4- mavzu: O’zbekistonning o’ziga xos istiqlol va taraqqiyot yo’li. Reja Taraqqiyotning «O’zbek modeli»

Birinchi iunalishda davlat va jamiyat kurilishi tizimini takomillashti- rishning ustuvor yunalishlari aloxida belgilab beriladi.Unda demokratik isloxotlarni chukurlashtnrish. mamlakatni modernizatsiya kilishda Oliy Majlis va siyosiy parpgiyalarning rolini yanada kuchaytirish. shu orkali konun ustuvorligiga eri- shish asnosida jamiyatda boshkaruvning erkin va xalk xokimnyatchiligi tamoyillarini chukurlashtirnshga erishiladi. Davlat bogi karu v i tizimini liberallashtirnsh, gurli byurokratik tusiklarni kamaytirish, davlat boshkaruvida keng jamoatchilikning faol ishtirokini ta’minlash choralarini kurish buyicha anik goyalar ilgari suriladi. Ochik jamiyat kurish, davlat va fukaro munosabatlarini mustaxkamlash va natijada Uzbekiston Respublikasining Konstitupiyasida muxrlab kuyilganidek, davlatning ngoia va bir- dan-bir manbai xalk ekani, davlat xalk manfaatlarini ximoya kilishi, ayni pay gda xalk uz maks al va intilishlarini, orzu-umndlarini davlat timsolidagiprinsip va koidalarni tulik amalga oshirish asosiy maksad kilib kuyilgan.
Ikkinchi iunalish krnun ustuvorligini ta’minlash va sud-xukuk, tizimini yanada islo. silishningustuvor yunalishlaridan iborat.Bunda sud xokimiyatnnish chinakam samaradorligini ta’minlash, sudning nufuzini oshirish, sud tizimini demok- ratlashtirish va takomillashtirish ustuvor vazifa kilib kuyildi.
Mazkur yunalishda fukarolarning xukuk va erkinliklarinn ishonchli ximoya kilish kafolatlarini ta’minlash, konun ustuvorligiga erishish orkali inson manfaatlarini ximoya kilish, kabul kilingan barcha konunlarnnng tula va samarali ishlashi buyicha tegishli chora-tadbirlarni amalga oshirishga jiddiy e’tibor beriladi. Oliy sud faoliyatini islox kilish, uning zamonaviy, xozirgi kun talablari asosida ishlaydigan tizimini vujudga keltirish borasida yangi goyalar ilgari surildi. Jumladan. ma’mu- riy. jinoyat. fukarolik va xujalik konunchiligini takomillashtirish orkali adolatli, xalkchil, fukarolar manfaatlarini tula ximoya kila oladigan, ularning muammolarini uz vaktida xal kilib beradigan sud tizimini vujudga keltirish talab etila i.
Jinoyatchilikka karshi kurashish, eng muximi, turli xukukbuzarliklarning oldini olish, ularning sodir etnlmasligi choralarini kurish. profilaktika tizimini yanada chukurlashtnrish va samaradorligini oshirish mexanizmlarini takomillashtirish, sud- xukuk tizimida konuniylikpi yanada mustaxkamlash. konush a rioya kilish va konun ustuvorligiga erishish orkali sud va sudlovning yuksak madaniyatiga erishish yul-yuriklari anik-ravshan aks ettiriladi.
Yuridik yordam va xizmat kursatish tizimini takomillashtirish orkali sud-xukuk organlarini «jazolovchi organdan fukarolar manfaatini ximoya kiladigan, ularning kundalik yumushlariga yordam beradigan, xar kanday muammolarini konun doirasida xal kilib beradigan xizmatlar organiga aylantirish» (Islom Karimov) mexanizmi- ning yukori saviyada ishlashini ta’minlash buyicha amaliy echim va takliflar ilgari suriladi.
Uchinchi yunalish iktisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirishning us­tuvor yunalishlarini o’zida ifoda etadi.Bunda makroiqtisodiy barqarorlikni yanada mustaxkamlash va yuqori iqtisodiy o’sish sur’atlarini saqlab qolish, iqtisodiyotning etakchi tarmoqlarini modernizatsiya va diversifikatsiya qilish hisobidan ishlab chikarilayotgan maxsulotlarning raqobatdoshliligini oshirish. mamlakat eksport saloxiyatnni kuchaytirish bosh vazifa kilib quyilgan.
Qishlok xujaligini modernizatsiya qilish, tuproq unumdorligini va ekinlar xosildorligini oshirish, yangi va xaridorgir maxsulotlar etishtirish orqali jaxon bozoriga chikishning yangi yunalishlarini joriy etish nazarda tutiladi.
Iqtisodiyotda davlat ishtirokini kamaytirish, xususiy mulk xukukini ximoya kilish, mulkka egalik kilish va uning xajmini oshirish orkali yukori samaradorlikka erishish. kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni yanada rivojlantirish, uni ragbatlantirish muljallanmokda. Viloyat. tuman va shaxarlarni ularning tabiiy-geografik imkoniyatlari, er sharoiti va dexqonchilik madaniyatini nazarda tutgan xolda. xududiy extnyoj va manfaatlar nuqtai nazaridan iqtisodiy rivojlantirish choralarini kurish belgilangan.
To`rtinchi yo’nalishda ijtimoiy soxrani rivojlantirishning ustuvor yuna­lishlari o’z ifodasini topgan.Bunda axoli bandligi va uning real daromadlarini izchil oshirish, jumladan, mehnatga layoqatli axoli qatlami uchun yangi ish o’rinlari yaratish, mehnat faoliyatining yangi shakl va turlarnni joriy etish nazarda tutilmoqda. Axolini ijtimoiy himoya qilish va sog’likni saqlash tizimini takomillashtirish, xotin-qizlarning ijtimoiy-siyosiy faolligini oshirish orqali jamiyatda sog`lom turmush tarzini yanada chuqurlashtirish masalalariga alohida ahamiyat berilmoqda. Shuningdek, aholini arzon uy-joylar bilan ta’minlash. xayot sharoitlarini yaxshilash, yul-transport. muxandislik-kommunikatsiya va ijtimoiy infratuzilmalarni modernizatsiya qilish orqali uzoq istiqbolga mo`ljallangan va munosib turmush darajasini ta’minlaydigan yuksak madaniyatli yashash sharoitiga erishish chora-tadbirlarini ko’rish eng muxim vazifa qilib qo`yilgan.
Ta’lim-tarbiya va ilm-fan soxasini rivojlantirishga. xar tomonlama barkamol, etuk inson yuqori malakali mutaxassisni tarbiyalashga alohida e’tibor beriladi. Bu esa yoshlarga oid davlat siyosatini butun choralar bilan takomillashtirishni taqozo etadi.
Beshinchi yo`nalish xavfsizlik, millapishraro totuvlik va diniy bag’rikenglikni, ta’minlash, chuquro`ylangan, o’zaro manfaatli va amaliy tashqi siyosat sohasidagi ustuvor vazifalir bilan bog`liq bo’lib,bunda dunyo qalqib turgan. turli mintaqalarda urush davom etayotgan, qon tukilayotgan bir sharoitda milliy xavfsizlikni ta’minlashga jiddiy e’tibor berish eng muxim vazifalardan biri sifatida belgilangan. O’ndan ortiq diniy konfessiyalar. 130dan ziyod millat va elat vakillari yashayotgan O’zbekistonda tinchlik va barkarorlikni ta’minlash, o’zaro ishonch. bir-birini tushunish, turlie`tiqod va madaniyatlarni hurmat qilish singari bag`rikenglnk fazilatlarini yanadachuqurlashtirishning ahamiyati beqiyos ekanligi ta’kidlanadi. O’zbekiston deb atalgan umumiy xonadonimiz, 32 millionli oilamiz istiqboli uchun diniy etiqodi, milliy mansubligi, kasbu kori va yoshidan qat’i nazar, xar bir fuqaro mas’ul ekanini anglash, farzandlarimizni shu ruxda tarbiyalash asosiy vazifa etib belgilangan.
O’zbekistonning tashqi siyosatida, O’zbekiston Respublikaei Konstitutsiyasida belgilanganidek. davlatlarning suverenitetini, hududiy yaxlitligini hurmat kilish, kuch ishlatmaslik yoki kuch bilan taxdid kilmaslik, chegaralarning daxlsizligini saqlash, nizolarni tinch yul bilan hal etish, boshqa davlatlarning ichki ishlariga aralashmaslik qoidalariga va xalqaro xuquqniig umume’tirof etilgan boshka qoida va normalariga asoslanib. o’zaro manfaatli va amaliy tashqi siyosat olib borish buyicha ustuvor yunalishlarini ishlab chiqish muhim vazifa qilib qo’yilgan.
Aytish mumkinki. 2017 2021 yillarda O’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yunalishi buyicha Xarakatlar strategiyasi o`tgan 25 yil davomida mamlakatimiz erishgan ulkan yutuqlar. tarixiy tajribalarni umumlashtirib, xozirgi kunda davrning o’zi oldimizga qo`yayotgan dolzarb masalalarni hisobga olib, keyingi besh yilga va undan keyingi davrga mo’ljallangan tarixiy taraqqiyotning yangi ufqlarini ochib berishga qaratilgan bo`lib, u o’zining mohiyat e’tibori bilan O’zbekistonni yangi rivojlanish bosqichiga ko`tarishni ta’minlaydshan strategik dasturdir.