37. Nazariy jihatdan
DNK molekulasining birinchi
zanjirida nukleotidlar ATG TGA GGT АСА
CGT GGT GAT TCA ketma-ketlikda
joylashgan bo‘lsa, shu qo‘sh zanjirdagi har bir
nukleotid yig‘indismi aniqlang.
A) T - 6, A - 7, С - 4, G - 7
B) A - 11, T - И, С - 13, G - 13
C) A - 13, С - 11, T - 13, G - 11
D) A - 7, T - 4, С - 6, G - 7
38. Nazariy jihatdan DNK molekulasining
birinchi zanjirida nukleotidlar TAG ACG
GAC TGG TCA GGT GAT TCG ketmaketlikda joylashgan bo‘lib, shu qo‘sh zanjirdagi
har bir nukleotid yig‘indisini aniqlang.
A) A- 11, С - 13, T - 11, G - 13
B) A - 12, T - 10, С - 18, G - 8
C) A - 5, T - 6, С - 4, G - 9
D) T - 5, A - 6, С - 9, G - 4
39. Nazariy jihatdan DNK molekulasining
birinchi zanjirida nukleotidlar GCC ACG
TAG TGG TGG GGT TCG GAT ketmaketligida joylashgan bo‘lib, uchinehi tripletdagi
T nukleotidi С nukleotidga almashsa,
mutatsiyadan so‘ng, shu qo‘sh zanjirdagi har
bir nukleotid yig‘indisini aniqlang,
A) T - 5, A - 7, С - 9, G - 3
B) A - 13, C - 11, T - 13, G - 11
C) A - 5, T - 7, С - 3, G - 9
D) A - 8, С - 16, T - 8, G - 16
40. Nazariy jihatdan DNK molekulasining
birinchi zanjirida nukleotidlar GCC ACG
TGG TAG TGG GGT TCG GAT ketmaketlikda joylashgan bo‘lib, to‘rtinchi tripletdagi
T nukleotidi G nukleotidga almashsa,
mutatsiyadan so‘ng shu qo‘sh zanjirdagi har
bir nukleotid yig‘indisini aniqlang.
A) A - 13, С - 11, T - 13, G - 11
B) G - 16, T - 8, С - 16, A - 8
C) T - 5, A - 7, С - 9, G - 3
D) A - 5, T - 7, С - 3, G – 9
2. Nuqtalar o‘rniga mos javobni tanlang.
Sayg‘oqning muskul hujayrasida 7 molekula
glukoza to‘liq parchalanishi natijasida ....
A) 8960 kJ energiya ATF ning fosfat
bog‘larida to‘planishi glikoliz jarayonida
kuzatiladi; tayyorgarlik bosqichida
ajralgan energiyaning 60 %i issiqlik
energiyasi
sifatida tarqaladi
B) glikoliz bosqichida issiqlik energiyasi
sifatida tarqalgan energiya to‘plangan
energiyadan 1,5 marta ko‘p bo‘ladi;
aerob bosqichida 14 molekula sut kislota
hosil bo‘ladi
C) 10640 k J energiya ATF ning fosfat
bog‘larida to‘planadi; glikoliz
bosqichida issiqlik energiyasi sifatida
tarqalgan energiya to‘plangan energiya
miqdoridan 1,5 marta ko‘p boladi
D) aerob bosqichida 14 molekula sut
kislota hosil bo‘ladi; glikoliz bosqichida
ajralgan energiyaning 40 %i issiqlik
energiyasi sifatida tarqaladi
3. Nuqtalar o‘rniga mos javoblarni tanlang.
Sayg‘oq muskul hujayrasida 3,5 molekula
glukoza to‘liq parchalansa, ....
1) aerob bosqichida 7 molekula sut kislota
hosil bo‘ladi; 2) 5320 k J energiya ATFning
fosfat bog‘larida to‘planadi; 3) glikoliz
bosqichida issiqlik energiyasi sifatida
tarqalgan energiya ATFda to‘plangan
energiyaga nisbatan 1,5 marta ko‘p bo‘ladi;
4) glikolizda 21 molekula karbonat angidrid
(
C 0 2) ajraladi.
A) 2, 3 В) 1, 4
С) 1, 3 D) 2, 4 6. Energetik almashinuv bosqichlarida
noma’lum miqdordagi glukoza to‘liq
parchalanganda 7680 k J energiya issiqlik
energiyasi sifatida tarqalib ketdi. Shu
glukozaning parchalanish jarayonida
hosil bo‘lgan ATFda to‘plangan energiya
miqdorini (kJ) aniqlang.
A) 7600 B) 9120
C) 8640 D) 7200 7юFotosintez jarayonida 450
g glukozaning
sintezlanishi uchun qancha (kJ) ATF
energiyasi sarflanadi?
A) 1800
C) 2160
B) 1600
D) 1400
8. Nazariy jihatdan o‘simliklardagi energetik
almashinuvda 7 molekula glukoza to‘liq
va to‘liqsiz parchalanganda 122 molekula
ATF hosil bo‘ldi. To‘liqsiz parchalangan
glukozani xloroplastda sintezlash
uchun necha molekula ATF kerak
bo‘ladi?
A) 90
C) 54
B) 72
D) 126
Nazariy jihatdan energetik almashinuv
bosqichida noma’lum miqdordagi
glukozaning toiiqsiz va to‘liq
parchalanishidan 8800 k J energiya va 118
molekula ATF hosil bo‘lgan.
Necha molekula glukoza to‘liq
parchalangan?
A) 5
C) 2
B) 4
D) 3 1. DNK fragmentining bir zanjiri 1050 ta
nukleotiddan iborat bo‘lib, DNK qo‘sh
zanjiridagi timin nukleotidlari 10 %ni
tashkil etadi. Fragmentdagi guanin va
sitozin nukleotidlari orasidagi vodorod
bog‘lar sonini aniqlang.
A) 1260 B) 2250 C) 1680 D) 2520
2. 7 g oqsil
0 2 yordamida oksidlanganda
qancha kcal (a) va k J (b) energiya hosil
bo‘ladi?
A) a - 65,1; b - 272,3
B) a - 123,2; b - 28,7
C) a - 272,3; b - 65,1
D) a - 28,7; b - 123,2 5. Xo‘rozning spermatozoid hujayrasida
n = 39
bo‘lsa, urg‘ochisining epidermis
hujayrasidagi xromosomalar holatini aniqlang.
A) 39 juft autosoma va jinsiy X yoki Y
xromosoma
B) 76 ta autosoma va jinsiy X Y xromosoma
C) 78 ta autosoma va faqat jinsiy X
xromosoma
D) 39 juft autosoma va jinsiy X X xromosoma
6. 0 ‘rdakning spermatozoid hujayrasida
n — 40
bo‘lsa, urg‘ochi o‘rdakning epidermis
hujayrasidagi xromosomalar holatini aniqlang.
A) 78 juft autosoma va faqat jinsiy X
xromosoma
B) 40 juft autosoma va jinsiy X X xromosoma
C) 40 juft autosoma
va faqat jinsiy X yoki
Y xromosoma
D) 78 ta autosoma va jinsiy X Y xromosoma
7. Tut ipak qurtining spermatozoid
hujayrasida kariotipi
n = 28 bo‘lsa,
urg‘ochi kapalakning epidermis
hujayrasidagi xromosoma holatini aniqlang.
A) 54 ta autosoma va jinsiy X Y xromosoma
B) 56 ta autosoma va bitta jinsiy X
xromosoma
C) 56 ta autosoma va jinsiy X X xromosoma
D) 58 ta autosoma va jinsiy X yoki Y
xromosoma
8. DNK fragmentining uzunligi 132,6 nm.
DNK molekulasida nukleotidlar orasidagi
masofa 0,34 nm ga teng. Mutatsiya
tufayli qo‘sh zanjirdagi 12 juft nukleotid
tushib qoldi. Ushbu holat uchun to‘g‘ri
ma’lumotlarni aniqlang. (i-RNKning
barcha kodonlariga t-RNKning
antikodonlari komplementar)
1) dastlabki DNK molekulasi asosida
sintezlangan oqsil molekulasida 130 ta peptid
bog‘i mavjud; 2) mutatsiyadan keyingi
yangi DNK molekulasi asosida 126 ta
aminokislotadan iborat oqsil sintezlanadi;
3) mutatsiyadan keyingi yangi DNK
molekulasidan 378 ta nukleotidga ega bo‘lgan
i-RNK sintezlanadi; 4) dastlabki DNK qo‘sh
zanjirida jami 390 ta nukleotid mavjud.
A) 1, 3 B) 2, 4 C) 2, 3 D) 1, 4 21. DNKning 127,5 nm li fragmentidan
transkripsiyalangan i-RNK asosida
14160 molekular massaga ega oqsil
sintezlangan bo‘lsa,
i-RNKning qanday
uzunlikdagi (nm) qismi translyatsiyada
ishtirok etmagan? (Nukleotidlar orasidagi
masofa 0,34 nm; oqsil tarkibidagi bitta
aminokislota qoldig‘ining molekular
massasi 120)
A) 7,14 B) 21,47 C) 14,28 D) 3,57
2 2. DNK fragmentining bir zanjiri 1050 ta
nukleotidlardan iborat bo‘lib, DNK qo‘sh
zanjiridagi timin nukleotidlari 10 %ni
tashkil etadi. DNK qo‘sh zanjiridagi
jami vodorod bog‘lar sonini (a) va
undan sintezlangan oqsilning molekular
massasini (b) aniqlang. (Oqsil tarkibidagi
bitta aminokislota qoldig‘ining molekular
massasi 120 ga teng, i-RNKning barcha
kodonlariga t-RNKning antikodonlari
komplementar.)
A) a - 1680; b - 63000
B) a - 1680; b - 126000
C) a - 2940; b - 31500
D) a - 2940; b - 42000
23. DNK fragmentining bir zanjiri 1050 ta
nukleotidlardan iborat bo‘lib, DNK qo‘sh
zanjiridagi timin nukleotidlari 10 %ni
tashkil etsa, fragmentning uzunligini (nm)
(a), adenin va timin nukleotidlari orasidagi
vodorod bog‘lar sonini (b) aniqlang. (Qo‘shni
nukleotidlar orasidagi masofa 0,34 nm.)
A) a - 357; b - 360
B) a - 171; b - 210
C) a - 357; b - 420
D) a - 2142; b - 720
24. DNK fragmentining bir zanjiri 1050 ta
nukleotiddan iborat bo‘lib, DNK qo‘sh
zanjiridagi timin nukleotidlari 10 %ni
tashkil etsa, shu fragmentdan hosil
bo‘lgan transkripsiya mahsuloti (i-RNK)
ning uzunligini (nm) (a), DNKdagi
guanin va sitozin nukleotidlari orasidagi
vodorod bog‘lar sonini (b) aniqlang.
(Qo‘shni nukleotidlar orasidagi
masofa 0,34 nm.)
A) a - 357; b - 2520
B) a - 714; b - 2520
C) a - 178; b - 420
D) a - 357; b - 420
25. DNK fragmentining bir zanjiri
1050 ta nukleotiddan iborat bo‘lib,
DNK qo‘sh zanjiridagi timin
nukleotidlari 10 %ni tashkil etsa,
DNK qo‘sh zanjiridagi dezoksiriboza
qoldig‘ining sonini (a), adenin va
timin nukleotidlari orasidagi
vodorod bog‘lar sonini (b)
aniqlang.
A) a - 442; b - 780
B) a - 442; b - 1170
C) a - 221; b - 1560
D) a - 2100; b - 420
26. DNK fragmentining bir zanjiri 1050 ta
nukleotiddan iborat bo‘lsa, DNK qo‘sh
zanjiridagi dezoksiriboza qoldiqlarining
sonini (a),
fragmentdan sintezlangan
oqsil molekulasidagi peptid bog‘lar
sonini (b) aniqlang. (i-RNKning bareha
kodonlariga t-RNKning antikodonlari
komplementar.)
A) a - 1050; b - 349
B) a - 2100; b - 350
C) a - 2100; b - 349
D) a - 2100; b - 359
27. DNK fragmentining bir zanjiri 1050 ta
nukleotiddan iborat bo‘lsa, shu
fragment asosida sintezlangan
oqsil molekulasining molekular
massasini (a) hamda peptid bog'lar
sonini (b) aniqlang. (Oqsil
tarkibidagi bitta aminokislota
qoldig‘iriing molekular massasi 120,
i-RNKning barcha kodonlariga
t-RNKning antikodonlari
komplementar.)
A) a - 42000; b - 349
B) a - 21000; b - 349
C) a - 21000; b - 350
D) a - 42000; b - 350
28. DNK fragmentining bir zanjiri 270 ta
nukleotiddan iborat bo‘lsa, shu fragment
asosida sintezlangan oqsil molekulasining
molekular massasini (a) hamda peptid
bog‘lar sonini (b) aniqlang. (Oqsil
tarkibidagi bitta aminokislota qoldig‘ining
molekular massasi 120, i-RNKning
barcha kodonlariga t-RNKning
antikodonlari komlementar.)
A) a - 10800; b - 90 B) a - 10800; b - 99
C) a - 50400; b - 39 D) a - 10800; b - 89
29. DNK molekulasida 240 ta
guanin nukleotidi bo‘lib, umumiy
nukleotidlarning 40 %ini tashkil etadi.
Shu gen asosida sintezlangan oqsildagi
peptid bog‘lar sonini (a), oqsilning
molekular massasini (b) aniqlang. (Oqsil
tarkibidagi bitta aminokislota qoldig‘ining
molekular massasi 120, i-RNKning
barcha kodonlariga t-RNKning
antikodonlari komplementar.)
A) a - 99; b - 12000
B) a - 100; b - 12000
C) a - 49; b - 6000
D) a - 88; b - 12000
30. DNK fragmentida jami 1632 ta vodorod
bog‘i mavjud bo‘lib, ushbu DNK
fragmentining uzunligi 231,2 nm ga teng.
Ushbu DNK fragmenti haqidagi to‘g‘ri
fikrni aniqlang.
A) DNK qo‘sh zanjirida 272 ta guanin
nukleotidlari bo‘lib, u umumiy
nukleotidlarning 40 % ini tashkil etadi
B) DNK qo‘sh zanjirida jami 680 ta
nukleotid
mavjud
C) DNK qo‘sh zanjirida jami 1360 ta
nukleotid bo‘lib, undagi timin
nukleotidlari 270 ta ga teng
D) DNK qo‘sh zanjirida 408 ta adenin
nukleotidlari bo‘lib, adenin-timin juftligi
o‘rtasida 816 ta vodorod bog‘i mavjud
31. Energiya almashinuv jarayonida 6,5
molekula glukoza to‘liq parchalangan bo‘lsa,
glikolizda ajralgan energiya miqdorini (a) va
aerob bosqichda ajralgan karbonat angidrid
('
C 02) molekulalari sonini (b) aniqlang.
A) a - 780 kJ; b - 39
B) a - 1300 kJ; b - 39
C) a - 520 kJ; b - 247
D) a - 1300 kJ; b - 234
32. Sayg‘oqning muskul hujayrasida energiya
almashinuvining glikoliz (a) va tayyorgarlik
(b) bosqichlarida kechadigan j arayonlar
to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni belgilang.
A) a - 3,5 molekula glukozadan ajralgan
energiyaning 280 kJ ATFning fosfat
bog‘larida to£planishi; b - ajralgan
energiyaning 100 %i issiqlik energiyasi
sifatida tarqalishi, oqsillarning
aminokislotagacha parchalanishi
B) a - ajralgan energiyaning 100 %i
issiqlik energiyasi sifatida tarqalishi;
b - ajralgan energiyaning 40 %i
ATFning fosfat bog‘larida to‘planishi
C) a - ajralgan energiyaning 40 %i
ATFning fosfat bog‘larida to‘planishi;
b - sut kislotasining fermentlar yordamida
kislorod ishtirokida parchalanishi
D) a - sut kislotasining fermentlar
yordamida kislorod ishtirokida
parchalanishi; b - 3,5 molekula
glukozadan ajralgan energiyaning 280 kJ
ATFning fosfat bog‘larida to‘planishi 1. Diploid navli karam (2
n = 18) o‘simligi
tugunchasining urug‘
kurtagidagi diploid
to‘plamli hujayra meyoz bo‘linishining
anafaza I bosqichida mutatsiya tufayli
ikkinchi va oltinchi juft gomologik
xromosomalar tarqalmay bir qutbga o‘tib
qolsa va shu qutbdan megaspora rivojlansa,
hosil bo‘lgan markaziy hujayradagi
xromosomalar sonini aniqlang.
A) 20 B) 22 C) 16 D) 12
2. Diploid navli karam (2
n = 18) o‘simligi
changdonida mikrosporaning mitoz
bo‘linishining anafaza bosqichida mutatsiya
tufayU ikkinchi va oltinchi xromosomalarning
mustaqil xromatidalari tarqalmay bir qutbga
o‘tib qolsa, hosil bo‘lgan spermiylardagi
xromosomalar sonini aniqlang.
A) 10 yoki 8 B) 16 yoki 20
C) 11 yoki 7 D) 22 yoki 14
3. Gorilla ovogenezining meyoz I anafaza
bosqichida mutatsiya tufayli 3-gomologik
xromosomalar tarqalmay bir qutbga
o‘tib, shu qutbdan yo‘naltiruvchi
tanacha, ikkinchi qutbdan tuxum hujayra
rivojlangan. Hosil bo‘lgan tuxum hujayra
normal spermatozoid bilan urug‘lansa,
hosil bo‘lgan zigotadagi xromosomalar
holatini aniqlang.
A) 49 B) 48 C) 47 D) 50 23. Xo‘roz patining chipor rangda bolishi
(B)
qora bo‘lishi (
b) ustidan,
toj shaklining
gulsimon bo‘lishi
(A) oddiy bo‘lishi
(a)
ustidan to‘liq dominantlik qiladi. Pat
rangini yuzaga chiqaruvchi genlar
jinsiy
X, toj shaklini belgilovchi genlar
autosoma xromosomada joylashgan.
Digomozigotali chipor rangli gulsimon
tojli xo‘roz spermatogenezining ko‘payish
davri profazasida
b allellari (I) va
A
allellari (II) soni to‘g‘ri berilgan javobni
aniqlang.
A) I - 0; II - 2
С) I - 4; II - 4
В) I - 2; II - 4
D) I - 0; II - 4
24. Xo‘roz patining chipor rangda bolishi
(B)
qora bo‘lishi (
b) ustidan, toj shaklining
gulsimon bo‘lishi
(A) oddiy bo‘lishi (a)
ustidan to‘liq dominantlik qiladi. Pat
rangini yuzaga chiqaruvchi genlar
jinsiy
X, toj shaklini belgilovchi genlar
autosoma xromosomada joylashgan.
Digomozigotali qora rangli gulsimon tojli
xo‘roz spermatogenezining ko‘payish
davri profazasida
b allellari (I) va
A
allellari (II) soni to‘g‘ri berilgan javobni
aniqlang.
A) I - 2; II - 2
B) I -
4; II -
4
C) I - 2; II - 0
D) I - 0; II - 2
25. Xo‘roz patining chipor rangda bolishi (
В )
qora bo‘lishi
(b) ustidan, toj shaklining
gulsimon bo‘lishi (A) oddiy bo‘lishi (a)
ustidan to‘liq dominantlik qiladi. Pat
rangini yuzaga chiqaruvchi genlar
jinsiy
X, toj shaklini belgilovchi genlar
autosoma xromosomada joylashgan.
Gomozigotali qora rangli gulsimon tojli
tovuq ovogenezining ko‘payish davri
profazasida
b allellari (I) va
a allellari
(II) soni to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang.
A) I - 2; II -
4
B) I -
4; II - 0
C) I - 2; II - 0
D) I -
4; II -
4 1. Zog‘ora baliq zigotasining nazariy jihatdan
4 marta meridianal, 2 marta ekvatorial
bo‘linishidan hosil bo‘lgan blastomerlardagi
jami xromosomalar sonini toping.
A) 6656
B) 7968
C) 5760
D) 4864
2. Shimpanze zigotasining nazariy jihatdan
3 marta meridianal, 2 marta ekvatorial
bo‘linishidan hosil bo‘lgan blastomerlardagi
jami autosoma xromosomalari sonini toping.
A) 3072
B) 2208
C) 1472
D) 1536 23. Olxo'ri o‘simligining changdonida 80 ta
diploid to‘plamli
hujayra gametalar hosil
qilishda ishtirok etdi. Agar o‘simlikda
128 ta urug‘ hosil bo‘lgan bo‘lsa, hosil
bolgan spermiylarning necha foizi
markaziy hujayraning urug‘lanishida
qatnashgan?
A) 25
C) 35
B) 60
D) 20
24. Makkajo‘xori o‘simligining changdonida
160 ta diploid to‘plamli hujayra
gametalar hosil qilishda ishtirok etdi.
Agar o‘simlikda 256 ta urug‘ hosil
bo‘lgan bo‘lsa, hosil bo‘lgan
spermiylarning necha foizi
markaziy hujayraning urug‘lanishida
qatnashgan?
A) 20
B) 35
C) 60
D) 25
25. Sholi o‘simligining changdonida 90 ta
diploid to‘plamli hujayra gametalar hosil
qilishda ishtirok etdi. Agar o‘simlikda
216 ta urug‘ hosil bo‘lgan bo‘lsa, hosil
bo‘lgan spermiylarning necha foizi
markaziy hujayraning urug‘lanishida
qatnashgan?
A) 35 B) 30 C) 25 D) 60
26. Tariq o‘simligida poyasining baland va
donining yirik bo‘lishi poyaning past va
donining mayda bo‘lishi ustidan to‘liq
dominantlik qiladi.
Tajribada digeterozigotali tariq navlari
o‘zaro chatishtirildi. Natijada olingan
1200 ta baland poyali o‘simliklarning
nechtasida mayda donga ega bo‘ladi?
A) 100 B) 300 C) 600 D) 400
27. Tariq o‘simligida poyasining baland va
donining yirik bolishi poyaning past
va donining mayda bo‘lishi ustidan
to‘liq dominantlik qiladi. Tajribada
digeterozigotali tariq navlari o‘zaro
chatishtirildi. Agar 400 ta past poyali
o‘simlik olingan bo‘lsa, o‘simliklarning
qanchasi baland bo‘yli yirik donli bo‘ladi?
A) 300 B) 100 C) 400 D) 900
28. Odamlarda albinizm va fenilketonuriyani
yuzaga chiqaruvchi genlar har xil
autosomada joylashgan bo‘lib, retsessiv
holda irsiylanadi. Digeterozigota otaonadan tug‘ilgan ikki belgi bo‘yicha kasal
farzandlarni hisobga olmaganda, ikki
belgisi bo‘yicha sog‘lom farzandlarning
tug‘ilish ehtimolini aniqlang.