1748, Rossiya), D. Joul (1842-1850, Angliya), R Mayer (1842-1845, Germaniya), G. Gess (1840, Rossiya), E. Lents (1844, Rossiya), G. Gelmgolts (1847, Germaniya) va boshqa olimlarning ishlari bilan issiqlik va ishning ekvivalentlik printsipi aniqlangandan keyin saqlanish qonuni energiyaning boshqa turlariga ham tadbiq qilina boshlandi va uning mazmuniga muvofiq energiyaning saqlanish va aylanish qonuni deb atala boshlandi.


1-rasm. Energetik o’zaro ta’sir o’lchovi sifatida issqlikni aniqlash sxemasi.
Hozirgi vaqtda energiyaning turli xillari–jismni tashkil qilgan zarrachalar- ning issiqlik energiyasi, butun jismning umuman kinetik energiyasi, gravitatsion maydon energiyasi, elektr energiyasi, magnit maydoni, yadro ichki energiyalari va boshqa energiyalar ma’lum. Energiyaning saqlanish qonuniga barcha termodinamik jarayonlar ham bo‘ysunadi. Energiyaning saqlanish va aylanish qonunining issiqlik jarayonlariga tegishli bo‘lgan xususiy holiga termodinamikaning birinchi qonuni deb ham ataladi. Energetik o’zaro ta’sir o’lchovi sifatida issiqlikni aniqlash sxemasi 1-rasmda keltirilgan.



Download 231,29 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish