3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

2.1.  Buxgalteriya  balansi 
 
 Buxgalteriya  hisobining  muhim  vazifalaridan  biri  bo‘lib    mulkga  egalik  qilish 
huquqini ifodalovchi 
 
Aktiv = Xususiy kapital+ Majburiyatlar 
 
matematik  tenglikni hamma vaqt  ta’minlab  berish va  saqlash hisoblanadi.  
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

 
24 
Ushbu  tenglikni  ta’minlash  uchun    buxgalteriya  hisobi      odatda,    ma’lum  bir 
davrning  boshida    aktiv,    xususiy  kapital  va  majburiyatlarning    boshlang‘ich  holatini 
bilishdan  boshlanib,      shu  davrning  oxirida  ularning    oxirgi  holatini  bilish  bilan  
yakunlanadi. Bunday axborotlarni olish usuli bo‘lib buxgalteriya  balansi hisoblanadi. 
Buxgalteriya  balansi  negizida  «balans»  so‘zi  yotadi.  Bu  so‘z  lotincha  «bis»,  ya’ni 
«ikkita»  va «lanx», ya’ni «tarozi pallasi» so‘zlaridan olingan bo‘lib,  o‘zaro tenglik, bir 
xillik ramzi hisoblanadi.   
Shuni ta’kidlash joizki, buxgalteriya hisobi nazariyasi va amaliyotida «balans» so‘zi 
na faqat tenglik mazmunida, balkim davlat ahamiyatiga molik muhim buxgalteriya hisobi 
hujjati  sifatida  ham  talqin  etiladi.    O‘zbekiston  Respublikasida  buxgalteriya    balansi 
xo‘jalik  yurituvchi  sub’ektlar  tomonidan  tuziladigan  moliyaviy  hisobotning  tarkibiy 
qismi hisoblanadi.  Uning shakli, tarkibi va  tuzish tartibi Moliya Vazirligining 2002 yil 
27  dekabrdagi  140-  son  buyruq  bilan  tasdiqlangan  «  Moliyaviy  hisobot  shakllarini 
to‘ldirish Qoidalari» bilan, balansni taqdim etish tartibi  esa  Moliya  Vazirligining 2000 
yil  15  iyundagi  47-  son  buyrug‘i  bilan  tasdiqlangan  «  Choraklik  va  yillik  moliyaviy 
hisobotlarni taqdim etish muddatlari to‘g‘risida Nizom» da belgilangan.