3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

6.4. Invetarizatsiyani o’tkazish tartibi va uning natijalarini rasmiylashtirish. 
Inventarizatsiya  o’tkazish  uchun  tashkilot  (korxona)  buyruq  (farmoyish)  chiqaradi  va 
unda  kaerda  kachon,  nimani,  inventarizatsiya  qilish  kerakligi,hamda  komissiya  raisi  va 
a'zolari  ko’rsatiladi.  Komissiya  tarkibiga  ma'muriyat,  jamoa  tashkilotlari  vakillari, 
mutaxassislar  hamda  moddiy  javobgar  shaxslar  kiritiladi.  Komissiya  moddiy  javobgar 
shaxslardan  barcha  kirim  va  chiqim  hujjatlariga  asosan  to’zilgan  hisobotni  oladi  va  boshqa 
hujjat  qolmaganligi  yoki  hujjatlashtirilmagan  operatsiyalar  yukligi  to’q’risida  tilxat  oladi. 
Boshqa  xonalar  berkitiladi,  muxrlanadi  va  bir  boshdan  (ko’pincha  chap  tomondan)  bor 
boyliklar  moddiy  javobgar  shaxslar  ishtirokida  taroziga  tortilib,  ulchanib,  hisoblab  qoldig’i 
aniqlanib  ro’yxatga  yoziladi.  Ro’yxatning  har  bir  saxifasiga  va  ro’yxat  oxiriga  komissiya 
a'zolari kul kuyadilar. 
Inventarizatsiya tugagandan keyin moddiy javobgar shaxsda hama boyliklar ro’yxatga 
kiritilganligi,  komissiya  a'zolariga  da'vosi  yukligi  hamda  ro’yxatdagi  barcha  moddiy 
boyliklarni  uz  javobgarligiga  olishi  to’q’risida  tilxat  olinadi.  Inventarizatsiya  ro’yxati 
tashkilot (korxona) buxgalteriyasiga topshiriladi. 
Buxgalteriyada ro’yxat va buxgalteriya ma'lumotlari, asosida solishtirma qaydnomalari 
to’zilib  inventarizatsiya  natijalari,  ya'ni  boyliklarning  buxgalteriya  ma'lumotlari  va  haqiqiy 
inventarizatsiyadagi qoldig’i o’rtasidagi farqlar aniqlanadi. 
Moddiy boyliklarning haqiqiy qoldig’i va buxgalteriya ma'lumotlari o’rtasidagi farqlar 
inventarizatsiya  komissiyasi  va  korxona  rahbari  tomonidan  urganiladi.  Ortiqcha  chiqqan 
moddiy  boyliklar  kirim  qilinib  daromadga  olinadi.  Agarda  moddiy  boyliklarning  haqiqiy 
qoldig’i  buxgalteriya  ma'lumotlaridan  kam  bulsa,kam  chiqish  sabablari  aniqlanadi.  Agarda 
yuqorida  yozilganidek  moddiy  boyliklarning  kam  chiqishiga  mahsulotlarning  tabiiy 
kamayishi  sabab  bulsa.bu  summa  tashkilot  (korxona)  muomala  xarajatlarining  ko’payishiga 
olib boriladi. Kamomadning kolgan summalari javobgar shaxslardan undirib olinadi. 
Agarda  kamomad  tabiiy  ofat  yoki  ugirlik  natijasida  bulsa,tashkilot  (korxona) 
buxgalteriyasi  hujjatlar  tayyorlab  tegishli  organlarga  topshirishlari  zarur.  Inventarizatsiya 
natijalari  to’q’risida  tashkilot  (korxona)  rahbarlari  qaror  qabul  qiladi.  Inventarizatsiya 
o’tkazilganda quyidagicha hujjatlashtiriladi. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

Masalan tovar-moddiy boyliklarni invetarizatsiya qilganda. 
 
TOVAR-MODDIY BOYLIKLARNING _______SON INVENTARLASh RO’YXATI 
Korxona______________________________________________________ 
Korxonaning 
tarkibiy birligi______________________________________ 
Inventarlashni o’tkazish uchun asos________________________________ 
Buyruq qaror, farmoyish_________________________________________ 
Inveitarlash boshlangan sana _____________________________________ 
Inventarlash tugagan sana________________________________________ 
Buxgalteriya hisobi hisobvarag’i raqami_____________________________ 
TILXAT 
Invetarlashni  o’tkazish  boshlanishiga  tovar-momiy  boyliklarga  doir  garcha  kirim  va 
chiqim  hujjatlari  buxgalteriyaga  topshirildi  va  mening  (bizning)  javobgarligimga  kelib 
tushgan barcha tovar-moddiy boyliklar kirim qilindi, chiqib ketganlari esa chiqimga hisobdan 
o’chirildi. 
Moddiy javobgar shaxs (shaxslar) 
______________________  ___________________  __________________ 
                             (lavozimi)                                             (imzo)                                               (imzo rasshifrovkasi) 
№
  
Tovar-moddiy 
boyliklar  
 
O’lchov 
birligi  
 
Narx, 
Sum  
 
Haqiqatda 
mavjud  
 
Buxgalteriya 
hisobi 
ma'lumotlari 
bo’yicha  
   Nomi turi, 
navi, 
huruhi 
Nomenk 
latura 
raqami  
nomi  
 
kod  
 
 
Son  
 
Summa 
Sum  
 
son  
 
Summa 
Sum  
 
1   2  
3  
4  
5  
6  
7  
8  
9  
10  
     
  
  
  
jami  
  
  
  
  
Ro’yxat bo’yicha jami: tartib raqamlari soni_____________________ 
(so’z bilan)
 
Birliklarning haqiqatdagi umumiy soni__________________________ 
(so’z bilan)
 
haqiqatda____________________________so’mlik summaga 
  
 
 
 
(so’z bilan)
 
Komissiya raisi: 
_____________________  ___________________  __________________ 
                             (lavozimi)                                             (imzo)                                               (imzo rasshifrovkasi) 
Komissiya a'zolari: 
______________________  ___________________  __________________ 
                             (lavozimi)                                             (imzo)                                               (imzo rasshifrovkasi) 
______________________  ___________________  __________________ 
                             (lavozimi)                                             (imzo)                                               (imzo rasshifrovkasi) 
______________________  ___________________  __________________ 
                             (lavozimi)                                             (imzo)                                               (imzo rasshifrovkasi) 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

Mazkur inventarlash  ro’yxatida-raqamdan raqamgacha sanalgan va ulchangan barcha 
tovar-moddiy  boyliklar  komissiya  tomonidan  mening  ishtirokimda  tekshirildi  va  ro’yxatga 
kiritildi.shu  munosabat  bilan    komissiyaga  da'voim  yuk.  Ro’yxatda  sanalgan  va  ulchangan 
tovar-moddiy boyliklar qat’iy mening mas'uliyatli saqlashimda turibdi. 
Moddiy javobgar shaxs.