3 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги



Download 6,7 Mb.
Pdf ko'rish
bet82/195
Sana07.04.2022
Hajmi6,7 Mb.
#533542
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   195
Bog'liq
JizPI 2-tuplam 09.04.2021

Фойдаланилган адабиётлар:


110
1. Кутьин Ю.А., Теляшев Э.Г., Мушреф Х.Ш. К вопросу об экономической эффективности 
использования в дорожном строительства новых битумов и материалов на их основе. Материалы 
МНПК «Нефте-газопереработка -2013», г. Уфа, ГУП ИНХП РБ, 2013. - С. 126 - 129.
2. Мушреф X. Ш., Теляшев Э. Г., Кутьин Ю. А. Обоснование выбора нефтяного остатка 
оптимальной глубины отбора для получения окисленных дорожных битумов удовлетворяющих 
нормативным требованиям. // Башкирский химический журнал.- 2013.- Т.20 . №.2 - с. 56-60.
3. Кутьин Ю. А., Теляшев Э. Г., Мушреф Харес. О природе и свойствах различных 
битумных вяжущих и об участии нефтепереработки в производстве ПБВ // Мир нефтепродуктов, 
№ 5, 2013. - С. 20-24. 
4. Кутьин Ю.Ф., Теляшев Э.Г., Харес Мушреф. Дорожные нефтяные битумы: нормативы
технологии производства, качество, перспективы. // Дороги, №24, 2012.-С. 97-101. 
 
 
САНОАТИ БИТУМЛАРИНИ ТАЙЁРЛАШ ҲАМДА УЛАР УСТИДА ТАЖРИБА 
СИНОВЛАРИНИ ОЛИБ БОРИШ 
Аликабулов Шухрат Абдумаликович
Техника фанлари бўйича фалсафа доктори,
Жиззах политехника институти
 
Дунёда қурилиш саноати битумларини тайёрлаш ҳамда улар устида жуда кўплаб илмий 
тадқиқот ишлари олиб борилган бўлиб, шу асосда халқаро стандартлар ишлаб чиқилган. 
Стандартлар асосида техник шартлар ҳам мавжуд бўлиб, улар маҳсулот сифатини назорат 
қилишда ёрдам беради. Мисол тариқасида УДК 665.637.8:006.354:006.354 билан рўйхатга олинган 
Давлат Стандарти 6617-76 техник шартларидан келиб чиққан ҳолда “Petroleum consruction 
bitumens. Specifications” талаблар ишлаб чиқарилган. Ушбу техник талабларни таҳлилий ўрганган 
ҳолда, нефт битумининг қўлланилиш соҳаси, уни олиш технологияси келтиирилган. Албатта, 
қурилиш саноати битумлари нефт асосидаги қолдиқ бирикмали оғир углеводородлар ва уларнинг 
аралашмасидан иборат эканлиги бизга маълумдир. Асосига кўра, қурилиш саноати нефт 
битумлари нефтни ҳайдаш орқали оксидланган қолдиқмаҳсулоти ҳисобланиб, битум ни ишлаб 
чиқариш экстрактлари ҳамда уларнинг асфальтен аралашмали моддалардан иборатдир.
Нефт битумлари ўзининг қўлланилиш соҳасига қараб, ерсоти иншооатлари ҳамда унинг 
жиҳозларини гидроизалацион маҳсулот сифатида фойдаланилади. Бетон қотишмаларини 
грунтларнинг агрессив таъсирини камайтиришга хизмат қилади. Нефт битумлари изолацион 
(қопламалилик) хусусиятни мустаҳкам бўлиши албатта нефт қолдиқлари ингридиентлари ва 
маҳсулот тайёрлаш композициясига боғлиқлиги фан нуқтаи назаридан ўз исботини топган.
Маҳаллий хомашёлар асосида нефт битумларини қайта ишлаш усулларини танлашда 
асосан нефт махсулотлар таркиби ва унинг сифатига ҳам боғлиқлиги жуда мухимдир. Нефтни 
қазиб олишда маҳсулотларнинг нефт битуми жуда кўп компонентлар яьни таркиб бўйича турли 
хил кимёвий бирикмалардан ташкил топганлиги, юқори эканлиги бу уни қайта ишлашда жиддий 
равишда олиб бориш керак эканлигини талаб этади.
Қурилиш нефт битумларининг энг асосий хусусияти ўзида юқори агрегатив мустахкамлик, 
юқори даражали қаттиқ эмульцияси таркибида асфальтенлар миқдорининг юқорилиги унинг 
асосий шартидир. Лекин бунинг ҳаммаси уни қайта ишлиш технологияси ва ишлаб чиқариш 
технологиясида кўплаб муаммолар мавжудлиги ва уни саноат учун қўллашда кўплаб саволларни 
олиб келади. Албатта бундай саволларга илмий характерли натижалар асосида жавоб бериш 
мумкин.Фойдаланувчиларнинг таклиф ва натижавий фикрларини ўрганган ҳолда, бетон 
қотишмаларини нефт битумлари изолацион хусусиятлари ва камчиликлари ўрганилди. Ушбу 
ўрганилган хулосалардан килиб чиққан ҳолда, маҳсулот сифатига таъсир қилувчи омиллар ва 
физик-кимёвий кўрсаткичлар ўрганилди.
Рухсат этилган қурилиш саноати битумлари оксидланган ва оксидланмаган оғир 
улеводородли бирикмаларнинг компоундирлашга (ҳароратда аралаштирилган) маҳсулот 
ҳисобланади. Маҳсулот талабига қуйидаги сифат кўрсаткичлар асосида нефт битум маркалари 
тайёрланади ҳамда техник талаблар асосида ишлаб чиқаришга йўналтирилади.

Download 6,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   195




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish