38-mavzu: harakatga doir masalalarning turlari. Harakatga doir masalalarning bajarish usullari. Reja

Murakkab masalalar bajarish.
1. Namangandan ikkita mashina bir vaqtda qarama-qarshi yo'­nalishda yo'lga chiqdi. Birinchi mashinaning tezligi 56 km/soat, ikkinchisiniki esa 64 km/soat. 4 soatdan so'ng ular orasidagi ma­sofa necha kilometr bo'ladi?

Qisqa shart:

Birinchi mashina – 56 km/soat

Ikkinchi mashina – 64 km/soat

4 soatdan so’ng ular orasidagi masofa - ? km

Yechish: 56*4=224 km 1-mashina

64*4=256 km 2-mashina

224+256=480 km

Javob : 480 km masofa

2. Shahrisabzdan ikkita avtomobil bir vaqtda qarama-qarshi yo'nalishda yo'lga chiqdi. Birinchi avtomobilning tezligi 65 km/soat. 3 soatdan so'ng ular orasidagi masofa 405 km bo'ldi. Ikkinchi avtomobilning tezligini toping.



Qisqa shart:

1 – avtomabil – 65 km/soat

3 soatdan so’ng – 405 km bo’ldi

2-avtomabil tezligi - ? km/soat

Yechish :

405:3=135 km/soat jami tezlik

135-65=70 km/soat

Javob : 2- avtomabil 70 km/soat tezlik bilan yurgan.
3. A shahardan poyezd 60 km/soat tezlik bilan yo'lga chiqdi. Oradan 1 soat o'tgach, qarama-qarshi yo'nalishda 80 km/soat tezlik bilan avtomashina yo'lga chiqdi. Avtomashina yo'lga chiqqanidan necha soatdan so'ng poyezd va avtomashina A shahardan baravar uzoqlikda bo'ladi?

Qisqa shart:

A – shahardan poezd - 60 km/soat tezlik

Avtomashina 1 –soatdan so’ng qarama –qarshi yo’nalishda 80 km/soat tezlik

Avtomashina yo'lga chiqqanidan necha soatdan so'ng poyezd va avtomashina A shahardan baravar uzoqlikda bo'ladi?

Yechish:

S1=S2=S

t1=t t2=t+1

v1=80 km/soat v2=60 km/soat

t1 = ?

S1=t1*v

S2=v2*t2 t1*v1=v2*t2

t*80=(t+1)*60

80t=60t + 60

20t=60

t=60/20=3 soat

javob :3 soatdan so’ng

4. Oralari 100 km bo'lgan Guliston va Jizzax shaharlaridan ikki velosipedchi bir-birlariga qarab bir vaqtda yo'lga chiqdi. Birin­chi velosipedchining tezligi 12 km/soat, ikkinchisiniki 13 km/soat.

Necha soatdan so'ng ular orasidagi masofa 50 km bo'ladi?

Qisqa shart:

Masofa – 100 km

1- velosipedchi – 12 km/soat

2- velosipedchi – 13 km/soat

Ular orasidagi masofa - ? soatdan so’ng 50 km bo’ladi?

Yechish:

S=100 km V1=12 km/soat V2=13 km/soat

Sp=50 km

V1*t1+V2*t1=Sp

12*t+13*t=50

t(12+13)=50

t*25=50

t=2 soat

Javob; 2 soatdan so’ng
5. A va В qishloqlar daryo bo'yida joylashgan. Ular orasidagi masofa 72 km. Daryo oqimining tezligi 3 km/soat. Turg'un suvdagi tezligi 20 km/soat bo'lgan kater A dagi daryo bekati- dan В ga qarab suza boshladi. Xuddi shu vaqt В dagi daiyo bekatidan ikkinchi kater A ga qarab suzib kela boshladi. Uning turg'un suvdagi tezligi 16 km/soat. Katerlar necha soatdan so'ng uchrashadilar?
Vd=3 km/soat

Va=20 km/soat

Vb=16 km/soat

Sw=72 km tw=?

Sw=Sa+Sb=Va*t+Vb*t=

Sw=(Va+Vd+Vb+Vd)*t=

Sw=(Va+Vb)*tw

tw=Sw/Va+Vb

tw=72/16+20=72km/36 km/soat=2 soat

Javob : 2 soatdan so’ng uchrashadilar
6. A shahardan В shahaiga qarab bir vaqtda ikki poyezd yo'lga chiqd Shaharlar orasidagi masofa 480 km. Birinchi poyezdning tezligi 60 km/soat. Ikkinchi poyezd В shaharga birinchiga qaraganda 2 soat avval keldi. Ikkinchi poyezdning tezligini toping.
V1=60 km/soat t1=t t2=t-2

Sw=480 km V2=?

Sw=V1*t1 S=V2*t2

480=60*t 480=V2*(7-2)

t=7 soat V2=480/5

V2=96 km/soat
Javob: V2=96 km/soat

7. Buxoro shahridan bir vaqtda Toshkent shahar aholisi uchun meva ortilgan ikkita yuk mashinasi yo'lga chiqdi. Bu sha­harlar orasidagi masofa 616 km. Birinchi mashinaning tez­ligi 44 km/soat. Ikkinchi mashina Toshkentga birinchi mashinaga qaraganda 3 soat avval keldi. Ikkinchi mashinaning tez­ligini toping.
Yechish: 616:44=14 soat 1-mashina

14-3=11 soat 2-mashina

616:11=56 km/soat 2-mashina

Javob : 2-mashina tezligi – 56 km/soat

8. Mashina 60 km/soat tezlik bilan 4 soat, 70 km/soat tezlik bi­lan 5 soat yurdi. Mashina jami necha kilometr yo'l bosdi?

Yechish:

60*4=240 km

70*5=350 km 240+350=590 km

Javob: jami 590 km yurdi