3-sinf Tabiatshunoslik A. Bahromov,Sh. Sharipov,M. Nabiyev Ona tili va o`qish savodxonligi tuzuvchilari 1-2-sinf Iroda

g`arbdan sharqqa 1 400 km
,
shimoldan janubga 925 km
 
ga 
cho`zilgan,
yer maydoni-448 900
 
kv.km,aholisi-
34 million kishiga yaqin. 
2019-yil 1-oktabr holatiga ko`ra O`zbekiston Markaziy Osiyo davlatlari 
orasida aholisi eng ko`p davlat. 
Shimol-g`arbdan Qozog`iston
,
janubdan Turkmaniston va 
Afg`oniston,
sharqdan Tojikiston va Qirg`iziston
 
bilan 
chegaradosh.O`zbekiston Respublikasi ma`muriy jihatdan Toshkent 
shahri,12 ta viloyat,Qoraqalpog`iston Respublikasiga bo`linadi.Toshkent 
viloyati va Farg`ona vodiysi chegarasida Qurama tog` tizmasi qad 
ko`targan.Tog`larni oshib o`tadigan joyi Davon deb ataladi,Farg`ona 
vodiysiga Qurama tog` tizmasining Qamchiq dovonidan o`tiladi. 
Toshkent shahri-
maydoni-340 kv.km,aholisi- 2 million 550 mingdan ortiq. 

---

Chirchiq daryosidan suv oladigan 
Bo`zsuv,Salor,Anhor,Qorasuv,Bo`rijar,Oqtepa,Qoraqamish kabi kanallar 
bor.Botanika bog`i 64 gektar,6000 dan ortiq o`simliklar bor.Toshkent 
hayvonot bog`ida 249 turdagi 3000 dan ortiq hayvonlar saqlanadi. 
Toshkent viloyati 
yer maydoni-15 250 kv.km,aholisi-2 million 910 ming 
Chirchiq,Angren,Bekobod,Olmaliq,Yangiyo`l shaharlari bor. 
Toshkent viloyatini sharqiy qismda Qorjantog`,Ugom,Talas 
olatog`I,Piskom,Chotqol,Qurama tog` tizmalari o`rab turadi. Harorat yoz 
+38,qishda -15,Sirdaryo,Chirchiq,Ohangaron daryolari bor,Chirchiq 
daryosida Chorvoq suv ombori bor,Chotqol davlat biosfera 
qo`riqxonasi,Ugom-Chotqol davlat milliy tabiat bo`gi tashkil 
etilgan.Oltin,mis,qo`ng`ir k`omir,maramar,granit,ohaktosh konlari bor. 
Namangan
-shimol tomon Chotqol va Qurama tog` tizmalari bilan o`raglan 
,dengiz sathidan 350-800 m baland,maydoni-7 440 kv.km,aholisi-2 million 
795 ming kishidan ortiq,Sirdaryo Norin va Qoradaryoning qo`shilishidan 
hosil bo`ladi.Kosonsoy,Chortoq,Eskiyer suv 
omborlari,Oxunboboyev,Shimoliy Farg`ona,Katta Namangan kanallari 
bor.Oltin,kumush,neft,tabiiy gaz,marmar,granit,ohaktosh konlari mavjud. 
Andijon
-g`arbiy qismi dengiz sathidan balandligi 400-500 m Sharqiy tomoni 
Farg`ona va Oloy tog` tizmalari bilan tutashib ketgan.Mamlakatimizning 
eng sharqida joylashgan viloyat.Asaka,Shahrixon,Paxtaobod kabi 
shaharlari bor,yer maydoni-4300 kv.km,aholisi -3 million 110 mingdan ortiq 
,Katta Fargo`na,janubiy Farg`ona,Katta 
Andijon,Savay,Andijonsoy,Shaxrixonsoy kanallari mavjud.Qoradaryoda 
Andijon suv ombori qurilgan,neft,tabiiy gaz,ohaktosh bor,5 ta istirohat 
bog`i,Milliy bog` va Cho`lpon bog`i barpo etilgan. 
Farg`ona
-shimoliy qismida adirlar,janubiy qismi Oloy va Turkiston tog` 
tizmalari etagi,maydoni-6 760 kv.km,aholisi 3 million 733 mingdan 
ortiq,Tojikiston bilan chegarasi bo`ylab Sirdaryo o`tadi,Oloy tizmasidan
Isfara,So`x,Shohimardon,Isfayramsoy daryolari oqib tushadi.Neft,tabiiy 
gaz,ohaktosh,gips konlari mavjud.Harorat yozda +42 ,qishda-2 C gacha 
bo`ladi.

---