3-sinf Tabiatshunoslik A. Bahromov,Sh. Sharipov,M. Nabiyev Ona tili va o`qish savodxonligi tuzuvchilari 1-2-sinf Iroda



Download 1,1 Mb.
Pdf ko'rish
bet30/88
Sana09.02.2022
Hajmi1,1 Mb.
#439016
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   88
Bog'liq
Attestatsiya qo`llanma kitobi(1)

Mahqdagi ma`lumotlar
 
:Amir Temurning o`z farzandlariga 
vasiyatida:”Men aql
-u ehson bilan 
olamni obod etibmen”
- degan 
ekan.Braziliyada bir daraxtda,bir vaqtning o`zida ham olma,ham yong`oq 
pishadi,mahalliy aholi uning bargi bilan tishlarini tozalaydi.Amir Temurning 
4-o`g`li Shohruh Samarqandda kutubxona qurdirgan,dunyoning turli 
burchaklaridan kitoblar keltirgan.Ulug`bekning onasi Gavharshodbegim 
bilimdon ayol bo`lgan.Ulug`bek 1924-yilda rasadxona qurdirib,unda 
sayyoralar sirini o`rgangan.Hozir ishlatilayotgan qog`oz 2000 yil ilgari 
Xitoyda ixtiro qilingan,keyinchalik Yaponiya va Osiyo mamlakatlari qog`oz 
ishlab chiqarishga erishgan,hozirgi kunda qog`ozning 600 dan turi bor.Zafar 
Diyor 1912-yilda Chust tumanining Samsoqtepa qishlog`ida tug`ilgan.Shoir 
38 yoshida og`ir kasallikdan vafot etgan.Toshkent,Samarqand,Buxoro,Xiva
shaharlari juda qadimdan duyoga mashhur bo`lib,Xitoydan 


Ispaniyagacha,Yevropadan Hind okeanigacha aloqada bo`lgan.Zog`cha 
kuzda 40 tacha yong`oqni yerga ko`mib qo`yadi va xohlagan vaqtida olib 
yeydi,38-39 tasini yeb hisobdan adashadi,qolgani bahorda unib 
chiqadi.Amerikada Braziliyada saayohlar daraxti bor,uning shoxi 
bo`lmaydi,katta yelpig`ichga o`xshagan barglarining tanaga tutashgan 
joyida chuquqrcha bo`lib bu yerda hamisha suv turadi,chanqab kelgan 
sayyohlar shu suvdan ichadilar.O`zbekistonda eng ulkan palov 2017-yil 17-
avgustda 50 nafar oshpaz 6 soat vaqt ajratgan,2 m kapgir,3 tonnalik 
o`choq,8000 litrli qozon Olmaliq kon metallurgiya korxonasida 
tayyorlangan.Palovga 1500 kg mol go`shti,400 kg qo`y go`shti,220 kg 
quyruq yog`I,1000 kg guruch,2700 kg sabzi,220 kg piyoz,440 litr o`simlik 
yog`i,57 kg tuz,100 kg no`xat,190 kg mayiz,5 kg zira,2 kg murch,1 kg 
zarchava,350 litr suv ketgan,tayyorlangan 7360 kg palov Ginnes rekordlar 
kitobiga kiritilgan.Shaxmat o`yini 1500 yil oldin Hindistonda paydo 
bo`lgan,dastlab “Chaturanga” deyilgan 4 kishi ishtirok etgan( “Chatur”
-to`rt 
degani) keyinchalik 2 kishi qatnashgan “Shatranj”(2 kishi) deb 
o`zgartirilgan.Shaxmat nomi Eronda vujudga kelgan 1986-yilda shaxmat 
bo`yicha jahon birinchiligi 100 yilligi nishonlandi.XVIII asrda futbol keng tus 
oldi,ba`zan o`yinda har bir tomondan 500 kishi maydonga tushardi,to`pni
ma`lum joyga eltga komanda g`olib hisoblangan,To`p qo`y terisidan 
tikilib,ichi lattalar bilan to`ldirilgan,XIX asrda futbol sport turiga kiritildi va 
13 ta o`yin qoidasi ishlab chiqildi.Fil xartumlilar oilasiga 
kiradi,Osiyo,Afrikada yashaydi,bo`yi 4 metr,vazni 5-8 tonna,bir kunda 100 
km yo`l yurishi mumkin,70-80 yil yashaydi.Beysbol Amerikada 
rivojlangan1999-yil O`zbekistonda beysbol federatsiyasi 
tuzildi,beysbolchilarimiz2001-yil xalqaro maydonga chiqishdi,Toshkentning 
Rohat ko`li bo`yida beysbolchilar shaharchasi qurilgan. 
Egalik qo`shimchalari

m,-im,-ng,-ing,si,-i,-miz,-imiz,ingiz,( lar)i. 
Egalik qo`shimchalari shaxs va narsa-buyumlarning qaysi shaxsga 
qarshliligini bildiradi.Tilda 3 ta shaxs bor: I shaxs-so`zlovchi - -m,-im,-
miz,-imiz
 II shaxs-tinglovchi 

ng,ing,-ngiz,-ingiz III shaxs-o`zga

i ,-si,-( lar ) i
Egalik qo`shimchalari gapda so`zlarni bir-biriga bog`laydi.


Ba`zi otlarga egalik qo`shimchasi qo`shilganda asosda quyidagicha tovush 
o`zgarishi yuz beradi: 
-
Unli tovush tushib qoladi - Undosh tovush almashadi 
-
Otlarga qo`shiladigan 

ning,-ni,-ga,-da,-dan qo`shimchalari kelishik 
qo`shimchalaridir.Otlarda oltita kelishik bor. 
Bosh k.kim? nima? qayer? qo`shimchasi yo`q
Qaratqich kelishigi -ning Tushum kelishigi-ni
Jo`nalish

ga,(-ka,-qa) O`rin-payt-da Chiqish-dan 

Download 1,1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   88




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish