3–mavzu. Talab va taklif asoslari darsning o’quv maqsadi


Talab xajmining o’zgarishi



Download 148,04 Kb.
bet6/11
Sana28.11.2022
Hajmi148,04 Kb.
#873809
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
3-mavzu Taklif va talab elastikligi

Talab xajmining o’zgarishi – tahlil qilinayotgan tovarning bosh- qa parametrlari o’zgarmagan xolatida, hajmining o’zgarishidir.
Talabning o’zgarishi - bir yoki bir necha narxga bog’liq bo’l- magan omillar o’zgarishi natijasida talabning o’zgarishi.

Narx P

250


150

100




100 250 500

2-rasm. Talabning o’zgarishi


Miqdor Q

Talabning narxga bog’liq bo’lmagan muhim omillariga quyida- gilarni kiritish mumkin:



  1. Iste‘molchilarning xohish va istaklari;

  2. Iste‘molchilarning daromadlari;

  3. Iste‘molchilarning soni;

  4. Boshqa tovarlarga bo’lgan narxlar;

  5. Yaqin kelajakdagi iqtisodiy o’zgarishlar.

Bularga mos ravishda tovarni ham shartli ravishda quyidagilarga ajratish mumkin:

  1. Neytral tovarlar – asosiy tovarga nisbatan kam darajada ta‘sir ko’rsatuvchi tovarlar. Masalan choy.

  2. O’rnini bosuvchi tovarlar – asosiy tovarga raqobatbardosh bo’lgan tovarlar. Masalan: kofe o’rniga choy.

  3. To’ldiruvchi xarakterdagi tovarlar – asosiy tovarni to’ldiruv- chi tovarlar. Masalan: choy va kofeni to’ldiruvchi shakar.

Insonlarning xaridiga ta‘sir etuvchi omillarga qarab, bozor tala- bini quyidagilarga ajratish mumkin:

    • funksional talab, tovarning iste‘molchilik sifatlarini taqozo etuvchi talab

    • nofunksional talab, iste‘molchilik xarakteristikalaridan tashqari, boshqa omillarni ham taqozo etuvchi talab.

Ommaviy iste’mol samarasi deganda, tovarga bo’lgan individual talabning oshib borishi natijasida unga bo’lgan bozor talabi kengayib borishi tushuniladi. Ommaviy iste‘mol insonlarni zamondan ortda qolmaslikka ijtimoiy doiraga mos kelishga intilishini ko’rsatadi.
Snob samarasi ommaviy iste‘mol qilinayotgan tovarga individual talabning qisqarishi tushuniladi. Bu samara iste‘molchilarni ommadan ajralib turishga xarakat qilishida, individuallikka intilishida ko’zga tash- lanadi. Kamyob san‘at asarlari, qimmatbaho sport mashinalari va zamo- naviy kiyim-kechaklar snob tovarlari deyiladi. Ularni xarid qilish, yagona birlikdagi tovarlarga egalik qilish, individuallikka intilish hisoblanadi.

Download 148,04 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish