36- тематик маъруза: Мавзу. Хорижий давлатларида пахта ва толани намлашнинг техника ва технологияси

112-расм. таъминлагичда пахтани намлаш усули
бу ерда: 1-тирқиш; 2-аррали барабан; 3-чўткали барабан.

Сув буғи аррали слиндр юзасида ҳаракатланаётган пахтага тирқиш орқали пуркалади. Бунда буғ ва пахта ўртасида иссиқлик намлик алмашуви ҳисобига намланиш бўлади. Лекин буғ таъсири қисқа бўлганлиги учун намлаш самарадорлиги яхши бўлмаган.

Пахтани сув пуркаш ҳисобига намлаб, сўнгра 5-20 мин. Махсус бункерда ушлаб туриб сўнгра жинлашга берилган вариантда хам этарли самара олинмади.
AҚШда “Муррей”, “Файбер Райт Сюприм” намликни автоматик ростловчи схемани ишлаб чиқди унда пахта намлиги қуритиш ускунасида ва махсус намлагичда ростланиши ва бошқарилиши амалга оширилди. “Континентал Мос Гордин“ фирмаси хам ўзини жинлашдан олдин намлаш учун система ишлаб чиқди.
Ишлаб чиқарилган намлагичлардан кўплари амалиётга тадбиқ этилган “Самуел Жаcксон“ фирмасини ишланмаси бўлиб 113-расмда келтирилган. |19|.

113-расм. ”Самуел Жаcксон” фирмаси намлагичи
бу ерда: 1-намлаш агенти генератори; 2-ҳаво ўтказиш трубаси;
3-шахта; 4- ҳаво ўтказиш трубаси.

Намлагичда иссиқ нам ҳаво генератор (1) да тайёрланиб (2) ҳаво ўтказиш трубаси орқали шахтадан тушаётган пахта орасидан сўрилиб (4) ҳаво сўриш трубаси орқали чиқиб кетади.

Лекин ушбу ускунада вақт қисқа бўлганлиги сабабли намлаш фоизи кам.
Толани намлаш бўйича жуда кўп тавсиялар бўлган. Уларда асосан пресслашдан олдин, тола тозалагич ва тола узатиш трубаси ўртасида, конденсордан кейин, олдин майда дисперс холатидаги намлик билан намлаш усуллари таклиф этилган.
Хозирги даврда ” Самуел Жаcксон” компаниясининг толани намлашнинг “Супер Грид” модели кенг тарқалган |20|.
Намлаш жараёни конденсордан кейин 6-8 метрли тарновда иссиқ ва нам ҳаво ёрдамида тола қатламига пуркаш орқали амалга ошади. Намлаш 1.0-1.2 %га боради.

114-расм. “Супер Грид” компаниясининг тола намлаш ускунасини схемаси.
бу ерда: 1-конденсор; 2- пресс тарнови; 3- панжара; 4- намлик агенти генератори; 5- пресс трамбовкаси; 6- иссиқ ҳаво генератори; 7- тола ушлагич.
Ускуна қуйидагича ишлайди. Конденсордан чиқаётган тола пресс тарновига йўналтирилади. Махсус генераторда тайёрланган нам ва иссиқ ҳаво тарнов тагига ўрнатилган панжара орқали тола қатлами орасидан ўтиб уни намлайди. Намлаш жараёни тезлашиши иссиқ ҳаво генераторидан герметик берк тарновга иссиқ ҳаво бериш ҳисобига бўлади.
Ишлатилган нам ва иссиқ ҳаво тортиш трубаси орқали сўрилиб ташқарига чиқарилади ёки қайта ишлатиш учун қайтарилади. Тола ушлагич толани панжара устида кўпроқ ушлаб туришга хизмат қилади. Ушбу ускунада берилаётган иссиқ ва нам ҳавони кўпроқ қисми тола зич бўлганлиги сабабли уни орасидан ўтмайди, уни оралиғидан ўтиб кетади. Тола ушлагичда толани туриб қолиши тиқилишга олиб келади. Тарновни ўлчамлари катта бўлганлиги сабабли уни мавжуд пахта тозалаш корҳоналаримизда қўллаш имкониятини бермайди.
115-расмда .”Самуел Жаcксон” компанияси томонидан ишлаб чиқилган намлаш ускунаси келтирилган [1].