3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

         Qarz  va  kredit  sifatida  kiritilgan  investitsiyalarni    baholash.  Qarz  va  kredit 
sifatida kiritilgan investitsiyalarni  baholash  ularning  berish   sanasidagi  hisob qiymati  
bo‘yicha  amalga  oshiriladi.  Hisob  qiymati      investitsiyaga    kiritilgan  aktivning    turiga 
bog‘liq bo‘ladi. 
Jumladan,  qisqa  va  uzoq  muddatga  investitsiyaga  kiritilgan    asosiy  vositalar  va  
nomoddiy    aktivlar  balansda    ularning  boshlang‘ich  qiymati    bo‘yicha  baholanadi.    Bu 
aktivlarni  boshlang‘ich  qiymatdan  yuqori    baholanib  investitsiyaga  kiritilishi  korxonaga 
qo‘shimcha daromad keltirishi mumkin va  aksincha, past qilib kiritilishi korxonaga zarar 
keltirishi mumkin. Lekinda har ikkala holda ham  investitsiyaning  balans qiymati ushbu 
aktivlar  bo‘yicha    boshlang‘ich    qiymatga  teng  bo‘lishi  zarur.  Investitsiya  muddati 
tugagach bu turdagi aktivlar boshlang‘ich qiymatida  mos schyotlar tarkibiga tiklanadi.   
          Qarz  va  kredit  sifatida  investitsiyaga  kiritilgan    tovar-moddiy  zahiralar    ularning  
balans  qiymatida,  ya’ni  tannarxi  bo‘yicha  balansda  aks  etishi  lozim.  Ushbu  qiymatdan    
chetlanish  (  past  yoki  yuqori)    korxonaga  ,  xuddi    uzoq  muddatli  aktivlar  singari,    mos 
ravishda  zarar  yeki  qo‘shimcha    daromad  keltiradi.  Moddiy  zahiralarni  qaytarilishi  ham 
mos schetlarga  balans qiymatida, ya’ni tannarxi bo‘yicha tiklanadi. 
         Pul mablag‘larini  qarz va kredit sifatida investitsiyaga kiritilishi  ularning  berilgan 
summadagi    miqdorida  baholanadi  va  o‘sha    miqdorda    qaytarilgach    mos  schetlarga 
tiklanadi. 
Qarz  va  kredit  shartnomasiga  muvofiq    qarz  va  kredit  sifatida    kiritilgan 
investitsiyalar  qayta baholanishi ham mumkin.  Qayta baholash  investitsiyaga kiritilgan 
asosiy vositalar va  moddiy  aktivlarning boshlang‘ich qiymatlari hukumat qarorlari yoki  
korxonaning  mulkini  boshqa  mulk  shakliga  aylanishi  munosabati  bilan  mutassadi  
tashkilot  qarori  bilan    o‘zgartirilganda  amalga  oshiriladi.  Bunday  holda    investor  
investitsiyaga kiritgan uzoq muddatli aktivlarining balans qiymatini  o‘zgartiradi va o‘sha 
qiymatda  keyingi  sanalarda    ularni  balansda  aks  ettiradi.  Qayta  baholash    tovar-moddiy  
zahiralarga  ham    taalluqli  bo‘lib,  ularning  balans  qiymatini  o‘zgarishi  investitsiya 
qiymatini ham o‘zgarishiga olib keladi.   Qarz va kredit sifatida investitsiyaga kiritilgan  
aktivlarning  qayta  baholanishi    shartnoma  shartlariga  muvofiq    investorning  oladigan 
daromadiga  ta’sir qilishi ham, ta’sir qilmasligi ham mumkin. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

 
94 
Aktivlarni  qarz  va  kredit    sifatida  investitsiyaga  kirituvchi    korxonalar  o‘zlarining 
hisob siyosatlarida   baholash va qayta baholash  tartiblarini , ularni  korxona daromad va 
harajatlariga  ta’sirini  ,  shuningdek    qayta  baholash  natijalarini  schetlarda  aks  ettirish  
usullarini  ochib berishlari lozim.