3. Mavzu: Xulq-atvorning psixofoziologik asosi Reja: Nerv tizimi va endokrin tizimining inson organizmi va xulq atvoridagi ahamiyati



Download 0,69 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/17
Sana31.12.2021
Hajmi0,69 Mb.
#237238
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17
Bog'liq
3 mavzu

 

Odam va hayvon psixikalari 

o’rtasidagi tafovut 

 

Ma’lumki,  asalarilar uyasida bitta ona ari,  bir necha o‘nlab erkak va bir necha  yuzlab 



bepusht  ishchi  ari  (jinsiy    organlari  etishmagan)lar  bo‘ladi.  Ishchi  arilarning    xatti  –harakatlari 

juda ham murakkabdir. Rivojlana borgan sari har bir ishchi asalari  uyadagi vazifasini  o‘zgartira 

boradi.  Oldiniga  u    asalari  bolalarini  (gumaklarini)  boqadi,  uyani  tozalaydi,  so‘ngra  uyani 

qo‘riqlaydi,  ozuqa  topib  keladi,  katakchalar  yasaydi.  Erda  yashaydigan  arining  instiktlari  ham 

juda murakkab  harakatlar  zanjiridan iboratdir. U o‘ziga uya  qazib olib, uchib ketishidan oldin 

har  gal  uni  og‘zini  tuproq  bilan  qoplaydi.  O‘ljasini  olib    kelganidan  keyin  ari  uni  uyaga 

kiraverishiga qo‘yib, haligi tuproqni chetga surib, uyani tekshirib ko‘radi, shundan keyingina uni 

uyaga olib kiradi. Instinktiv harakatlar,  tug‘ma va nasldan-naslga o‘tadigan ongsiz harakatlardir. 

Ular  hayvonlarning    hayot  uchun  kurashish  va  muhitga    eng    muvaffaqiyatli  uyg‘unlashish 

jarayonida  hosil  qilingan  holda    irsiy  yo‘l  bilan  mustahkamlanib  qolgan,  ongsiz  harakatlardir. 

Bular aql bilan o‘ylab  bajariladigan  oqilona  harakatlar emas. Masalan, yangi tug‘ilgan sichqon 

bolalarini    cho‘miltirib,  mushuk  oldiga  olib  kelinsa,  u  sichqonni  o‘z  bolalaridek    mehr  bilan 

boqadi,  emizadi,  himoya  qiladi,  ammo  uni  sichqon  bolasi  ekanligini  anglamaydi.  O‘rdak 

tuxumlari  tovuqqa  bostirilganda,    u  o‘rdak  tuxumining    farqiga    bormasdan,  shu  tuxumdan 

chiqqan  o‘rdak  bolalarini  boqadi,  ular  suvga  tushib  suzganlarida    suv  labida  u  yoq,  bu  yoqqa  

yurib  ularning  tovuq  jo‘jalari    emasligini  anglamaydi.  Demak,  instinktlar  doimo  bir  shaklda 

ko‘rinadigan  harakatlardir,  ammo  instinktlar  sharoitga  muvofiq  o‘zgarishi  mumkin.

 


Download 0,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish