4 I bob. Birlashgan arab amirliklar

Ta’lim sohasi.Qatar o'zining o'ziga xos elitasini o'qitish qobiliyatiga ega bo'lgan ta'limiy jihatdan o'zini juda ko'p rivojlantirdi. Boshlang'ich darajadan uchinchi darajaga qadar ta'limning har bir darajasiga ega va u eng yaxshi global ta'lim kursiga ega. Ko'pgina xalqaro maktablar Qatarda o'z ta'limotlarini tarqatib, mamlakatning ta'lim sohasida ham yordam ko'rsatdi. Ta'lim Qatarning rivojlanish dasturlarida muhim rol o'ynaydi, chunki hukumat ta'lim infratuzilmasini takomillashtirish muhimligini tezda anglab etdi va neftning katta hajmdagi resurslari buni amalga oshirishga yordam berdi.
Qatar va O`zbekiston aloqalari. Tashqi siyosat idoralari rahbarlari Oʻzbekiston-Qatar hamkorligini rivojlantirish, unga koʻp qirrali tus berishdan tomonlar manfaatdor ekanligini tasdiqladilar. 2018-yil 3-iyun kuni Qatarda amaliy tashrif bilan boʻlib turgan Oʻzbekiston Tashqi ishlar vaziri Abdulaziz Kamilov boshchiligidagi delegatsiya Doha shahrida Qatar Bosh vaziri oʻrinbosari, Tashqi ishlar vaziri shayx Muhammad Ben Abdel Rahman Ben Jasem Al Tani bilan uchrashdi. Bu haqda Tashqi ishlar vazirligi matbuot xizmati xabar qildi. Muzokaralarda siyosiy, savdo-iqtisodiy, investitsion, turizm, madaniy-gumanitar sohalarda ikki tomonlama aloqalar, shuningdek, xalqaro tuzilmalar doirasidagi hamkorlikning holati va istiqbollari muhokama qilindi.
Tashqi siyosat idoralari rahbarlari Oʻzbekiston-Qatar hamkorligini rivojlantirish, unga koʻp qirrali tus berishdan tomonlar manfaatdor ekanligini tasdiqladilar. Shu oʻrinda turli darajalar va shakllardagi aloqalarni faollashtirish, xususan eng istiqbolli yoʻnalishlarni aniqlash va eʼtiborni ularga qaratish imkonini yaratadigan vazirliklararo siyosiy maslahatlashuvlar oʻtkazish muhimligi qayd etildi.
Xalqaro va mintaqaviy muammolar yuzasidan fikr almashish chogʻida Imom Buxoriy nomidagi xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi, Islom tsivilizatsiyasi markazi va Oʻzbekiston Islom akademiyasini tashkil etish boʻyicha Oʻzbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyevning muhim tashabbuslarini amalga oshirish boʻyicha hamkorlik masalalariga alohida eʼtibor qaratildi. ¹³
2021-yil 7-aprelda Qatar delegatsiyasining respublikaga tashrifi Oʻzbekiston va Qatar oʻrtasida havo qatnoviga doir Hukumatlararo bitim tuzish, shuningdek, ikki mamlakat oʻrtasida toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻlovchi aviaqatnovlarni yoʻlga qoʻyish masalalarini ishlab chiqish bilan bogʻliq sanaladi.
Uchrashuv davomida Oʻzbekiston turizmi sohasini rivojlantirish, zamonaviy infratuzilma va turizmning yangi turlarini rivojlantirish, respublikaga xorijiy sayyohlar oqimini bosqichma-bosqich qayta tiklash uchun zarur shart-sharoitlar yaratish borasida amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar haqida mehmonlarga maʼlumot berildi.
Shuningdek, Qatar tomoni Oʻzbekiston hukumatining hududiy aeroportlarda “ochiq osmon” rejimini joriy qilinishi, xorijiy aviakompaniyalar tomonidan charter reyslarini tashkil etishni ragʻbatlantirish maqsadida “ash-bak” mexanizmlarini qoʻllash kabi aviatsiya bozorini liberallashtirish boʻyicha qarorlari bilan tanishtirildi.
Uchrashuvda Qatar fuqaro aviatsiyasi xizmati departamenti boshligʻi Muhammad Faleh Alxajri mamlakatimizning ulkan sayyohlik salohiyati hamda boy tarixiy-madaniy merosga egaligi Qatar fuqarolarida yuqori qiziqish uygʻotishini taʼkidlab oʻtdi. Uning fikricha, Oʻzbekiston bilan Qatar oʻrtasida havo qatnovi toʻgʻrisidagi bitim imzolanishi ikki mamlakat oʻrtasidagi hamkorlik aloqalarini yana-da faollashtirish, sayyohlik va ishbilarmonlik almashinuvini jadallashtirilishiga xizmat qiladi.
“ Qatar Airways” departamenti rahbari Salam Al-Samarriy aviakompaniyaning Oʻzbekistonga parvozlarni amalga oshirish va respublikaning mintaqaviy aeroportlarida joriy qilingan “ochiq osmon” rejimidan foydalanishga, jumladan, Fors koʻrfazining boshqa mamlakatlaridan ham sayyohlarni jalb qilishga yuqori qiziqish bildirdi. Uchrashuv yakunida tomonlar oʻzaro hamkorlik bitim loyihasi yuzasidan mavjud masalalarni tezkor hal etilishi, imzolanishi hamda hamkorlikni rivojlantirish, turizm sohasida yangi loyihalarni amalga oshirishga doir muloqotni davom ettirishga kelishib oldi, deb xabar beradi Turizm va sport vazirligi matbuot xizmati.¹⁴

XULOSA
Qatar juda kichik davlat bo`lishiga qaramay, bugungi kunda ham ta’lim ham iqtisodiy va harbiy sohada kuchli davlatlar qatoridan joy olishga erishdi.
Qatar ham Birlashgan Arab Amirliklari ham bunday natijalarga erishishining bosh sababi, albatta, neft va tabiiy gaz zahiralari boʻldi. Bundan tashqari, Qatar ham Birlashgan Arab Amirliklari taʼlimga katta etibor berib kelmoqda. Biz sizlar bilan bu ikki rivojlangan davlatlarning faqat yaxshi taraflarini koʻrib oʻtdik. Endi esa yomon taraflarini ham koʻrib oʻtsak.
Birlashgan Arab Amirliklari millonerlar yurti deb bejizga aytilmagan chunki Abu Dabi va Dubayga oʻxshash shaharlarida deyarli boy shaxslar doimiy istiqomat qiladi. Biroq muhojir ishchilar koʻp boʻlishiga qaramasdan ularning oylik ish haqqi 800$ dan oshmaydi. Ishchi koʻpligidan ishchilarning zarracha qandri yoʻq hisobi Muhojir ishchilarning koʻpchilik qismini osiyoliklar tashkil etadi.
Birlashgan Arab Amirliklari oʻzining asl aholisi uchun barcha qulayliklarni yaratib bergan. Misol uchun har bir tugʻilgan chaqaloq uchun 7000$ va har bir yangi qurilgan oila uchun 15000$dan pul davlat tomonidan sovgʻa qilinadi. Quvonarlisi shundaki, yosh oilalar uchun uy ham berilishi mumkin. Bu ikki davlat qurolli kuchlarga keladigan boʻlsak oʻta zamonaviy harbiy texnikalarga ega harbiy qoʻshinga ega davlatlardir. Bunga misol tariqasida: BAA fors ko'rfazining olti monarxi orasida armiyaning jangovar salohiyati uchun ikkinchi o'rinda turadi, faqat CSA (Saudiya Arabistoni Qirolligi). Bu 2015 yil yozida "Arabiston koalitsiyasi" ning asosiy zarbalariga aylandi, u "Arabiston koalitsiyasi" ning asosiy kuchiga aylandi. Birlashgan Arab Amirliklarining ushbu kampaniyasi bilan bog'liq Kuvaytdan keyin ular yollash tizimi loyihasiga ishga kirishdi. Neft eksportidan juda katta daromad olish tufayli mamlakatni sezilarli darajada eng so'nggi qurol sotib olish imkoniyatiga ega. Deyarli barcha uskunalar G'arbiy mamlakatlarda, ammo Rossiyada, Xitoyda va Janubiy Afrikada, Rossiyadagi individual turdagi xaridlar.
Qatarda esa 1968-yilda Qatar Birlashgan Arab Amirliklari bo'ladigan yadrosi bo'lgan to'qqizta kichik Fors ko'rfazi mamlakatiga qo'shildi. Biroq, Qatar yaqinda koalitsiyadan hududiy kelishmovchiliklar tufayli iste'foga chiqdi va 1971-yil 3- sentyabrda o'z mustaqilligini qo'lga kiritdi.
Shunga qaramay, Al-Tani qit'asi boshqaruvi ostida, Qatar yaqinda neftga boy va mintaqada nufuzli davlatga aylandi. Uning harbiy qo'shinlari 1991-yilda Fors ko'rfazi urushi davrida Saudiya kuchlarini Iroq armiyasiga qarshi qo'zg'atgan va Qatar ham Kanadadagi koalitsiya qo'shinlarini o'z hududida joylashtirgan. 1995-yilda Qatar Amir Hamad ibn Xalifa al Tani otasini hokimiyatdan ag'darib, mamlakatni modernizatsiya qilishga kirishganida qonsiz to'ntarish o'tkazdi.U Al-Jazira telekanalini 1996-yilda tashkil etib, Rim-katolik cherkovini qurishga ruxsat berdi va ayollarning saylov huquqlarini rag'batlantirdi. Qatarning g'arb bilan yaqinroq aloqalari aniq amrida, amir 2003-yil Iroqni bosib olish jarayonida AQShning Markaziy Qo'mondonligidan yarim orolda joylashgan bo'lishiga imkon berdi. 2013-yilda amir o'g'li Tamim bin Hamad al Tani'ga hokimiyatni topshirdi. Bundan tashqari har ikkala davlatning islom dinida koʻplab oqimlar mavjud. Mahalliy aholining koʻpchiligi Vahobiylik va Salafiklik oqimidadir. Shuni taʼkidlash kerakki , Oʻrta Osiyo davlatlari islom aqidasi Motrudiyya aqidasida va Hanafiy mazhabida boʻlgani bois yuqoridagi kabi oqim va aqidalarni aslo yoqlamaydi.