Neyron to’rlarini kompyuter dasturi sifatida namoyon bo’lishi. Neyron to’rlarni loyixalash va yaratish borasida ko’plab kompyuter dasturlari ishlab chiqarilgan. Ular orasida MathWorks firmasi tomonidan yaratilgan MatLab kompyuter dasturi paketi ustunliklari bilan aloxida ajralib turadi.
Chunki aynan shu dastur matematik yadroga va neyron to’rlar qism paketiga ega. Unda eng soda neyron modelidan tortib, ixtiyoriy transfer funktsiyali ixtiyoriy arxitekturadagi murakkab neyron to’rlarni oson va tez yaratish mumkin. Bundan tashqari paket tarkibiga teskari aloqali chiziqli boshqaruvchi, zavod kelajagini prognozlovchi va baxolovchi, funktsiyalarni approksimatsiyalovchi vositalar xam kiradi. Neyron to’rlarni o’rgatishning bir qancha algoritmlari xam paketda amalga oshirilgan.
Mathcad dasturida neyron to’r modeli tuzilgach bu model ustida virtual laboratoriya sifatida foydalanib, jarayonni immitatsiya qilish mumkin. MATLAB dasturi matritsaviy amallarni qo’llashga asoslangan. Bu tizimni nomi MATrix LABoratory matritsaviy laboratoriyada o’z aksini topgan.
Mathcad-kengayuvchi tizim, uni xar xil turdagi masalalarni echishga oson moslashtirish
mumkin. Simulink-dinamik tizimlarni modellashtirish, imitatsiya va taxlil qilish uchun interaktiv vositadir. U grafik blok-diagrammalarni qurish, dinamik tizimlarning ishlashini tekshirish va loyixalarni mukammalashtirish imkoniyatlarini beradi.
Simulink yuzdan ortiq biriktirilgan bloklarga ega. Bloklar vazifalariga mos xolda guruxlarga bo’lib chiqilgan.
Bular: signallar manbalari, qabul qilgichlar, diskret, uzluksiz, chiziqli bo’lmagan, matematik funktsiyalar, signallar va tizimlar. Simulink MATLAB bilan to’la integrallashgan.
Amaliy qism
Mathcad dasturida grafiklar. Matlab dasturida grafiklar orqali ma’lumotlarni vizuallashtirish mumkin. Bu bilan ma’lumotlarni anglash darajasini oshirish mumkin. Misol: sin(x) funksiyasining 1 dan 10 gacha 0.1 oraliqdagi grafigini yarataylik. Bunda plot( ) funksiyasidan foydalaniladi.
Ushbu grafik 100 ta nuqtadan tashkil topgan holatda qurildi, shuning uchun ham garfik chizig’i notekis chizilgan. Bundan tashqari yaratilgan grafik yangi Figure-1 oynasida hosil bo’lgan. Agar bu ish yana takrorlansa, garfik Figure 2 oynasida hosil bo’ladi. Garfiklarni bir oynada hosil qilish uchun hold on
buyrug’idan foydalanish mumkin. Bunda grafiklar yagona oynada hosil qilinadi. hold off buyrug’i esa hold on buyrug’ini bekor qiladi. hold buyrug’i ketma-ket chiqish va uni bekor qilish uchun kerak.
Bir vaqtning o’zida bir necha grafiklarni bir oynada yaratishning boshqa bir shakli ham bo’lib, bunda plot(a1,f1,a2,f2,…) kabi ko’rinishida beriladi.
Yaratilayotgan funksiya grafigini chiziq rangini ham o’zgartirgan holda yaratish imkoniyati bor. Masalan: >> plot(x, y, ‘g’) – yashil rangli sinx grafigi.
Grafik chizig’i ranglariga mos belgilar jadvali
Do'stlaringiz bilan baham: |